Operarecensie

Quartet is grappig en ontroerend

Dustin Hoffman koos voor zijn eerste film als regisseur het milieu van de opera. In het fictieve Beecham House, een bejaardenhuis voor oude musici en zangers, proberen de bewoners overeind te blijven in de strijd tegen de aftakeling en kijken ze terug op hun leven in de spotlights.

Scène uit Quartet.

“Old age is not for sissies”, is een beroemde uitspraak van de actrice Bette Davis, die wordt geciteerd in de film Quartet. Oud worden valt niet mee en dat geldt zeker als je in je werkzame leven in de schijnwerpers van de concertzaal of het operatoneel hebt gestaan. Maar gelukkig, er is het Beecham House, een bejaardenhuis speciaal voor oude musici in een prachtig landhuis in het zuiden van Engeland. Daar word je oud tussen gevoelsgenoten, die last krijgen van vergeetachtigheid, fit proberen te blijven met salsalessen maar ook herinneringen ophalen aan vroeger.

Beecham House bestaat niet echt; schrijver Ronald Harwood verzon het en bracht het in een toneelstuk vol flitsende dialogen tot leven. Dustin Hoffman maakte vorig jaar een film naar het toneelstuk. Zijn eerste regie, en toch is hij al 75. Ook niet echt een sissy dus. Hij koos voor een zeer Brits verhaal over omgaan met vroeger, over oude successen en oude liefdes die soms op late leeftijd tot nieuwe confrontaties leiden.

Het bejaardenhuis in Quartet heeft een kleurrijke groep bewoners, met operaregisseur Cedric Livingston (Michael Gambon) als het middelpunt. Hij organiseert de jaarlijkse uitvoering voor de sponsors van het tehuis, wier financiële steun bepalend is voor het voortbestaan. Als één van zijn koorleden bij een repetitie uitvalt, is de vraag aan voormalig operadiva Anne Langley (een rol van een échte operazangeres, Dame Gwyneth Jones) om even in te vallen. Maar die meldt: “I don’t do chorus.” En begint over haar jeugdige internationale succes. De sfeer van een huis vol oude sterren.

Het wordt pijnlijk als er een nieuwe bewoonster het tehuis binnenkomt. Het is Jean Horton (Maggie Smith), ooit een gevierd zangeres (“I never took less than eight curtain calls”) die met grote tegenzin haar flat in Londen opgeeft voor een nieuw leven in Beecham House. Ze luistert, een beetje stiekem, naar haar eigen lp’s die ze ooit maakte en heeft niet veel behoefte aan contact met de andere bewoners. Ze was een diva en lijkt niet van plan te veranderen.

Maar met minstens één van de bewoners heeft ze een verleden en dat vlak je niet uit. Een oude collega, met wie ze ooit dat beroemde kwartet uit Rigoletto zong, en met wie ze even getrouwd was. De andere drie collega’s van toen wonen al in Beecham House, dus de vraag ligt voor de hand als de tijd dringt voor de jaarlijkse uitvoering en de vier sterren van het legendarische kwartet allemaal beschikbaar zijn.

Met Quartet maakte Dustin Hoffman een film die lekker weg kijkt, vol verwijzingen naar de opera. Vlot, met humor en soms een beetje – maar wat mij betreft te weinig – melancholie. Er liggen kansen om de film meer diepte te geven. Met Maggie Smith als Jean Horton heeft Hoffman goud in handen. De scène bij haar aankomst in het huis, als ze voor een paar seconden opleeft onder het applaus van de medebewoners, is prachtig.

Een paar rollen zijn een tikje vet aangezet. Billy Connolly is als Wilf Bond een wandelend testosteronbombardement en de arme Michael Gambon werd in malle kaftans gehesen om de nuffige regisseur Livingston te spelen. Maar ondanks dat is Quartet een charmante, aandoenlijke film.

Vrijwel alle acteurs in de bijrollen als bewoners zijn in werkelijkheid gepensioneerde musici. Hun biografie wordt aan het eind op de aftiteling vermeld.

