Hoofdredactioneel: Doublures
De afgelopen weken presenteerden diverse gezelschappen en instellingen hun plannen voor 2012/2013. Ondanks dat het mij zeker bezoeklustig maakte, trof één ding mij als zeer merkwaardig: de vele doublures. Wordt er nooit overlegd?
Het schijnt dat er een overleggroepje is waar de diverse opera-instanties in ons land hun programmeringen afstemmen. Ik zeg ‘het schijnt’. Pak hun plannen voor 2012/2013 erbij, houd het huidige en afgelopen seizoen in gedachten en je ziet al vrij snel een aantal pijnlijke doublures.
De meest opvallende is Die Zauberflöte. Opera Zuid voert Mozarts Singspiel vanaf 2 maart op, de ZaterdagMatinee komt in november met een concertante opvoering en De Nederlandse Opera hijst het werk in december in een nieuwe enscenering. Ik ben zeker gecharmeerd van Pamina en heb een zwak voor de agressie van de Koningin van de Nacht, maar om ze nu drie keer in één kalenderjaar tegen te komen…
Nog een opvaller: La Traviata. De Nationale Reisopera zette Verdi’s hit in januari als vierde gezelschap in drie jaar tijd op het toneel. En welke Verdi gaat De Nederlandse Opera hernemen in het kader van het Verdi-jaar 2013? Jawel, La Traviata.
En zo zijn er meer bedenkelijke keuzes gemaakt. La bohème is in april 2013 tijdens de ZaterdagMatinee te horen. Is dat werk niet net uitgebreid op tournee geweest met de Reisopera? En Dido and Aeneas staat in april 2013 op de Eigen Programmering van het Concertgebouw. Wat zal het zijn? De vierde of vijfde opvoering in minder dan drie jaar tijd?
Ik kan nog wel even doorgaan. Opera Zuid wilde kennelijk niet achterblijven bij de Nationale Reisopera en De Nederlandse Opera en programmeerde dus ook maar Beethovens Fidelio volgend seizoen. Naast onder meer Tosca, een titel die binnenkort ook al bij de Matinee te horen is en daarnaast al een keer of twee voorbijkwam de afgelopen seizoenen.
Natuurlijk, er zijn niet veel mensen die de voorstellingen van al deze gezelschappen bezoeken. Dus veel publiek zal er helemaal geen erg in hebben. In die zin zou je mijn beklag kunnen afdoen als verwend gemiezer in de marge.
En toch. Ik vind het helemaal geen gek streven om je als operaproducerende instanties in Nederland verantwoordelijk te voelen voor een zo divers en rijk mogelijk programma. Zelfs als je je beperkt tot gangbare operatitels is er zóveel om te kiezen, dus zo moeilijk kan het toch niet zijn?
Bovendien: is niet juist dit een uitstekende manier om je op het internationale toneel te onderscheiden als land? ‘Nederland? Ah ja, dat is dat land waar je zoveel verschillend werk kunt horen…’
De auteur
7Reacties
In mijn commentaar op het nieuwe seizoen van DNO heb ik deze kwestie ook al aangestipt, maar vanuit een andere invalshoek. Ik schreef “De bezuinigingsaasgieren kijken mee”. In het politieke klimaat van dit moment (en ongetwijfeld de komende jaren) is het van belang om duidelijk te tonen dat wordt samengewerkt waar dat maar mogelijk is. Dat kan door het delen van bepaalde infrastructurele zaken (fusie DNO en Ballet) maar ook op artistiek niveau door elkaar niet voor de voeten te lopen en in dezelfde vijver te vissen. Arrogantie zal hier zeker een rol spelen: “Wij bepalen zelf wel wat we programmeren”. In het verleden heeft dat eens geleid tot een Peter Grimes bij DNO en de Reisopera in een en hetzelfde seizoen. Voor het publiek is het weinig aantrekkelijk, al die doublures (in het rijtje mis ik nog de twee Rosenkavaliers van vorig jaar)maar het verschaffen van een excuus aan cultuurafbrekers om maar eens in te hakken op de operawereld vind ik veel zorgelijker.
@Jordi en Peter – zo ontzettend mee eens!
En – wat dachten jullie van maar liest 6 (ZES!) Wagners in één jaar?
Nu Parsifal, volgend seizoen begint met de Götterdammerung in Enschede (daar zit in met spanning op te wachten).
DNO komt met maar liefst _drie_ Wagners: de reprise van Das Rheinglod en Die Walküre en de nieuwe productie van Die Meistersanger.
Ook het CGB blijt niet achter: daar worden we getrakteerd op – concertante- Der Fliegende Holländer, nog maar twee jaar geleden te zien bij DNO.
Als je (maar) 3 operagezelschappen en 1 Zaterdag Matinee hebt moet je vooral zó programmeren: over (gebrek aan) diversiteit gesproken! Voor het overige zij verwezen naar mijn reactie op “Hoofdredactioneel: Programmeringen”.
Door niet af te stemmen graven ze hun eigen ondergang.
Tijd voor een programma coördinator.
Ja ook ik had al eerder geschreven waarom niet eens een enquette houden onder de lezers en dan een programma hieruit samnenstellrn.
Programmering blijft altijd moeilijk er is altijd wel wat de een houd van rood de ander blauw.
Maar onderling overleg kan natuurlijk altijd.He t is van de dwaze in zo een klein lendje 3 x een zauberflote in 1 jaar 2x een rosenkavalier in 1 seizoen.
Het is niet anders helaas.
Heb nog zoveel wensen.
Ik heb bij andere onderwerpen ook al mijn ongenoegen over dit gebrek aan onderlinge afstemming geuit.
Het is voor de operaliefhebber (die het liefst een zo groot mogelijke diversiteit voorgeschoteld krijgt!) jammer, maar ook m.i. in het kader van de bezuinigingen niet handig. Als ik me even verplaats in Halbes handlangers, die zonder al te veel specifieke kennis eens even de verschillende programma’s naast elkaar leggen, kan het toch niet anders dan dat de conclusie is dat de operagezelschappen in Nederland niet bijzonder veel unieke waarde hebben omdat ze toch allemaal min of meer hetzelfde brengen.
Zo moeilijk kan het toch niet zijn om met elkaar om de tafel te zitten? Ik geloof dat dat in België wel gewoon gebeurt (en terecht!)
fidelio voor opera zuid, oeoeoe, tricky….