Het Rotterdams Filmfestival (IFFR) begint woensdag 26 januari aan zijn veertigste editie. Tussen de honderden films die op het programma staan, zijn er twee titels met opera als thema: Butterfly L’Atessa en Eika Katappa.

Butterfly L’Attesa
Butterfly L’Attesa van regisseur Tonino De Bernardi gaat over een muziekwetenschapper en experimentele filmveteraan die een kleine opera in de achtertuin van zijn oude boerderij organiseert. De boeren blijven gewoon doorwerken. En het leven in het huis van de filmmaker gaat ook gewoon door.

De film is een vrijzinnige bewerking van Puccini’s opera Madame Butterfly, opgenomen in en rond zijn eigen huis in de Italiaanse streek Piemonte. Het is, in de woorden van de regisseur, een zoektocht naar de identiteit van de mysterieuze Madame Butterfly. Terwijl de boeren op het land ploeteren, wacht zij met smart op haar Amerikaanse geliefde Pinkerton, die haar beloofd heeft zich met haar te herenigen.

De Bernardi’s filmtaal is, zoals in al zijn films, uiterst onconventioneel. Er is nauwelijks een plot en het acteerwerk doet onnatuurlijk aan. In plaats daarvan creëert De Bernardi een spannend muzikaal universum, waarin Madame Butterfly een aria van Puccini zingt – ‘Op een dag zullen we zien’ – en dorpelingen onder het genot van borrelhapjes naar de operamuziek luisteren. De oude experimentele meester blijft zijn grenzen verleggen.

De film is te zien op 27 en 29 januari en 4 februari.

Eika Katappa
Eika Katappa (‘verstrooide beelden’) van Werner Schroeter dateert uit 1969. Het is een collage van beelden en geluiden, waarvan de toeschouwer in zijn eigen hoofd een eenheid maakt. Op de geluidsband, zoals wel vaker bij Schroeter, staat veel opera, met onder meer muziek van Verdi en Wagner. De hoofdrol is voor de diva Magdalena Montezuma, een vaste verschijning in Schroeters films.

De film is een unieke versmelting van elementen uit de opera-, theater- en filmwereld. Schroeter verwijst naar allerlei culturele archetypen en mengt moeiteloos kunst en kitsch, feiten en mythes, hoge en lage cultuur. Zo is op de geluidsband zowel operadiva Maria Callas te horen als de populaire zangeres Caterina Valente.

Dit extatische en gestileerde melodrama ontving in 1969 de Josef von Sternberg-prijs als meest originele film tijdens de Internationale Filmwoche Mannheim.

De film wordt vertoond op zaterdag 5 februari.

De ticketverkoop van het IFFR start op vrijdag 21 januari om 20.00 op de festivalsite www.iffr.nl.