Kaufmann geeft legendarisch optreden
Hij was jarenlang de grote afwezige op het podium van het Concertgebouw: Jonas Kaufmann, één van de supersterren aan het operafirmament. Zondag maakt hij er dan eindelijk zijn opwachting, samen met de Nederlandse stersopraan Eva-Maria Westbroek.
Het jubilerende Holland Festival besloot voor zijn zeventigste verjaardag een oude traditie op te pakken: het vocale sterrenconcert. Zo schreed Maria Callas in 1959 van de beroemde trap van het Concertgebouw naar beneden voor een legendarisch concert. Gisteren was het de beurt aan Jonas Kaufmann.
Waar vocale grootheden op het concertpodium soms een wat onsamenhangend programma brengen, niet zelden volgepropt met middelmatig uitgevoerde orkestintermezzo’s, bracht Kaufmann een vrij sterk programma: voor de pauze stond het concert in het teken van Verdi, na de pauze in het teken van Wagner.
Het was daarnaast een gouden zet van Kaufmann om de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek te vragen om hem op het podium te vergezellen; zo kon Kaufmann tussen de Verdi-aria’s door even zijn rust nemen en kwamen de operaliefhebbers toch aan hun trekken met een door Westbroek meeslepend gezongen ‘Tu che le vanità’ uit Don Carlo. Ook zongen de twee samen, met als hoogtepunt de slotscène uit de eerste akte van Die Walküre.
Kaufmann trapte het concert af met een prachtig gezongen ‘Celeste Aida’, waarin hij meteen liet zien dat hij niet alleen een meester is in gepassioneerde uithalen, maar ook in het produceren van de prachtigste pianissimi. Zijn tweede aria, ‘O tu, che in seno agli angeli’ uit La forza del Destino, was een absoluut hoogtepunt voor de pauze. Kaufmann reeg de ene na de andere zachte, tedere hoge noot aan elkaar en wist het publiek zo tot tranen te roeren – uw recensente incluis.
Hierna was de beurt aan Eva-Maria Westbroek, die een gepassioneerde en ontroerende Elisabetta neerzette. In tegenstelling tot Kaufmann, die daarvoor nog overduidelijk in een ‘concertstand’ optrad, ging Westbroek vanaf de eerste noot volledig op in haar rol.
Het was dan ook het aanstekelijke dramatische talent van Westbroek dat de liefdesnacht van Otello en Desdemona, het slotstuk van het gedeelte voor de pauze, tot een feest om naar te kijken maakte. Ook Kaufmann ging in de loop van het duet steeds meer op in zijn rol en kuste Westbroek tijdens het zingen van “Un bacio… ancora un bacio” dan ook overtuigend.
In vocaal opzicht was de match tussen Kaufmann en Westbroek in het duet uit Otello niet optimaal. Westbroeks Desdemona was buitengewoon gepassioneerd en uitbundig, terwijl de Otello van Kaufmann wat gecontroleerd en ingetogen klonk.
Als Siegmund en Sieglinde waren de twee zangers wel een perfecte match. Met zijn voortreffelijke dictie en zijn donkere geluid was Kaufmann een prachtige Siegmund. Hij hield zijn aanroep van Wälse zelfs zo uitzonderlijk lang aan dat er in het publiek hier en daar wat monden openvielen van verbazing. Met haar warme geluid en haar vermogen om met haar stem dwars door een groot orkest te snijden, zonder daarbij aan klankschoonheid in te boeten, bracht Westbroek de nodige passie in de scène in.
De zangers werden begeleid door een dynamisch spelend Residentie Orkest onder leiding van Jochen Rieder. Met name de ouverture van Rienzi werd grandioos vertolkt: de spanning werd gedurende het stuk met grote precisie opgebouwd en in de overweldigende climax kwam het pleisterwerk nog net niet van het plafond.
Het applaus dat beide zangers ten deel viel, was overweldigend. Toch zaten er helaas geen toegiften in het vat. En ergens viel dat te begrijpen: Kaufmann en Westbroek hadden alles al gegeven in de slotscène van de eerste akte van Die Walküre.
Kaufmann is op 28 juni live in vijftig bioscopen in het land te zien als Otello in Verdi’s gelijknamige opera. Lees ook het interview dat Place de l’Opera daarover met hem had.
De auteur
35Reacties
Het was een onvergetelijke gebeurtenis in het Concertgebouw. Van een vocale mismatch tussen Kaufmann en Westbroek tijdens Otello niets gemerkt. Mijn gezelschap van louter professionele zangers ook niet.
http://operagazet.be/recensies/recensies-20162017/nl/amsterdam-concert-verdi-wagner/
het was veel te snel voorbij!
