Die Zauberflöte is een werk vol symboliek, en dat zul je weten bij Opera Zuid. Onder de vlag van yin en yang heeft regisseur Bruno Berger-Gorski de opera overladen met symbolen. Over het resultaat valt te twisten. Ongebruikelijk is het in elk geval wel.

Als bij Die Zauberflöte het doek opengaat, verwacht je een verlaten landschap waar prins Tamino wordt achtervolgd door een slang. Of iets in die geest. Het is dan ook even wennen als het decor van Daniel Dvořák onder de klanken van de ouverture oplicht. Je ziet een sober kantoor, waar zo’n vijf medewerkers braaf achter hun bureautje zitten te werken.

Wie de solisten van gezicht kent, ziet dat de meeste hoofdpersonages uit Mozarts werk present zijn. Tamino zit twee bureautjes verwijderd van Pamina en Sarastro is gezien zijn aparte kantoorruimte de directeur van de firma.

Tegen het einde van de ouverture vallen Tamino en Pamina in slaap, waarna de rest van de opera zich ontvouwt als een gezamenlijke droom van de twee. Een ‘spirituele reis’, aldus Opera Zuid. De kantoordecorstukken verdwijnen langzaam en je wordt steeds verder meegesleept in hun fantasiewereld.

Wat echter blijft, is het yin en yangteken. Het hing aan de muur in het kantoor van Sarastro & Co en blijft ook daarna telkens terugkomen – naast vrijmetselaarsschortjes, dierensymboliek en andere tekenen.

Het is een originele benadering van regisseur Bruno Berger-Gorski, maar echt Mozart-getrouw vind ik het niet. Bij Mozart worden de Koningin van de Nacht en haar kompanen naar de ‘eeuwige nacht’ verbannen, bij Berger-Gorski zijn de Koningin en Sarastro eerder ‘complementaire’ krachten (yin en yang). Een wat wijd jasje voor het libretto. Bovendien vervangt het een spannende confrontatie door een zweverige spiritualiteit.

Los van dat drukt de symboliek zwaar op de voorstelling. Ja, Die Zauberflöte zit vol symbolen, maar ondertussen schiep Mozart ook gewoon een spannend, fantasierijk sprookje. Een verhaal dat je zeer kan bekoren – ook zonder de tekenen te verstaan. Bij Opera Zuid vind ik dat minder het geval.

Muzikaal heeft het gezelschap een jonge, aantrekkelijke cast op de been gebracht. Elmar Gilbertsson is een uitstekende Tamino. Hij probeert naar mijn gevoel soms te veel om ‘groot’ voor de dag te komen, maar zijn verfijnde tenor past de rol perfect en expressie heeft hij genoeg.

Aan Aylin Sezer heeft hij een gelijkwaardige geliefde. Ze zet haar rol kranig neer, sterk en dramatisch van toon. Hoewel soms wat agressief een zeer muzikale vertolking.

Het is een pittige opgave iemand te vinden voor de rol van Koningin van de Nacht. Met Christina Rümann kan Opera Zuid blij zijn. Haar stem is niet altijd even vast en haar vibrato wel erg wijd, maar ze heeft de hoogte, ze heeft de felle expressie en ze heeft de coloraturen. Dan valt er niets te klagen.

Papageno is in deze regie minder smaakmaker dan mogelijk zou zijn, maar Martijn Sanders levert verdienstelijk werk. Iets wat ook geldt voor Mark Omvlee als Monostatos. Afgaand op de keren dat ik hem gezien heb – en dat is al aardig vaak – kan ik wel stellen dat de jonge tenor eigenlijk nooit teleurstelt.

De drie dames zijn ook dik in orde. Jammer dat de drie Knaben niet gezongen worden door jongens, maar door twee sopranen en een countertenor. Ze doen het uitstekend, daar niet van, maar in mijn ogen komt hun muziek mooier voor de dag als het uit drie jongenskelen komt.

Maestro Per-Otto Johansson heeft moeite met de coördinatie tussen orkestbak en toneel, maar dat kan een premièreprobleem zijn. Verder geeft hij namelijk kleurrijk leiding aan het Limburgs Symfonie Orkest, dat zoals vrijwel altijd overtuigt.

Van Berger-Gorski’s yin en yangbenadering werd ik niet enthousiast, maar het geheel beziend heeft Opera Zuid naar mijn idee toch een amuserende voorstelling weten neer te zetten.

Zo, dat was de eerste Zauberflöte dit jaar…

Die Zauberflöte is tot en met 31 maart in het land te zien. Zie voor meer informatie de website van Opera Zuid.