Bloedopera in Köln oogst waardering
Een bloederige productie van Samson et Dalila is bij de première afgelopen zaterdag in Köln positief ontvangen. De productie stond voor de première al breed in de internationale belangstelling, omdat een groot deel van het koor ziek was afgehaakt vanwege de gewelddadige enscenering.
Als regisseur Tilman Knabe uit was op een rel, heeft hij het met zijn enscenering van Saint-Saëns’ Samson et Dalila goed gedaan. Hij actualiseerde het verhaal en stopte het vol bloederige scènes. In de voorbereiding haakte daardoor een derde van het koor af, evenals de Dalila-vertolkster. Volgens de Duitse pers hadden de koorleden slaapstoornissen door de productie.
Knabe deed daarop een beetje water bij de wijn, waardoor enkele koorleden alsnog terugkeerden. Voor de hoofdrolspeelster werd een vervanger gevonden, maar vlak voor de première op 2 mei werd zij ziek, waardoor die uitgesteld moest worden. Afgelopen zaterdag, 9 mei, was het moment dan wel daar en werd het stuk aan het publiek prijsgegeven.
Dat publiek reageerde opvallend positief, rapporteren diverse Duitse media. Niemand liep voortijdig weg en het aantal boe’s na afloop moest het afleggen tegen het aantal bravo’s.
Bild oppert in een recensie dat de ‘bloedopera’ helemaal geen schandaal is, maar gewoon ‘brutaal goed’. De recensent stelt dat de geweldsscènes tegen de grenzen van het verdragelijke aanzaten, maar er niet overheen gingen, en dat het publiek de voorstelling daarom met een ‘jubelapplaus’ beloonde.
Christine Lemke-Matwey verklaart de positieve reactie van het publiek echter op heel andere wijze in Der Tagesspiegel. Geweld en seks zijn volgens haar de afgelopen jaren zo geïnstitutionaliseerd op het operatoneel – met dank aan regisseurs als Peter Konwitschnys en Calixto Bieitos – dat mensen afgestompt zijn. Je moet het nu wel heel bont maken als je het publiek nog in beroering wil brengen.
Daarnaast vraagt Lemke-Matwey zich af waarom al dat bloederige spektakel moet op het toneel. Waarom iets doen dat op televisie en internet veel realistischer gedaan wordt? Volgens haar blijft het in het theater altijd iets lachwekkends houden.
Opvallend detail om te noemen, is dat bij de Vlaamse Opera onlangs ook al een omstreden productie van Samson et Dalila in première ging. Ook daar ging het om een geactualiseerde versie van het Bijbelse verhaal. Blijkbaar leent Saint-Saëns zich goed voor relletjes.