Wat rest is een herinnering om te koesteren.
Ofschoon ik een absolute bewonderaar ben van Jonas Kaufmann en om die reden (uiteraard) het concert bijwoonde vond ik dit niet een steroptreden. Wat aan de vlakke kant en wellicht neemt de heer Kaufmann de laatste tijd iets te veel hooi op het muzikale vorkje. Luister bijv. eens naar het concert dat hij in 2o15 gaf in Boston in 2015 met Kristine Oppolais.
Overigens was ik zeer aangenaam verrast door het optreden van Mevrouw Westbroek. Grandioos
Bijna volledig met Laura Roling eens.Zowel orkest als solisten lieten hier en daar een steekje vallen(Ik zat op rij 8 in het midden. Misschien iets te dicht bij.) maar de totaal indruk was overweldigend.Gelukkig lieten de solisten zich niet verleiden tot het geven van een toegift.Het was meer dan mooi geweest.
Het valt me wel op dat men zich steeds informeler kleedt.Strandkleding en korte broek waren geen uitzondering.
Onder de bezoekers zag ik Tjeenk Willink en Gatti en gade.
Het was inderdaad prima dat er geen toegift was. Wat moet je in hemelsnaam toegeven na het slot van Walküre I?
Het programma zat bovendien goed in elkaar.
ik weet het, het is een contradictio in terminis, maar het was één van die zeldzame once-in-a-lifetime-gebeurtenissen, die men – als Alzheimer niet toeslaat – nooit meer vergeet. Grandioos!
Als ik de reacties zo lees heb ik heel wat gemist. Buitengewoon jammer maar vanwege verblijf in het buitenland was ik niet in staat het concert te bezoeken. Gelukkig zie ik Kaufmann in juli nog wel in München in Andrea Chenier en daarvoor in de bioscoop in Otello en zag ik hem vorig jaar ook in München schitteren in Tosca. Prachtige tenor met een geweldige uitstraling op het podium.
NTR heeft opnamen gemaakt van het concert, voor iedereen thuis dus te horen via Radio4 (of online http://www.radio4.nl ) op 20 juni volgens ingewijde bronnen…
In einem der nie gelesenen Briefe schrieb ich ihm, dass Don Alvaro in “La forza del Destino” seine in meinen Augen reifste Leistung war, die mich jeglicher artikulierbaren Worte beraubt habe, und wenn er dieses Niveau „nur” halten könne, wäre es ein endloses Fest…
Er hat es mir und allen, die es fühlen konnten gezeigt… Gestern hat er das gesungen als gäbe es kein Morgen mehr. Die Presse sprach von fließenden Tränen; es können also nicht nur meine gewesen sein in „ O tu, che in seno seli agli angeli”… Er hat mehr gegeben als vernünftig gewesen wäre, denn für die Szene aus „Otello“ waren seine Gefühle fast nicht mehr ausreichend.Dadurch konnte der Eindruck der Dysharmonie entstehen, die es nicht gab.
Christina Bernritter zei:
In einem der nie gelesenen Briefe schrieb ich ihm, dass Don Alvaro in “La forza del Destino” seine in meinen Augen reifste Leistung war, die mich jeglicher artikulierbaren Worte beraubt habe, und wenn er dieses Niveau „nur” halten könne, wäre es ein endloses Fest…
Er hat es mir und allen, die es fühlen konnten gezeigt… Gestern hat er das gesungen als gäbe es kein Morgen mehr. Die Presse sprach von fließenden Tränen; es können also nicht nur meine gewesen sein in „ O tu, che in seno seli agli angeli”… Er hat mehr gegeben als vernünftig gewesen wäre, denn für die Szene aus „Otello“ waren seine Gefühle fast nicht mehr ausreichend.Dadurch konnte der Eindruck der Dysharmonie entstehen, die es nicht gab.
Het was indrukwekkend, maar wat mij betreft vooral Wagner. Ik raakte wat uit mijn doen door de aria van mevrouw Westbroek uit Don Carlo. Misschien zat ik, net als meneer Duppen, ook te dichtbij. Maar het voelde als orkaankracht en ik vond het niet zo prettig om te horen.
Maar goed, ik was weer helemaal bij de les tijdens Walküre. Erg mooi. En mocht er een volgende keer komen, ach, dan neem ik wel een plaatsje achterin de zaal. Dan kan ik misschien zelfs even wegglippen tijdens die eeuwige ouverture La Forza.
