Voor het Youtube-portret gaan we deze week terug in de tijd. In de periode dat Martha Mödl actief was op de podia in Europa en Amerika was er nog geen internet. Toch is daar wel wat te vinden over de zangeres. Niet allemaal met bewegend beeld, al blijkt dat er ook te zijn. Met dank aan Youtube.

Martha Mödl (1912, Nuremberg – 2001, Stuttgart) was in de jaren ’50 een van de grote namen in het Wagner-repertoire. Ze stond van 1951 tot 1967 vrijwel jaarlijks op het podium van het Festspielhaus in Bayreuth.

Hoewel Mödl klinkt alsof ze in de wieg was gelegd voor de rol van zangeres, begon haar loopbaan niet met zang maar met boekhouden. Mödl was 31 toen ze haar podiumdebuut maakte in 1942 in Hansel und Gretel van Humperdinck.
In 1949 stond ze voor het eerst in Covent Garden in Londen als Carmen. Er is een audio-opname van de Habanera, enkele jaren later gemaakt. In het Duits weliswaar.

Haar Wagnerdebuut was in 1950 in de Sacala in Milaan als Kundry in Parsifal. Ze werd voor Bayreuth ontdekt door Wieland Wagner, de kleinzoon van de componist. Hij introduceerde haar in het Festspielhaus in 1951 in de rol van Kundry. In dat jaar zong ze ook in Götterdämmerung. De opname uit die opera dateert van september 1953 met Wilhelm Furtwängler als dirigent. Ze zingt ‘Starke Scheite schichtet mir dort’.

Haar laatste Wagner-opera in Bauyreuth, in 1967, zou ook Parsifal zijn. Furtwangler zei over haar: ‘Andere zangers kunnen zingen wat ze willen, je blijft ze herkennen. Bij Martha Mödl identificeert haar stem zich zo sterk met de rol dat je alleen het karakter ziet dat ze uitbeeldt’.

Tristan und Isolde is een van de andere grote Wagnerwerken waarin Mödl vaak heeft gezongen. Niet alleen in Duitsland, maar ook in Carnegie Hall in New York. Daar zong ze Isolde met Ramon Vinay onder dirigent Leonard Bernstein. De bewegende beelden zijn bewaard gebleven. HistoryToday schat dat de opname uit 1952 stamt.

De andere Wagnerrol die Martha Mödl vaak gezongen heeft is die van Brunnhilde. Dat deden andere zangeressen van die generatie ook. Om te vergelijken heeft een muziekverzamelaar een montage gemaakt van vier versies van hetzelfde fragment uit Die Walkure. U hoort achtereenvolgens Birgit Nillson, Regine Crespin, Martha Mödl en Astrid Varnay in een echte Hojotoho-contest.

Naast het grote opera-repertoire zong Martha Mödl ook liederen, zoals hier liederen van onder andere Schumann en Brahms, in een tv-programma uit 1964.

Tot op hoge leeftijd is ze blijven zingen en optreden, zeker met de rol die bij een oudere zangeres goed past, de Gravin in Pique Dame van Tsjaikovski. Hier treedt ze op, 80 jaar oud, bij haar 50-jarig jubileum in de Wiener Staatsoper.

‘Die Mödl’ zoals ze vaak genoemd werd, zong ook modern repertoire. Hier is ze te zien in Wolfgang Fortners Bluthochzeit, uit 1957. De tv-opname is uit 1964.

Op hoge leeftijd werkte ze mee aan de film ‘Poussières d’amour’ van Werner Schroeter. Ze zong in Parijs nog een keer, ruim over de 80, het lied van de gravin uit Pique Dame.