U zoekt het antwoord op de vraag of het in crisistijden zinvol is de opera te redden, te steunen, te bewaren en te koesteren? Haast u naar Matilde di Shabran in Pesaro en u zult het antwoord vinden. Si! Si! En nog eens: Si!

Deze productie was hier voor het eerst te zien in 1996. Kort voor de première viel de tenor uit en aan een koorlid werd gevraagd om de rol in enkele dagen tijd in te studeren. Het werd voor de man een enorm succes en het begin van een grootse carrière. En het eerste van een lange reeks optredens in Pesaro.

Ook nu was deze man, Juan Diego Flórez, onnavolgbaar van de partij. Hij voerde een cast van buitencategorie aan, met een sprankelende Olga Peretyatko in de titelrol. Aan het eind – vier uur na het begin – zong ze haar virtuoze slotaria alsof het een koud kunstje was. Haar slotzin zal de vrouwenbeweging overigens graag horen: ‘le femmine son nate per vincere e regnar…’

Het feest begon al meteen toen het orkest van het Teatro Communale di Bologna de ouverture inzette en de Pesarese dirigent Michele Mariotti (die volgende week trouwt met Peretyatko) de blazers liet sprankelen: hier stond iets bijzonders te gebeuren.

De enscenering van Mario Martone is vrij eenvoudig. Op het toneel staan twee in mekaar verstrengelde wenteltrappen die het kasteel van Corradino suggereren. Hij heeft een hart van staal, is alleen geïnteresseerd in militaire zaken en boven de deur van zijn kasteel hangt een bord: wie hier ongevraagd binnen komt, zal niet levend buiten komen. In zijn kasteel houdt hij Edoardo gevangen, zoon van zijn vijand sinds altijd. Behalve gevangen zitten, hoeft die niet veel te doen, maar hij mag daarover wel uitgebreid treuren en de Russische mezzo Anna Goryachova deed dat hartverscheurend mooi.

Vrouwen zijn bij Corradino al helemaal niet welkom. Met de hulp van Corradino’s lijfarts Aliprando, de indrukwekkende jonge bas Nicola Alaimo, verschijnt Matilde ten tonele, vast van plan van deze wolf een mak lammetje te maken.

In het kasteel botst ze op de contessa d’Arco en dat levert een spetterende ruzie op die het begin is van het kwintet, één van de hoogtepunten van de voorstelling. Corradino ziet zijn rust verstoord door de kibbelende vrouwen, komt kijken wat er gaande is en wil Matilde zo gauw mogelijk naar buiten werken. Zij wil niet vertrekken, integendeel, ze spreekt hem tegen. Dat heeft hij nog nooit meegemaakt! Aliprando, de lijfarts, en Ginardo, de bewaker van de toren, geven commentaar op het gedrag van hun baas, die niet begrijpt wat hem overkomt. Zijn lijfarts weet het wel: hij lijdt aan de mal d’amore en dat is ongeneeslijk…

Corradino bezwijkt uiteindelijk voor de charmes van Matilde, maar als zij de zaak van Edoardo bepleit, flakkert bij hem de jaloezie op en daarvan zal de contessa d’Arco in het tweede bedrijf handig gebruikmaken.

Inderdaad, Corradino vertrekt om te gaan vechten tegen zijn oude vijand. De contessa zorgt ervoor dat Edoardo kan ontsnappen en dat het lijkt alsof Matilde voor die ontsnapping verantwoordelijk is. Als Corradino terugkeert van de strijd roept hij Matilde op het matje en veroordeelt haar tot de dood.

In het kasteel is ook de dichter Isidoro terechtgekomen, die verzen wil maken en van oordeel is dat het hogere poëtische doel rechtvaardigt dat de waarheid een beetje wordt verdraaid. Paolo Bordogna kwijt zich kostelijk van zijn baritonale plicht de lachers op zijn kant te krijgen. Hij krijgt van Corradino de opdracht de doodstraf op Matilde uit te voeren.

Inmiddels is Edoardo wanhopig op zoek naar zijn vader en hij vindt hem dan nog ook. Andermaal geeft Rossini hem een grote aria met opvallende hoorn.

Daarop duikt Isidoro weer op en beschrijft in kleuren en geuren hoe hij Matilde van een klip de rivier heeft ingegooid e l’acqua era umida…

Edoardo keert terug naar het kasteel en maakt Corradino duidelijk dat niet Matilde, maar wel de contessa verantwoordelijk was voor zijn vrijlating, waarop Flórez-Corradino en Goryachova-Edoardo een duet zingen waarbij het in de zaal muisstil wordt.

Corradino wil een eind maken aan zijn leven, maar Matilde houdt hem tegen. Het hele verhaal over haar dood blijkt een dichterlijke vrijheid van Isidoro te zijn geweest. Op haar verzoek verzoent Corradino zich met zijn vijand van altijd en diens zoon Edoardo. Matilde bezingt de algehele verzoening en trekt de reeds vermelde conclusie: vrouwen zijn geboren om te overwinnen en te heersen…

Je kan het niet vastpakken en meenemen naar huis, het is 200 jaar oud, het laat zich niet vatten in cijfers, grafieken en beurskoersen en toch is het Europees erfgoed dat we moeten koesteren !

Volgend jaar komt hier een nieuwe Guilaume Tell met Flórez en Alaimo, een nieuwe Italiana in Algeri (volgens onbevestigde geruchten met Goryachova en Alex Esposito) en een concertante La Donna del Lago, maar zelfs in het geruchtencircuit was niet te horen wie zal zingen.

Viva Rossini!