Mooie recensie van Paul Korenhof.
https://www.opusklassiek.nl/opera_operette/kaufmann_westbroek.htm
Een punt, waar Korenhof m.i. aan wishfull thinking doet: dat het publiek grif de hoge toegangsprijs betaalde voor dit concert. Ik waag dat ernstig te betwijfelen. Het duurde lang voor de kaartverkoop doorzette en twee uur voor het concert waren er op de website nog meer dan 100 (voornamelijk podium-)plaatsen in de verkoop.
En zoals Korenhof opmerkt is 120 euro internationaal niet eens zo duur. In Amsterdam trouwens ook niet, als je prijs van de duurste kaarten van DNO en KCO ziet. We hebben het hier wel over een concert van twee van de beste zangers ter wereld. Bovendien met zeer uitgebreide aandacht in de media, wat normaal ook niet het geval is.
Het is jammer, maar de belangstelling voor operarecitels in Nederland is op dit moment bijzonder matig, in tegenstelling tot wat Korenhof suggereert. Er zijn nauwelijks zangers die de Grote Zaal van het Concertgebouw 100% uitverkocht krijgen, tenzij binnen een populaire abonnementsserie of met last minute-acties.
Inderdaad een prachtige en vooral zeer deskundige recensie. De gloriejaren van Het Holland Festival die Paul Korenhof beschrijft, heb ik ook meegemaakt. Er werd met geld gesmeten en zelfs het verblijf van prominente buitenlandse journalisten werd betaald. Bijna elk jaar was er een aanzienlijk tekort.Het Holland Festival had veel sfeer. De zalen waren prachtig versierd.Bij de opening, meestal in aanwezigheid van de hele Koninklijke familie, was iedereen in groot galatenue. In winkeletalages in de grote steden prijkten foto’s van beroemde solisten.Nu hebben we die beroemde solisten het hele jaar door en vinden we dat ook minder bijzonder.
@Jan de Jong:de verkoop van de kaarten verliep inderdaad zeer matig. Kennissen en vrienden van mij waren nogal huiverig om kaartjes te kopen omdat ze vreesden dat Jonas Kaufmann niet zou komen of dat hij niet meer zo goed zou zingen na zijn gedwongen rustpauze.120 euro voor een kaartje voor top solisten is in vergelijking met Duitsland, Oostenrijk, Engeland en Frankrijk een vrij bescheiden bedrag. De ongelukkige site van Het Holland Festival helpt natuurlijk ook niet echt om de verkoop te bevorderen.Het is ook nogal verwarrend dat op de site van Het Concertgebouw het concert al bijna was uitverkocht terwijl op de site van Het Holland Festival er kaarten te over waren.Het budget van het huidige Holland Festival is ook wel erg bescheiden.
Ja dat was ook inderdaad mijn angst om te gaan . zoals gebruikelijk
tegenwoordig de afzeggingen .Heb wel spijt nu na alles wat ik er over hoor en lees.
Inderdaad het H.F. leeft niet meer al,jaren niet helaas.
Erg jammer erg genoten toen van Callas concert, de opera s van de Scala,ook de Tjechische werken en de iopera s met Gre Brouwenstijn o,a La Forza met Jan Peerce en Un Ballo met Giuseppe Zampieri, de concerten in het concertgebouw en ga zo maar door.
Ja de hele stad was versierd en foto s in etalages schitterend.
Helaas geschiedenis ben blij dit te hebben meegemaakt allemaal.
Wat een verschil met Nu.
Ik heb een beetje meegesmuld door alle reacties/recensies.
Van Rudolph Duppens constatering dat men zich steeds informeler kleedt en dat strandkleding en korte broek geen uitzondering waren keek ik wel wat op. Hoe zouden de reacties van die bezoekers zijn geweest als Jonas` en Eva-Maria`s outfit was geweest alsof ze in een strandtent optraden?
Ik lees alleen op Place de l’Opera: “In vocaal opzicht was de match tussen Kaufmann en Westbroek in het duet uit Otello niet optimaal.”
Is iemand dat ook opgevallen? Mij niet. Integendeel. NRC heeft het over “de vonk tussen hen beiden in het duet ‘Già nella notte densa’ uit Otello, de titelrol waarin Kaufmann binnenkort in Londen debuteert. Westbroek doorboorde verschillende harten, het beroemde pianissimo van Kaufmann zinderde”. Geen woord over een vocale mismatch.
Opera Gazet schreef: “Een fraaiere, meer expressieve uitvoering, vol van italienità, van dit liefdesduet heb ik zelden gehoord. De tenor nauwelijks hoorbaar net een fractie terughoudender dan de sopraan, precies zoals het hoort.”
