Opera’s van Giacomo Meyerbeer zijn amper te horen in Nederland. Het maakte de opvoering zijn grootse Le Prophète in het Amsterdamse stadsdeel Westerpark afgelopen zondag (14/6) extra bijzonder. Maar los van het unieke repertoire was de kwaliteit van de voorstelling ook gewoon erg overtuigend, schrijft Hans van Verseveld.

Het stadsdeel Westerpark organiseert al jaren opera in de openlucht en waar dat vroeger plaatsvond in de speeltuin aan het Zaandammerplein is dat tegenwoordig bij het sfeervolle Paviljoen aan ’t IJ aan de Stavangerweg, met uitzicht op de langsvarende cruiseschepen.

Afgelopen zondagmorgen regende het in Amsterdam en dat stemde niet echt vrolijk voor wat betreft de opera die een paar uur later gegeven zou worden. Maar… de weergoden waren met ons en met een zwoel windje en een stralende zon ging om twee uur de opera van Meyerbeer Le Prophète van start.

Het is bij mijn weten de vierde keer dat dit waagstuk ondernomen wordt. Drie keer in de Doopsgezinde Kerk aan de Amsterdamse Singel en nu, de vierde keer, aan het IJ.

Een waagstuk, jazeker! Opera’s van Meyerbeer zijn uit de mode geraakt, deels door de opkomst van het antisemitisme in de dertiger jaren van de vorige eeuw en deels door de onmogelijke eisen die Meyerbeer aan zijn zangers stelt. Ook de toneelmatige grootschaligheid van de grand opéra in vijf aktes doen theaterdirecteuren afzien van opera’s als Les Huguenots, Robert le Diable, l’Africaine en dus ook Le Prophète.

Enorme ensembles en balletten en veel eersteklas-solisten maken deze opera’s ongelooflijk duur. De enige oplossing is om het dan maar concertante te doen en voor die keuze is het Westerpark, gelukkig, gezwicht.

Bij gebrek aan een programma had men gekozen voor iemand die de aktes aan elkaar praatte. De acteur Peter Faber, een vroegere dorpsgenoot van de hoofdrolzangeres Wiebke Göetjes, vertelde ons van het wel en vooral het wee van de wederdopers (doopsgezinden).

Er was gekozen voor een klein muzikaal ensemble, het zogenoemde Van Leyden Ensemble, dat een prima bewerking van de orkestpartij speelde. Als ik goed ben ingelicht, werd dit arrangement ‘gecomponeerd’ door de dirigent van vanmiddag, de uitstekende begeleider van deze moeilijke opera Martin van der Brugge. Hem komt alle lof toe voor zijn krachtig in de hand houden van orkest, koor en solisten.

Waarom ken ik deze zanger nauwelijks? Een juweel van een bas-bariton

Het Westerpark Opera Projectkoor was opnieuw samengesteld en ingestudeerd door Janet de Langen en was naar mijn smaak een aanzienlijk beter koor dan vorig jaar in de Singelkerk.

Mocht de opera elders nog een keer uitgevoerd worden, dan raad ik wel aan om het kinderkoor uit de vierde akte te schrappen. Volwassenen die bij gebrek aan een kinderkoor alsnog als kinderen willen klinken, is ronduit belachelijk. En laten we eerlijk wezen: Meyerbeer kan wel een coupure hebben. Per slot van rekening was het beroemde schaatsenrijdersballet ook geschrapt bij gebrek aan ijs op deze zonnige warme zondagmiddag.

Chapeau

Ik zal mij voor wat solisten betreft beperken tot de vier belangrijkste partijen, hoewel eigenlijk iedereen een pluim verdiende voor de wonderwel geslaagde prestatie.

Wiebke Göetjes, initiatiefneemster van deze omvangrijke onderneming, nam de rol van Fidès op zich. Het is een partij geschreven voor een mezzosopraan met hoogte. De partij ligt heel comfortabel voor ‘onze’ Wiebke en ondanks de restanten van een nog niet geheel weggewerkte verkoudheid bracht ze de opera tot een stralend einde.

Juist die vijfde akte is voor Fidès de grote opgave met de beroemde cavatina ‘O prêtres de Baal!’ en de waanzinnige cabaletta ‘Comme un éclair’ gevolgd door het grote duet met Jean. Daarna volgen nog een trio en de uiteindelijke finale met koor.

De tenor Edwin van Gelder had de moeilijke opdracht om van de rol van Jean de Leyde een succes te maken. Natuurlijk is Van Gelder geen heldentenor, maar hij kreeg het wel voor elkaar om werkelijk alle hoge noten van zijn loodzware partij met verve te zingen, zonder in gebrul te ontaarden. Chapeau voor deze prestatie!

Mirjam Lo Tam Loi moest de wat karakterloze partij van Berthe gestalte geven en dat deed ook zij met grote overtuiging. Deze partij was een tijdje lang een paradepaardje van Renata Scotto en soms had ik het idee, dat Mirjam geluisterd had naar La Scotto. Je kunt je natuurlijk slechtere voorbeelden voorstellen… Ook bij deze rol van Berthe waren alle noten op z’n plaats. Gewoon heel goed gedaan van Tam Loi

Ten slotte de rol van Zacharie, vertolkt door Ruben Gerson. In de ensembles van de wederdopers domineerde hij zeker en hield daardoor juist in die gedeeltes de vaart erin. Maar vooral in z’n fantastische aria met koor in de derde akte presteerde hij zo grandioos, dat het publiek hem gul bejegende met een open doekje en een partij flinke bravo’s.

Waarom ken ik deze zanger nauwelijks? Een natuurtalent qua uitstraling en een juweel van een bas-bariton.

Een fantastische opera van Meyerbeer, die werkelijk op een alleszins prima niveau werd gebracht door iedereen die eraan meewerkte. Ik zie nu al uit naar een volgende bijzondere opera. Gebrek aan goede zangers kan nooit een excuus zijn, dat heeft ons deze heerlijk middag aan het Amsterdamse IJ wel geleerd.