Paleis Soestdijk is deze zomer het toneel van een bijzonder operaspektakel. Op en in de paleisvijver wordt Glucks Orfeo ed Euridice opgevoerd. Een werk dat perfect op het water past, vertelt regisseur Jos Thie in een gesprek. ,,We gaan het zo natuurlijk mogelijk maken.”

Het anders zo vredige water dat voor Paleis Soestijk ligt uitgespreid rimpelt sinds enige weken van de bedrijvigheid. Zo’n 150 man zijn in het vorstelijke park (en in de vijver) neergestreken om een productie van Orfeo ed Euridice op te bouwen en in te studeren.

Op het wateroppervlak drijft al een grote tribune, die vanaf 3 juni tijdens dertig zonsondergangen zo’n 1500 mensen mee zal nemen in het mythische verhaal van Orpheus, in 1762 op muziek gezet door Christoph Willibald von Gluck.

De opera wordt geproduceerd door theatergezelschap De Utrechtse Spelen. Artistiek directeur Jos Thie verzorgt de regie.

Waarom deze locatie?
,,Ik heb deze productie in 2000 al eens opgevoerd in Friesland, in de buurt van Workum. Toen deden we het bij zonsopgang, op een veel groter meer. Het was een groot succes, maar er ging ook veel nuance verloren door de weidse ruimte. Toen dacht ik al: ik wil het nog eens doen, maar dan in een meer besloten, lommerrijk gebied.

Toen ik artistiek directeur van De Utrechtse Spelen werd, ben ik gaan zoeken naar een geschikte locatie in de regio Utrecht. Via Google Earth vond ik een mooie waterpartij, maar toen ik inzoomde, bleek het het paleis te zijn. Eerst dacht ik: vergeet het maar. Maar daar kwam ik op terug, want eigenlijk is dit een perfecte locatie. Gluck schreef zijn opera voor een Habsburgse keizer. Zijn stuk ademt de hofsfeer. Dat past hier natuurlijk geweldig.”

Waarom deze opera?
,,In een tijd waarin het vooral om zangspektakel ging, zette Gluck het verhaal en de personages centraal. Ik denk dat zijn stuk daarom een groot publiek aanspreekt. Het werkt onmiddellijk, haast als popmuziek. Daarbij komt dat het stuk perfect is om buiten opgevoerd te worden. Dat was het idee van muzikaal leider Hoite Pruiksma. Gluck moet je op het water horen, zegt hij.”

Hoe gaat u de omgeving gebruiken in uw enscenering?
,,In alle eenvoud: de onderwereld is onder water, de bovenwereld boven water. En in de vele vogels hier heb ik de juiste symboliek voor de godenwereld gevonden. Zoals er vele soorten goden zijn, zo zijn er ook vele soorten vogels.

Verder spelen we met het water. Euridice komt bijvoorbeeld uit het water en het is mogelijk om tot aan het paleis over het water te lopen, over een soort van catwalk. In de scène met de furiën gebruiken we vuur op het water en als Orfeo zingt, zal er iets met de natuur gebeuren. Ik wil het zo natuurlijk mogelijk maken.

Uiteraard doen we ook wat met de hofcultuur. Er wordt bij het paleis gezongen en ik ga de koninklijke familie erbij betrekken. Via Amore leg ik een link met de vroegere bewoners van het paleis.”

Hoe ingewikkeld is het zo’n productie op poten te zetten?
,,Het is zeer gecompliceerd en technisch. We zijn eerst twee jaar in gesprek geweest met de Rijksgebouwendienst vanwege alle praktische moeilijkheden en repeteren nu hier met zo’n 150 man, terwijl het toch echt geen grote opera is. De kwaliteit van het geluid is bijvoorbeeld best een opgave. Maar we maken gebruik van een nieuw systeem, waardoor het zo akoestisch mogelijk gaat klinken.”

Wat heeft u als regisseur met opera?
,,Ik heb eigenlijk pas elf jaar geleden voor het eerst een echte opera gedaan, dat was deze Orfeo in Friesland. Maar ik ben wel al sinds mijn negentiende met muziektheater bezig. Het principe is eigenlijk altijd hetzelfde. Het verschil is dat je in een opera vast zit aan de noten. De muziek dicteert.

Orfeo ed Euridice wordt vanaf 3 juni dertig keer opgevoerd. De officiële première vindt plaats op woensdag 8 juni. Zie voor meer informatie de website van De Utrechtse Spelen.

Hieronder de trailer: