Nooit eerder waagden ontwerpers van bordspellen zich aan het thema opera. Uitgeverij The Game Master deed dat wel. Het resultaat mag er zijn: het spel is origineel, ziet er prachtig uit en is uitdagend om te spelen.

The Game Master is een uitgeverij van bord- en kaartspellen. Het bedrijf begon zes jaar geleden met de uitgave van twee spellen, waarvan er één direct de Nederlandse Spellenprijs won. Een goede start, vertelt Hans van Tol, die de uitgeverij opzette en het spel Opera heeft ontworpen.

Drie jaar geleden kwam Van Tol op het idee om Opera te maken. ,,Ik las een artikel over een stuk van Mozart en dacht: het is leuk om iets met componisten te doen”, zegt de maker.

Wat volgde, was een ontwikkelingsproces van drie jaar. Het spel kreeg vele gedaantes voordat het definitief er lag. ,,Het begon als een familiespel, lekker licht. Toen hebben we het wat verzwaard, maar werd het weer te zwaar”, zegt Van Tol. ,,Nu hebben we een middenweg gevonden. Het is stevig genoeg voor de spelfanaat, maar ook toegankelijk voor het grote publiek.”

Aan dat laatste hecht Van Tol – zelf operaliefhebber – veel waarde. ,,Je hoeft niet bekend te zijn met opera om het spel te kunnen spelen”, zegt hij. ,,Ik wil opera juist terugbrengen naar het grote publiek, net zoals vroeger, toen de paus opera verbood omdat het te volks was.”

Het spel heeft een hoge vlucht genomen sinds het in oktober werd gepresenteerd op een spellenbeurs in Duitsland. Het is inmiddels in vele landen verkrijgbaar, waaronder de Verenigde Staten, België, Duitsland en Groot-Brittannië. En in beperkte mate doen ook Spanje, Italië, Frankrijk en Denemarken al mee.

,,Het is een universeel thema”, zegt Van Tol. ,,Veel mensen zijn ook blij dat er eindelijk een spel is met dit thema. Want het bestond nog niet, het is superorigineel. Niemand durfde het aan omdat het thema te zwaar was, dat schrikte af.”

Beethoven

De poging van Van Tol is zeker geslaagd, moet ik zeggen na een proefpotje met een vriend te hebben gespeeld. Het spel ziet er heel chique uit, met een prachtig bord en allerlei boeiende spelstukken.

Het duurt wel even voordat je al die spelstukken weet te plaatsen. Zeg maar gerust een behoorlijke tijd. Maar als het eenmaal begint te dagen, krijg je er steeds meer lol in.

In het kort komt het erop neer dat je aan het hoofd staat van een aristocratische familie en vanuit die luxepositie over het Europese operaleven kunt regeren. Je kunt operahuizen kopen in steden als Milaan, Parijs en Venetië en opera’s van zes verschillende componisten aanschaffen om ze daar op te laten voeren. Om dat te doen, moet je ‘karakters’ als een Architetto en Impresario inhuren.

Je verdient geld met de voorstellingen die aan het einde van iedere ronde (er zijn negen rondes) plaatsvinden. Dus hoe meer opera’s je op kunt voeren, hoe meer geld je krijgt.

Uiteindelijk scoor je punten aan de hand van de roem van de componisten waar jij opera’s van uitvoert. Staat Händel het hoogste in aanzien, dan krijg je voor zijn stukken de meeste punten. Uiteraard heb je zelf invloed op de roem van componisten door een Critico in dienst te nemen (dat doet me goed).

De keuze van de zes componisten valt te betwitsen. Monteverdi, Händel, Mozart, Verdi en Wagner zijn goed te plaatsen. Maar wat Beethoven in het rijtje doet? Hij schreef maar één opera.

Volgens Van Tol is Beethoven toegevoegd voor ‘een stukje bekendheid’. Namen als Puccini en Bizet zeggen de grote massa niet zo veel, terwijl Beethoven dat wel doet, is de redenering. En daar zit wel iets in, al zal de operaliefhebber er misschien vreemd van opkijken.

In elk geval biedt het spel veel uitdaging. Er zijn diverse manieren waarop je je eigen situatie en die van de ander kunt beïnvloeden, dus met ‘ik-doe-maar-wat’ kom je er niet. De geluksfactor is marginaal.

Dat maakt het wel extra wrang dat ik het onderspit moest delven in het proefpotje tegen die vriend – nota bene een operaleek. Wat me de kop kostte? Ik denk uiteindelijk toch mijn obsessieve drang om Wagner onderaan de roemladder te krijgen…

Maar niet getreurd, ondanks dat ik na dit verlies waarschijnlijk nooit artistiek directeur bij de Metropolitan zal worden, wil ik het spel Opera zeker nog vaker spelen. Een aanrader dus.

Zie voor meer informatie over het spel de website van The Game Master.