Met een verrassend en sensationeel roldebuut heeft Alexandrina Pendatchanska bij het Theater St. Gallen een verrassende ‘belcantistische’ sluier over Richard Strauss’ Salome geworpen. Een productie van wereldniveau, met een fantastische Gabriele Schnaut als Herodias en kostuums van niemand minder dan Christian Lacroix.

Hoe zou Strauss’ Salome klinken en hoe zouden de aanzwellende, verrukte liefdesverklaringen van de prinses van Judea overkomen als ze uit de keel van een gevestigde belcanto-specialiste zouden komen? Of is dat een overbodige vraag, aangezien zulke zangeressen toch nooit een Salome zouden zingen? Wie dat laatste denkt, kan zich klaarmaken voor de grootste verrassing en het meest gedurfde operawaagstuk van het jaar (althans, in mijn ogen).

Het ‘laboratorium’ van dit experiment is St. Gallen, de Oost-Zwitserse hoofdstad van de textielindustrie, die voor zijn luxestoffen niet alleen onder mensen uit de modebranche bekend is. Hier zetelen de producenten van wereldwijd gevraagde, fijne en innovatieve weefsels, die voor de creaties van modehuizen in Milaan en Parijs gebruikt worden.

Dat verklaart ook waarom niemand minder dan Christian Lacroix de kostuums van deze Salome ontworpen heeft – voor het eerst in de stad die hem letterlijk zo veel arbeidsstof geleverd heeft. Samen met regisseur Vincent Boussard vormt de grote ontwerper een duo dat al in vele operahuizen, van Wenen tot Berlijn, beproefd is.

Boussard baseert zijn enscenering op een zeer precieze personenregie. En als dat nog niet genoeg is om voor furore te zorgen, dan haalt het overrompelende, sensationele roldebuut van de Bulgaarse stersopraan Alexandrina Pendatchanska in de titelrol je wel over de streep.

Ik gebruik het adjectief ‘sensationeel’ om twee redenen. Allereerst vanwege de rijkdom aan muzikale details die Pendatchanska in de rol weet aan te brengen. Het hele rijtje belcanto-effecten komt voorbij: de gecontroleerde schoonheid van haar zanglijnen, de flexibiliteit van haar stem in alle registers – van krachtige hoogte tot diep in de donkerste kleuren van haar laagste regionen – en haar ronde middenregister, waarin het enorme raffinement van haar delicate piani en perfect geïnterpreteerde woorden de oplettende luisteraar verheugen. Zinnen als ‘Gewiss ist er keusch wie der Mond’ lichten op als juwelen.

Ten tweede is de zangeres zelf een sensatie. Want wat Pendatchanska laat zien, is een ware transformatie van haar stem. Of beter: een verrassende vergroting van haar instrument. Wie haar uit het barok- of Rossini-repertoire kent, zoals ik, zal zijn oren niet geloven. Waar komt die weelderige stem en dat onafgebroken doorzettingsvermogen vandaan?

Dit debuut betekent een keer in haar carrière. Zonder twijfel. Pendatchanska is het zich kennelijk bewust, want ze verschijnt op het affiche met een iets andere naam: Alex Penda. Een kortere kunstenaarsnam voor een groter geworden kunstenares, die in mijn ogen de beste papieren in handen heeft voor de titel ‘zangeres van het jaar’.

Maar de hoofdrolspeelster is niet de enige magnetische kracht die operaliefhebbers naar St. Gallen zou moeten lokken. Deze nieuwe productie toont een buitengewoon goede cast. Om bij de dames te blijven: de geweldige Gabriele Schnaut geeft met een fantastische vocale vertolking donderende accenten aan de rol van Herodias. Ze treedt op als een ware diva. Haar gezicht is als een bühne, waarop haar ogen en haar mond zich als coulissen en lichteffecten bewegen. Een aangrijpende, charismatische vertolking.

Martin Gantner concentreert zich als de profeet Jochanaan op de melodieuze kant van zijn rol – de stem van een intiem, diepgaand geloof – in plaats van de krachtige declamatie – de stem van een religieuze fundamentalist. Hij oogst er de bewondering van Salome (,,zijn stem is een wierookvat”) en enthousiast applaus van het publiek mee. Absoluut verdiend.

Prachtig is ook Andreas Conrad als Herodes, die de humor van de oudere, maar nooit volwassen geworden tetrach zowel qua stem als qua interpretatie sterk neerzet. Als een arabische ‘nouveau riche’ van dubieuze soort houdt hij zijn wijn en vruchten in een vergulden koelkast koud.

Onder de muzikale leiding van Modestas Pitrenas kent de avond geen enkele zwakke plek – iets wat in grotere huizen vaak wel anders is. Met het jonge ensemble van het theater zijn alle andere rollen vlekkeloos bezet, inclusief het lastig te coördineren kwintet van joden.

Er zijn in juni nog zeven voorstelling van Salome te zien in St. Gallen. Zie voor meer informatie de website van het Theater St. Gallen.

Alessandro Anghinoni is correspondent van Place de l’Opera in Berlijn en Zürich. Hij is vertaler van beroep en schrijft regelmatig over opera. Voorheen voor bladen als Opernwelt, tegenwoordig op zijn blog Operello&Operella.