Er is een roman, er is een game, er zijn webisodes en apps en er komt een film. En oh ja, er is ook een cd. Het nieuwe project van Cecilia Bartoli, Mission, is grootser en veelomvattender dan ooit. Het zet de vergeten componist Agostino Steffani in één klap weer op de kaart.

Agostino Steffani zal niet weten wat hem overkomt. Waar veel van zijn begraven voorgangers en opvolgers al eeuwen levend worden gehouden door doorgaande opvoeringen van hun werk, was zijn oeuvre net zo dood als hijzelf. Was, want Cecilia Bartoli kwam voorbij en bewerkstelligde datgene wat Steffani zijn hele katholieke leven al beleed: een wederopstanding.

Bartoli heeft op haar nieuwe cd Mission 25 aria’s, duetten en instrumentale interludes van de hand van Steffani verzameld. 21 stukken daarvan werden nooit eerder opgenomen. Voor de meeste artiesten zou dat meer dan genoeg zijn, maar bij Bartoli is het nog maar het halve verhaal.

De fascinerende persoon van Steffani inspireerde haar (of het marketingapparaat achter haar imago) tot een veelomvattend project. Dat begint al bij het dikke tekstboek bij de cd. Op de cover zet een kale (!) Bartoli in priesterskledij en met dreigend kruis de toon. Binnenin zijn vele teksten met achtergronden rond Steffani te vinden, evenals een flitsende fotoreportage van de artieste.

Verder heeft het label Decca verschillende apps en webisodes (een serie documentairefilmpjes over het album op YouTube) gemaakt. En binnenkort verschijnt een heuse game voor de iPad, waarin de speler de rol van Steffani speelt en een mysterie aan het hof van Hannover moet oplossen.

Alsof dat nog niet genoeg is, bracht Bartoli ook schrijfster Donna Leon, een bewonderaar van de zangeres, op het idee om een roman te schrijven, gebaseerd op het leven van Steffani. Dat boek, The Jewels of Paradise, is tegelijk met het album uitgebracht.

Wat maakt Steffani dan zo bijzonder, kun je je afvragen. Simpel antwoord: zijn leven. Steffani was een koorknaap, een hofmusicus in München, een priester, een hofcomponist in Hannover, een diplomaat, een politicus, een bisschop en een sleutelfiguur aan de top van de rooms-katholieke kerk. Zijn leven is met vele vraagtekens omgeven, om niet te spreken van zijn mysterieuze dood.

Nu is dat levensverhaal door Bartoli en haar kompanen naar mijn gevoel wel enigszins geromantiseerd en gedramatiseerd, maar Steffani’s muziek is zeker het herontdekken waard – om maar weer terug te komen bij waar het uiteindelijk om te doen was.

Bartoli put uit veel verschillende opera’s van Steffani en laat horen dat de componist veel in zijn mars had. Prachtig is bijvoorbeeld ‘Deh non far colle tue lagrime’ uit Tassilone, een beeldschone ‘sterfaria’, waarin Bartoli haar verdriet deelt met een sierlijk schreiende hobo. Of ‘Notte amica al cieco Dio’ uit La libertà contenta, waarin de mezzo op ingetogen wijze eindeloos lange melodielijnen trekt.

I Barocchisti onder maestro Diego Fasolis begeleidt Bartoli daarbij voortreffelijk. Het ensemble toont zich een gelukkige keuze. Iets wat ook gezegd mag worden van countertenor Philippe Jaroussky, die vier duetten meezingt. Zijn zang is op zichzelf al beluisterenswaardig, maar hij mengt ook nog eens goed met zijn Italiaanse collega.

Coloratuurvuur is – als vanzelfsprekend – ook ruimschoots aanwezig op de cd. Op dat gebied verliest Bartoli naar mijn mening echter meer en meer aan schoonheid. Ze hakkelt en lijkt haar strot voortdurend dicht te knijpen. Een weinig comfortabele luisterervaring.

Is het erg? Ik denk het niet. Bartoli compenseert de oneffenheden in haar zang meer dan voldoende met haar persoonlijkheid (ook vocale persoonlijkheid) en de grondigheid, het fanatisme en de originaliteit waarmee ze zich op haar repertoire stort.

Er is geen artiest die een vergeten componist op slag beroemd kan maken, behalve Cecilia Bartoli. Dat is waarom ze lof blijft verdienen voor wat ze doet. Ze is een unicum in de klassieke muziekwereld.

Bartoli zingt op 25 november muziek van haar album in het Concertgebouw.

Zie hieronder de trailer van Mission: