Harnoncourt kneedt glorieuze mis
Nikolaus Harnoncourt bezoekt Amsterdam niet vaak, en je vraagt je af waarom. Met het beste orkest en één van de beste koren heeft hij er goud in handen. Wat er gebeurt als je hen toch samenbrengt, was gisteravond te horen in Beethovens briljante Missa Solemnis. In één woord glorieus.
Het gebeurt zelden dat alles op z’n plek valt in een concert. Dat koor, orkest en solisten niet alleen van de hoogste kwaliteit zijn, maar ook nog perfect mengen, balans houden en, het belangrijkste, muziek maken. De diepste snaar van de partituur weten te raken.
Gisteravond was wat mij betreft zo’n concert. Op de lessenaar stond de Missa Solemnis, één van de meest gewaardeerde werken van Ludwig van Beethoven. Tevens één van de moeilijkste. Eigenlijk voor iedereen. De praktische dove Beethoven gaf het koor, en zeker de sopranen, een meedogenloze partij en eiste van het solistenkwartet en het orkest het grootste raffinement.
Die complexiteit werd tot in de kleinste details ontrafeld door Nikolaus Harnoncourt. De oude maestro (82!) haastte zich niet, maar bouwde de vijf delen van de mis met de grootste zorgvuldigheid op. Het resultaat was adembenemend. De balans grensde aan perfectie, zodat telkens precies het juiste element uit de partituur gelicht werd. Ik hing aan zijn lippen.
Door die transparantie ontvouwde zich haarscherp hoe fantastisch Beethoven de woorden van de misdelen heeft getoonzet. Zijn geen moment vervelende muziek luistert als een hartstochtelijke uiting van de religieuze woorden.
Het Groot Omroepkoor drukte dat geweldig uit. De zangers trotseerden de moeilijkheid van hun partijen en gaven in kleur, dynamiek en articulatie een buitengewoon expressief en raak optreden. Hun Credo was zo overtuigend dat je haast zou denken dat ze het geloofden en hun Sanctus raakte me diep.
Het Koninklijk Concertgebouworkest completeerde het koor met subliem, fijnmazig spel. En de vier solisten die het koor gestrikt had, vervolmaakten het geheel. De stemmen van Marlis Petersen, Elisabeth Kulman, Werner Güra en Gerald Finley mengden vlekkeloos. Bovendien hadden ze een opvallende chemie met het koor. Ze bloeiden op uit de koorklanken om vervolgens ineen te smelten in hun kwartetten.
Deze briljante Missa Solemnis is nog op vrijdag 20 april en woensdag 25 april te bezoeken. Of u de zaal nog inkomt, betwijfel ik, maar ik zou alles op alles zetten.
De auteur
5Reacties
Via de Vrienden van het KCO mocht ik woensdag al bij de Generale Repetitie zijn. Het was zinderend. Donderdag was de uitvoering live via Cultura24 te volgen, alleen was het jammer en beschamend dat de uitzending een paar minuten voor het einde “automatisch” werd afgebroken, omdat een volgend programma begon en de live-uitzending iets uitliep….De AVRO heeft hiervoor wel excuses aangeboden, maar dat was toch onvoldoende om deze barbaarse actie te vergoelijken. Wel kon men melden dat op 7 juli de uitvoering opnieuw wordt uitgezonden, dan via Nederland 2, maar dat zal dan wel weer midden in de nacht zijn. Deze gang van zaken toont weinig respect voor Cultuur.
@ Gert Gubbi: dank voor de tip! Ook ik vind dat er op tv niets boven
live gaat maar, zeker op die late tijdstippen, neem ik alles op.
Het tot een minderheid behoren schijnt nu eenmaal zijn tol te moeten eisen. Overigens prijs ik me zeer gelukkig met de digitale zenders.
De combinatie Nikolaus Harnoncourt, het concertgebouworkest, Het Groot Omroepkoor en de solisten grensde aan de perfecte uitvoering van deze indrukwekkende Missa Solemnis. Zo heb ik deze Mis nog nooit gehoord. Geweldig! De vioolsolo in het Sanctus heeft me diep ontroerd. Nikolaus Harnoncourt hartelijk dank voor deze prachtige uitvoering!
Het hele gezelschap is 22 april ook in Londen geweest. De recensent van The Guardian schreef er terecht een lyrische recensie over: http://www.guardian.co.uk/music/2012/apr/23/rco-harnoncourt-review
De laatste keer dat ik Harnoncourt aan het werk zag was in Wenen met een opera van Haydn ‘Il mondo della luna’ en in ‘Das Buch mit sieben sieglen’. Omdat Japan zijn laatste grote tour was is het al een tijdje geleden dat ik hem aan het werk heb gezien. Ik keek daarom ook enorm uit naar het concert van 22 april in London. Harnoncourt in Londen! De vorige Proms had hij indertijd afgelast wegens ziekte. Toen hij het podium opkwam kreeg hij een laaiend applaus en bravo geroep te horen en het concert moest nog beginnen. Dit belooft!! Het is een overweldigende uitvoering geworden. Soms heel intiem, dan weer uitbundig, verrassend, sacraal maar bovenal Beethoven op zijn best! Een uitvoering om nooit nog te vergeten!