Zijn overlijden op 18 mei was wereldnieuws en dat zegt eigenlijk genoeg. Dietrich Fischer-Dieskau was een bariton van internationale faam en enorme reputatie. ‘A born god who has it all’, zei Elisabeth Schwarzkopf eens. Een portret in beeld van de Duitse zanger. Met dank aan Youtube.

Albert Dietrich Fischer-Dieskau werd op 28 mei 1925 geboren in Berlijn. Zijn ouders waren beide in het onderwijswezen actief. Verder had hij twee oudere broers. Toen Dietrich een jaar of negen was, voegde zijn vader ‘Dieskau’ aan hun achternaam toe, aangezien hij via zijn moeder afstamde van de Kammerherr von Dieskau.

Fischer-Dieskau begon op jonge leeftijd met zingen en pianospelen en nam op zijn zestiende voor het eerst zanglessen. Hij ging naar het conservatorium van Berlijn, maar werd na één semester ingelijfd bij de Wehrmacht om tegen de Russen te vechten.

Twee jaar later werd hij gevangengenomen in Italië, waarna hij twee jaar als krijgsgevangene in een Amerikaans kamp doorbracht. In die jaren bleef hij zingen en greep hij iedere kans aan om op te treden.

In 1947 keerde Fischer-Dieskau terug naar Berlijn, waar hij voor korte tijd zijn lessen aan het conservatorium weer oppakte. Hetzelfde jaar nog trapte hij zijn professionele carrière af met een optreden in Brahms’ Ein deutsches requiem in Badenweiler.

In het najaar volgde in Leipzig zijn eerste liedrecital en het jaar daarop werd hij door de Städtische Oper van Berlijn gecontracteerd als lyrische bariton. Hij debuteerde als Rodrigo in Verdi’s Don Carlos.

Hieronder een fragment van Fischer-Dieskau’s vertolking van Rodrigo. Hij zingt het ‘vriendschapsduet’ met Don Carlos (James King) in een voorstelling in Berlijn, 1965.

Fischer-Dieskau trad vaak op in Berlijn en München, maar werd ook al snel populair bij andere grote operahuizen, zoals de Wiener Staatsoper, het Royal Opera House en grote festivals als de Bayreuther en Salzburger Festspiele. In Bayreuth was hij tussen 1954 en 1961 regelmatig te zien.

Hieronder een voorbeeld van Fischer-Dieskau’s Wagner-zang. Hij zingt de slotscène van Wotan in Die Walküre uit Der Ring des Nibelungen. De opname komt uit 1977.

De bariton zette zich actief in voor nieuw repertoire. Zo zong hij in wereldpremières van werken van onder andere Benjamin Britten, Samuel Barber, Hans Werner Henze en Aribert Reimann. In 1962 zong hij bijvoorbeeld in Coventry in de wereldpremière van Brittens War Requiem, samen met onder andere Peter Pears.

Hieronder een fragment uit het War Requiem:

Zijn optredens op het operatoneel waren al genoeg geweest om hem wereldfaam te bezorgen, maar met zijn prestaties in het liedrepertoire vergrootte Fischer-Dieskau zijn reputatie nog eens aanzienlijk. Time noemde hem ooit ’s werelds grootste liedzanger. Overal ter wereld gaf hij volledig uitverkochte recitals en ontving hij onverminderde lof voor zijn nauwgezette vertolkingen van meer dan 3000 liederen.

Hieronder een paar voorbeelden. Eerst ‘An die Musik’ van Franz Schubert, vervolgens ‘Morgen’ van Richard Strauss (opname uit 1974) en tot slot ‘Ich bin der Welt abhanden gekommen’ van Gustav Mahler (opname uit 1989).

Fischer-Dieskau beëindigde zijn operacarrière in 1978, na Reimanns nieuwe opera Lear te hebben opgenomen. Hij bleef tot 1993 echter nog concerten geven. Daarna wijdde hij zich aan het dirigeren, lesgeven, schilderen en schrijven.

De bariton trouwde in 1949 met celliste Irmgard Poppen en kreeg met haar drie zoons. Na haar overlijden in 1963 trouwde hij actrice Ruth Leuwerik, Christina Pugel-Schule en sopraan Julia Varady. Varady deelde de wereld vrijdag mee dat haar man overleden was.

Fischer-Dieskau werd 86 jaar en liet een groot aantal opnamen na.