PS Wie de tekst van het duet kent, weet dat de sopraan meteen amoureus “voluit gaat”. De tenor is ook verliefd, zeker, maar kan niet nalaten enkele martiale feiten te memoreren.
je gelooft je eigen ogen (en later bij de uitzending waarschijnnlijk ook de oren) niet als je dit hier allemaal leest.
Ik heb Kaufmann verschillende keren gehoord en vindt hem een goeie baritenor maar om er nu een soort van nieuwe Caruso van te maken, jeetje….het blijft te baritonaal, de stem is ruim maar niet indrukwekkend groot en soms underpowered en hij is zeker al op zijn terugweg. En operagazet slaat alles : “italianita”?? Kaufmann italianita? jeezesmiena zo ver zijn we dus gekomen…
“De tenor nauwelijks hoorbaar…precies zoals het hoort” Hallo????
Come back Del Monaco en Corelli, all is forgotten en forgiven….het operageheugen is zeer kort…Come back goeie ouwe Leo Riemens, all is forgotten and forgiven
@Meneer Fred:Ik maak uit het bovenstaande op dat U niet bij het concert aanwezig was. Zoals U weet is de akoestiek van Het Concertgebouw buitengewoon goed en kan deze stemmen aardig flatteren.De stemmen van zowel Kaufmann als Westbroek maakten echter op mij een ongekend krachtige indruk (soms iets te krachtig) die volgens mij niet alleen toe te schrijven valt aan de buitengewoon gunstige akoestiek. Krachtiger dan ik in jaren heb gehoord.Alleen te vergelijken met grote stemmen die ik in het verleden heb gehoord zoals Del Monaco, Birgit Nilsson en Jon Vickers. Het appreciëren van stemmen blijft natuurlijk iets erg persoonlijks. Het grote concert dat Kaufmann gaf in de Scala in Milaan een tijdje terug waar hij veel Italiaans repertoire zong werd door het Italiaanse publiek buitengewoon gewaardeerd. Het werd beloond met vijf toegiften als ik me goed herinner. Ze vergaven hem kennelijk zijn gebrek aan italianitá.(Trouwens in Italië een nogal beladen begrip).
@Rudolph: sterker nog: het publiek in de Scala vergaf hem ook zijn merkwaardige black-out in Nessun dorma.
@Maarten-Jan: Dat was ik natuurlijk niet vergeten. Na zo’n geweldig concert, meer een uitputtingsslag vergeef je een zanger alles. Ik hoop dat hij geleerd heeft om wat zuiniger met zijn stem om te gaan.
Ik vond het een fantastische middag met Eva Westbroek en Jonas Kaufman!
Ondanks dat ik die Walküre geweldig vond was ik het meest onder de indruk van juist de italianitá van Jonas Kaufman en zijn beheersing in het zingen en zijn pianissimo’s.
Hij heeft er een fan bij!
Beste meneer Fred,
alweer een beetje gekalmeerd?
Ik vrees dat uw leesvaardigheid ernstig lijdt onder uw opvliegingen. In Opera Gazet staat niet “De tenor nauwelijks hoorbaar… precies zoals het hoort”. Uw citaat is malicieus of cerebraal beperkt, waarschijnlijk beide.
In Opera Gazet staat letterlijk “nauwelijks hoorbaar net een fractie terughoudender dan de sopraan, precies zoals het hoort”. Als u het libretto erbij haalt, zult dat begrijpen. Hoewel…
Dat Kaufmann een behoorlijke portie italianità in huis heeft, is bij kenners -en niet alleen bij hen- genoegzaam bekend. Zie bovenstaande reacties, zie zijn rollen in het Italiaanse repertoire, zie de recensies daarover. Wellicht bent u zelf in staat dit te constateren door goed te luisteren? Gewoon een regenachtige zondagmiddag voor uittrekken.
Aan de andere kant moet ik u toegeven dat uw interjecties “jeetje” en “jeezesmiena” (sic) van een zodanige argumentatieve waarde zijn dat uw reactie een schoolvoorbeeld is van eenheid van vorm en inhoud.
@ “conus” aka fan van of defendant van olivier-italianita-keegel :
1. JK is juist het tegenovergestelde van alles wat Italianita als KLANK voorstelt, zijn gutturale bariton tenor wordt door de aangehaalde recensent Paul Korenhof zelfs voor een deel vergeleken met Richard Tauber. Nou dat slaat ook alles want zelfs dat hoor IK er niet in, maar Tauber is dan ook het typevoorbeeld van italianita toch?? What a joke….
2. de door uw geadoreerde Olivier-italianita-Keegel stelt ook dat Fritzie Wonderlijk de allergrootste tenor ooit is….tsja da’s dan een statement van een “kenner” die Eefje Westbroek ook een ‘wijf’ noemt….
3. met libretto bedoelt U waarschijnlijk de partituur, want we zijn kenners
Fijn week-end, hopelijk zijn we nu beiden uitgeraasd
Met “libretto” bedoel ik “libretto”.
Kaufmann doet aan Tauber en Vickers te denken. Geweldige zanger in ieder geval. Maar zeker anders dan welke dan ook Italiaanse tenor.
P.S. Trouwens, de meest bekende Italiaanse tenor klonk baritonaal genoeg om voor een bas geschreven “Vecchia zimarra” vrij overtuigend te zingen.
https://youtu.be/tRbJJ5BeKOU?t=25
Radio4 heeft inmiddels de uitzending op 20/6 bevestigd:
http://www.radio4.nl/nieuws/17152/holland-festival-2017
Ik heb zojuist naar de radio-uitzending van het concert geluisterd en ben opnieuw diep onder de indruk geraakt. Doodzonde vind ik, dat men in Hilversum de tussenapplauzen genadeloos heeft weggesneden, waardoor de sfeer van het concert compleet om zeep werd geholpen. Alleen aan het eind werd de luisteraar de gelegenheid geboden een indruk te krijgen van het enorme enthousiasme van het aanwezige publiek. Ik heb overwogen daar iets over te berichten aan de radiomakers, maar bij voorgaande gelegenheden heb ik nog NOOIT, maar dan ook absoluut NOOIT enige reactie mogen ontvangen. Kennelijk gaat het daar om met hun rug naar het publiek zittende navelstaarders.
Heb ook geluisterd, dankzij de microfoon kon ik er nog van genieten ook.
Westbroek grotere stem dan JK, zij was erg goed in Don Carlos en haar wobble is eindelijk terug onder controle (wat rust toch met een stem kan doen).
JK is GEEN Otello (volume en squillo ontbreken) hij kraakte bijna in het duet.
Walkuere erg goed (er is geen betere Siegmund vandaag de dag, maar in de wereld van de doven is éénoor koning…..En nu SHOOT
@mijnheer De Haan
Ik ben het hardgrondig met uw eens. Applaus is integraal onderdeel van een concert. Bij de weergave van concerten hoort het applaus dan ook in zijn geheel uitgezonden te worden, ook als dat 12 of meer minuten duurt.
Het gaat wat dat betreft wel vaker mis op Radio4. Bij het avondconcert moet men dan zo nodig direct overschakelen naar dat vreselijke Podium. Ik weet dan niet hoe snel ik moet overschakelen naar een eigen cd.
Bij de NTR matinee is het inmiddels wat beter opgelost. Daar zendt men bijna altijd het applaus helemaal uit. Doordat aansluitend het matineecafé met dezelfde presentator is, lopen die programma’s elkaar niet in de weg. Waarom niet dezelfde formule op vrijdagavond in Utrecht? En bij andere liveconcerten? Napraten op locatie of aanvullen met muziek van cd lijkt mij de beste gang van zaken na een concert.
Mijnheer De Jong, dank voor uw bijval. Uitzending van de complete applauzen gaat m.i. wat ver, maar nu maakte het de indruk, dat dit concert er nog even moest worden uitgejast. Als ik het goed heb begrepen, werd dit concert gezien als één van de hoogtepunten van het Holland Festival en wel in het kader van het 70-jarig bestaan daarvan. Dat deed mij terugdenken aan het optreden van Edita Gruberova, 10 jaar geleden, met een uitgebreid omlijstend programma, met 2 presentatoren, rechtstreeks op TV. Nu een werkelijk armoedige, uitgestelde en maximaal uitgeklede radio-uitzending. Hartelijk dank Hilversum!
@Fred: Basia is het met je eens https://basiaconfuoco.wordpress.com/2017/06/05/jonas-kaufmann-in-amsterdam/
Geachte heer Roetman, Fred schreef “JK is GEEN Otello…” en Basia Jaworski “Zelf heb ik zo mijn twijfels en die kon hij mij gisteren niet ontnemen”. Laat dat de conclusie “Fred: Basia is het met je eens” toe? Ik dacht het niet.
Fragment van het recital op youtube:
https://www.youtube.com/watch?v=5nEJRszkvYQ
Dank, Jan de Jong, voor dit fragment. Ik moet zeggen dat dit mij
op de vroege zondagochtend meer ontroerde dan vorige week in de bioscoop de terminale un bacio`s vauit Covent Garden. Maar dat kwam door het bloedbad, waarvan Pieter K. de Haan sprak, dat op de hinnikspieren werkte van enkele dames achter mij…