De wereld in 40 operahuizen: Ankara
Wat rond 1600 in Italië begon, is inmiddels een mondiaal fenomeen. Opera, je vindt het bijna overal. In een tamelijk roekeloze trip over de wereld worden veertig willekeurige operahuizen uitgelicht, met een kiekje en een praatje. In deel 21 het Opera Sahnesi in Ankara.
Het gebouw
Het Ankara Opera House (in het Turks Opera Sahnesi) werd in de jaren dertig van de twintigste eeuw gebouwd door Sevki Balmumcu. Hij bouwde het oorspronkelijk als een expositieruimte, maar in de jaren veertig werd het omgebouwd tot operahuis door de Duitse architect Paul Bonatz.
Vanaf 1948 diende het gebouw als toneel voor opera’s. Inmiddels worden er ook balletten, musicals, kinderprojecten, recitals en concerten opgevoerd. Ook biedt het pand, onder de naam Büyük Tiyatro, een podium voor toneelproducties.
Naast Opera Sahnesi zijn er nog twee tonelen voor opera en ballet in Ankara: het Leyla Gencer Sahnesi en het Operet Sahnesi (operettetheater). Opera Sahnesi is de grootste van de drie.
Enkele jaren geleden werd begonnen met de bouw van een nieuw operahuis, met een grotere capaciteit.
Het gezelschap
Het Opera Sahnesi wordt gerund door de Devlet Opera ve Balesi (Staatsopera en –ballet). Dat gezelschap valt onder het ministerie van Cultuur en Toerisme en organiseert in vijf steden in het land opera- en balletvoorstellingen. Naast Ankara zijn dat Istanbul, Izmir, Mersin en Antalya.
Hoewel de overkoepelende opera- en balletorganisatie pas in 1958 tot stand kwam, maakte Turkije al in 1797 kennis met de kunstvorm, toen Selim III een opera liet opvoeren in zijn paleis. In de negentiende eeuw volgden opvoeringen van onder meer Donizetti’s Belisario en Verdi’s Ernani.
Na de nodige oorlogen gaven de hervormingen van Atatürk aan het begin van de twintigste eeuw het culturele leven in Turkije een flinke zet in de rug. Er werd een conservatorium geopend in Ankara en in de jaren dertig werden de eerste Turkse opera’s gecomponeerd.
Ankara liep voorop wat de ontwikkelingen op operagebied betreft. Vanuit het conservatorium werden diverse klassiekers uit het operarepertoire geproduceerd en na de ingebruikname van het operahuis in 1948 werd Ankara de eerste van de vijf steden waar de Staatsopera ging zetelen. Tussen 1959 en 1999 kwamen daar achtereenvolgens Istanbul, Izmir, Mersin en Antalya bij.
Seizoen 2010/2011
De komende tijd staan er drie producties in het operahuis van Ankara geprogrammeerd. In oktober en novemer is Tosca van Puccini te zien. Dezelfde maanden wordt Macbeth van Verdi opgevoerd. Halverwege november volgt de Turkse opera Cem Sultan van Sabahattin Kalender.
De rollen in de opera’s worden hoofdzakelijk door zangers uit het uitgebreide ensemble van de Staatsopera vertolkt. Alleen de muzikale leiding en de regie worden soms door buitenlandse namen ingevuld.
Zie voor meer informatie https://secure.dobgm.gov.tr/opera2009/devopera.asp?Mud=1.
De reis tot nu toe
Amsterdam
Hamburg
Kopenhagen
Oslo
Stockholm
Helsinki
Tallinn
Riga
Vilnius
Warschau
Minsk
Moskou
Peking
Tokio
Hongkong
Wellington
Sydney
Kuala Lumpur
Hanoi
Mumbai