De komende weken is er, zoals vrijwel ieder seizoen, een speelreeks van Carmen te zien. Dominique Serron regisseert. Ze heeft een eigentijdse versie gemaakt, die insteekt op ‘de onbekende wereld van de zigeneurs’. Een gesprek met de Belgische regisseur. ,,Het maken van een nieuwe productie is als de geboorte van een kind.”

Met de opera Carmen heeft Georges Bizet zichzelf onsterfelijk gemaakt. Bizet vangt in Carmen de verleidelijke, onafhankelijke, ontembare, gevaarlijke zigeunerin Carmen in muziek. Het is een opera vol bekende melodieën die iedereen mee kan neuriën, zoals de Habanera en het Toreador-lied. De Belgische Dominique Serron regisseert bij Internationale Opera Producties een nieuwe versie van de opera, die op zaterdag 29 oktober in Theater Heerlen in première gaat.

Bizet baseerde zich voor Carmen op de gelijknamige novelle van Prosper Mérimée. De zigeunerin Carmen windt mannen om haar vinger, verlaat ze weer, mist alle respect voor de autoriteiten en maakt krachten los waarvan ze zelf uiteindelijk het slachtoffer wordt. Bizet was zijn tijd ver vooruit met deze opera, die de aanzet vormde tot het verisme.

,,Carmen is een fantastisch eerbetoon aan de kracht van symboliek en realiteit”, vertelt Dominique Serron. ,,Eveneens vertelt de opera ons het tragische verhaal van een vrouw die ervoor kiest sociaal af te glijden voor elke vorm van geluk, totdat ze niet meer aan de dood kan ontsnappen.”

Het publiek reageerde lauw bij de première in 1875 in de Opéra Comique in Parijs. De Fransen waren niet zo te spreken over de ‘femme fatale’ die de hoofdrol vertolkt en het abominabele milieu waarin het verhaal zich afspeelt. Dit in tegenstelling tot het grote succes in het buitenland, waar men blijkbaar beter was bestand tegen de realistische onderwerpen, de passie van Carmen en haar tragische afloop.

Zoals de wereld verandert, wordt ook Carmen keer op keer aan aangepast. Serron maakt in haar versie gebruik van beelden en thema’s uit de traditie van theater, schilderkunst en film. ,,Ik kies er altijd voor terug te gaan naar het origineel en van daaruit het werk op te frissen. Mijn doel is de opera binnen de operatraditie op te voeren met de zeggingskracht die het vandaag de dag kan hebben.”

Serron is helemaal vol van het verhaal. ,,Waar Mérimée het in zijn novelle fluistert, zegt Bizet het herhaaldelijk hardop. Beiden nodigen ze ons uit op een reis naar de nog altijd onbekende wereld van de zigeuners. Ook mijn versie herinnert ons aan het bestaan van een reisvolk dat onze eigen cultuur zo heeft verrijkt.”

De weken voorafgaand aan de première zijn voor Serron bijzonder spannend. ,,Het maken van een nieuwe productie is als de geboorte van een kind. Ik moet de grote lijn bewaken, maar ook elk detail kennen van wat er gebeurt. Als ik regisseer, moedig ik de solisten en koorleden aan al hun acteertalenten aan te spreken. Regisseren is mensenwerk, werk dat lichaam en geest verenigt. Ik beleef het als een fantastisch avontuur en een enorme uitdaging waarbij ik moet laveren tussen verschillende talen, generaties, gebruiken en culturen.”

,,En met de première in Theater Heerlen zit mijn werk er niet op”, vervolgt ze. ,,Ik zorg dat de cast in vorm blijft. Vergelijk operazangers gerust met sporters die iedere dag het maximale uit zichzelf moeten halen. Maar het wordt een fantastische tijd met datgene waarvoor we leven: het publiek een onvergetelijke avond geven.”

Zie voor meer informatie over deze Carmen de website van Internationale Opera Producties.