Quartet draait vanaf donderdag 9 mei in een aantal bioscopen.

Tip: doe mee aan de actie van Place de l’Opera en A-Film en maak kans op een unieke Quartet-box, met drie succesvolle muziekfilms! Klik hier om mee te doen.

Vorig artikel

Opera in de stad van de toekomst

Volgend artikel

Deckers Traviata blijft overtuigen

De auteur

François van den Anker

François van den Anker

François van den Anker is muziekjournalist. Hij doet verslag van de wereld van opera en lied met interviews, reportages en podcasts.

10Reacties

  1. 16 mei 2013 at 14:37

    eindelijk een film over een interessant gegeven;
    het zal een goede reden zijn om deze film te bekijken door mensen die een grandioos sukses hjadden ij hun leven en uiteindelijk in de vergheethoek geraken .
    het is ook de tragedie geweest van maria callas.

  2. Antonio
    16 mei 2013 at 14:57

    Beste Lodewijk Your name – wat wil je zeggen met “mensen die een grandioos sukses hjadden ij hun leven en uiteindelijk in de vergheethoek geraken .
    het is ook de tragedie geweest van maria callas”?
    Is Maria Callas in de “vergeethoek” geraakt??????? Dat dacht ik niet!

  3. kersten
    16 mei 2013 at 16:44

    ‘Quartet’ kan onmogelijk onderstaande docufilm over een identiek
    gegeven,`spelend`(maar dan écht) in het door Verdi gestichte `Casa
    di Riposo`in Milaan overtreffen. Met o.a. Sara Scuderi, de sfeer
    druipt er af!
    Tosca`s Kiss/Il Bacio de Tosca, A film by Daniel Schmid
    (DVD EMI Classics)

  4. kersten
    16 mei 2013 at 16:51

    Excuus: Casa d i Riposo.

  5. kersten
    16 mei 2013 at 16:54

    (kreun)Ik bedoelde dus: Il Bacio d i Tosca…

  6. Antonio
    16 mei 2013 at 17:27

    Kersten – mee eens!Ik heb Quartet nog niet gezien (ga ik zeker doen!), maar
    er is echter een verschil: Il Bacio is een documentaire en Quartet een speelfilm. Twee genres die je niet met elkaar mag vergelijken.

    Wist je dat Sara Scuderi een vaste gast was in Nederland, bij de Italiaanse Opera?
    Ik heb haar ooit ontmoet, zij was de lerares van en van mijn beste vrienden.

    http://www.imdb.com/title/tt0086928/

  7. kersten
    16 mei 2013 at 21:56

    Wat interessant dat van je te horen, Antonio, zo komt ze ineens nog dichterbij. Natuurlijk kende ik haar, maar dan via de radiouitzendingen van Hans Kerkhoff (het onvolprezen Puik van Zoete
    Kelen): zij was `onze` Sara Scuderi, voorgangster van Magda Olivero die weer werd opgevolgd door Nelly Miricioiu. Wie zou er momenteel aanspraak kunnen maken op de titel van legitieme opvolgster van deze illustere buitenlandse `Hollandse` lievelingen?

  8. Antonio
    17 mei 2013 at 07:32

    Ik denk niet dat het ooit nog eens terugkomt, Kersten, daarvoor krijgen we te weinig Italiaanse opera en al helemaal geen belcanto (of verismo) meer.
    La commedia é finita!

  9. kersten
    17 mei 2013 at 10:21

    Kop op, Antonio, we gaan het meemaken. Ik ben al 73, maar laten we zeggen: binnen vijf jaar.

  10. Antonio
    17 mei 2013 at 10:59

    Ik heb geen hoop meer.
    Ook bij de Matinee (voor zo lang het nog blijf bestaan) krijgen wij, net als bij DNO, voornamelijk Duitse opera’s en modern.
    Wat Italiaanse repertoire betreft: vorig jaar hadden we Tosca, dit jaar La Boheme, volgend jaar Il Trovatore. Wat zal de volgende zijn? La Traviata? Rigoletto? Barbiere?

    “Lasciate ogne speranza”……