Na het succes van De Cornet vorig jaar keert regisseur Sjaron Minailo dit jaar terug bij de Operadagen Rotterdam met Container. Het kost moeite de voorstelling te doorgronden, maar het blijkt die moeite zeker waard te zijn.

Het is niet eenvoudig om vooraf een beeld te krijgen van wat je kan verwachten van de locatievoorstelling Container. De vraag is of dat nodig is. ‘Laat je verrassen’, zegt een dame bij de kassa op de vraag van een bezoeker naar een programmaboekje.

Container is een productie van regisseur Sjaron Minailo. Hij was eerder verantwoordelijk voor De Cornet, de openingsvoorstelling van 2011 van de Operadagen Rotterdam, waarover nu nog gepraat wordt.

De voorstelling is gebaseerd op de film Container van de Zweedse regisseur Lukas Moodysson. Zijn arthouse-films bereiken geen groot publiek, al was Fucking Åmal een behoorlijk succes. Elena Vink speelt en zingt de enige rol. Haar cv vermeldt een breed repertoire van Mozart en Haydn tot muziek uit de avant-garde. Het duo Glowicka & Vega schreef de muziek.

Het decor, of de installatie, is opgebouwd in de bibliotheek van het Nederlands Architectuur Instituut in het Rotterdamse Museumkwartier. We zien een meisjeskamer. Een meisje van het slordige soort. Maar later blijkt het ook de ruimte van onder meer een operazanger en een vrouw die evangeliseert. Rommelig, hard verlicht met tl-balken. Kleding en pruiken en, oh ja, kauwgum, een binnen het muziektheater vast weinig gebruikt attribuut. Op de achtergrond een filmdoek, losjes opgehangen, waarop de film Container wordt geprojecteerd.

Het verhaal begint met de opkomst van zangeres Elena Vink. Hard zwart haar, kinky laklaarzen tot ver boven de knie. Zwijgend zit ze voor de make-uptafel. Op de geluidsband is haar stem te horen. Een stem die zacht praat, maar dat dicht in de microfoon doet. Flarden tekst, met zinnen als: ‘Brad Pitt will come to Sweden to marry me’. Soms playbackt ze mee met de band, af en toe praat of zingt ze.

Vink speelt vier figuren die één personage vormen. Sommigen zijn duidelijker dan anderen. Heel concreet wordt het als we de operazangers te zien krijgen. De tv springt aan en er start een opname van Elena Vink in het Concertgebouw. In alle vervreemding klinkt ineens de stem van Hans van den Boom van Radio 4 die haar aankondigt. Ze zingt ‘Der Hölle Rache’ uit Die Zauberflöte.

De actrice playbackt met veel ironie mee. Haar kinky outfit heeft ze verruild voor een operajurk. ‘I am not a celebrity’ zegt ze als de video stopt. En ze blijft preluderen op de aria, tot ze in een volgend deel als evangeliste eindigt.

Er is veel ‘aanwezig’ in deze voorstelling. Fascinerend aanwezig is Elena Vink die, ook op momenten dat tekst en handeling verwarrend of onduidelijk zijn, de aandacht vangt en niet meer loslaat. In elke fase van het stuk en na elke verkleding glijdt ze moeiteloos in een nieuw karakter.

De muziek is hard, onontkoombaar. De teksten, waarvan flarden herhaald worden, zijn lang en soms onduidelijk. Het vraagt veel aandacht om zowel de aanwezigheid van de actrice als de beelden op het doek en de geluidstrack parallel te blijven volgen.

Interessant, dat vind ik wel een goede omschrijving van mijn indruk van Container. En dan niet het ‘interessant’ waarmee je voorkomt dat je iets zinnigs moet zeggen over een volstrekt onbegrijpelijk kunstwerk. Nee, ‘interessant’ in de betekenis van: nooit eerder gezien, vernieuwend, niet meteen helemaal begrijpelijk, maar de moeite van het meemaken meer dan waard.

Hieronder de trailer van de productie: