Opera in de media: week 50
Iedere week maakt Place de l’Opera een keuze uit het aanbod van opera en aanverwante muziek op radio, tv en internet. In week 50 (8 – 14 december) onder meer aandacht voor een Lohengrin uit de Scala, Mahler uit de radio en Iphigénie op Aulide.
Lohengrin opent Scala-seizoen
De zomer is nu echt voorbij, want ook het operaseizoen van de Scala in Milaan is begonnen. Op vrijdag 7 december is voor de ‘serata inaugurale’ Lohengrin van Richard Wagner gekozen. Daniel Barenboim dirigeert het orkest van het Teatro alla Scala. Op het podium staan bekende namen als Jonas Kaufmann als Lohengrin en Anja Harteros als Elsa. Evelyn Herlitzius zingt Ortrud en René Pape zingt de rol van Heinrich. De opname in Milaan van vrijdag 7 december wordt een dag later uitgezonden door NTR Opera live.
Radio 4: zaterdag 8 december om 19.00 u.
Ballo in New York
Op zaterdagavond in veel Nederlandse bioscopen en op de radio in Duitsland en Engeland is de zaterdagse matinee van de Metropolitan Opera deze week nauwelijks te missen. Place de l’Opera stuurde een recensent vooruit naar Un ballo in maschera en diens oordeel over de productie, een regie van David Alden, was lovend over de aanpak en vooral over de stemmen. De opera van Verdi wordt gezongen door onder andere Sondra Radvanovsky, Stephanie Blythe, Kathleen Kim, Dmitri Hvorostovsky en Marcelo Alvarez. Voor het Met-orkest staat Fabio Luisi.
BBC Radio 3 en WDR 3: zaterdag 8 december om 19.00 u.
Iphigénie en télé
Als bariton Martijn Cornet zondag in Doetinchem zijn programma Winterreise vanaf 11.30 uur niet te snel zingt, gaat het wellicht gebeuren: tegelijkertijd zowel live te horen in een zaal als op de landelijke tv. Hij zong mee in het eerste deel van het tweeluik over Iphigénie waarmee De Nederlandse Opera afgelopen seizoen opende. Andere namen waren onder andere Salomé Haller, Anne Sofie von Otter en Véronique Gens. Het orkest, Les musiciens du Louvre, stond onder leiding van Marc Minkowski, Pierre Audi regisseerde de opera van Gluck.
Nederland 2: zondag 9 december om 13.00 u.
Cosi in Salzburg
De Cosi die door een hele serie grote namen in 2009 in Salzburg werd uitgevoerd, is deze week bij Mezzo weer eens te zien. In de opera van Mozart zongen onder andere Bo Skovhus als Don Alfonso, Patricia Petibon als Despina en Miah Persson met Isabel Leonard als Fiordiligi en Dorabella. De rollen van de geliefden/namaak-Albaniërs werden gezongen door Topi Lehtipuu en Johaness Weisser. Claus Guth deed de regie, Adam Fischer dirigeerde de Wiener Philharmoniker.
Mezzo: zondag 9 december om 17.00 u.
Idomeneo uit Salzburg
De casting was opvallend gemengd voor een Mozart-opera: zowel Ramón Vargas als Magdalena Kozená stonden op het podium en Sir Roger Norrington stond ervoor, met de Camerata Academica Salzburg. De opname is uit de Mozart-zomer van het Salzburger festival in 2006.
BravaNL: zondag 9 december om 20.45 u.
Salzburger Frosch
Eén van de evenementen waar in het nieuwe jaar naar wordt uitgekeken is de concertante Frau ohne Schatten die tijdens de ZaterdagMatinee op 16 februari zal worden uitgevoerd. In die versie zingen onder andere Anne Schwanewilms, Matthew Rose en Quirijn de Lang. Die eerste was er ook bij in 2011, toen ‘Frosch’ in Salzburg werd opgevoerd. Andere solisten waren daar onder andere Stephen Gould, Michaela Schuster en Evelyn Herlitzius. Christof Loy deed de regie van deze productie. De opera van Richard Strauss werd begeleid door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Christian Thielemann.
Mezzo: dinsdag 11 december om 16.30 u.
Yannick Zenith in New York
Dirigent Yannick Nézet-Séguin kreeg afgelopen week bloemen geadresseerd aan ‘Yannick Zenith Seguin’, zo meldde hij op Twitter, zowel trots als geamuseerd, liet hij weten. Zijn directie van de Faust-productie die een jaar geleden werd opgevoerd in de Metropolitan Opera in New York is nog eens te zien deze week. Hij werkte in het Lincoln Center samen met Jonas Kaufmann, René Pape en Marina Poplavskaya. Dec McAnuff deed de regie.
Mezzo: dinsdag 11 december om 20.20 u.
De opera over Johnny & Jones
De cultuurzender Cultura24 heeft deze week een ‘duo-week’ en in dat kader wordt een documentaire van Hans Hylkema uitgezonden. Hij maakte een film onder de titel Twee jongens en een opera over het werk dat Theo Loevendie componeerde. Het duo Johnny en Jones was voor de Tweede Wereldoorlog razend populair, en nog veel mensen kennen hun lied over Meneer Dinges, die niet weet wat swing is. De twee joodse mannen eindigden uiteindelijk in een concentratiekamp.
Cultura24: woensdag 12 december om 21.00 u.
A meezing Messiah
Het aantal voorpret-tweets over de komende Meezing Messiah in Enschede is al niet te tellen, en dan moet de echte uitvoering, op vrijdag 14 december, nog beginnen. Het zou mooi zijn als het nieuwe Twitter-account @pontifex (nog geen letter getweet en toch al meer dan vierhonderdduizend volgers) wat van die berichtjes zou retweeten. Nicolas Mansfield, de dirigent van Händels oratorium, beschouwt zijn laatste Meezing Messsiah als een eerbetoon aan de Nationale Reisopera. De avond is via een livestream mee te maken op www.overijssel.nl.
Internet: vrijdag 14 december om 20.00 u.
Weektip
Vijf dagen Mahler
Jammerlijk weinig Nederlandse namen staan er in de playlist van een hele week Mahler, komende week op Radio 4. Het programma Componist van de week besteedt 5 dagen achtereen aandacht aan de man die wel baas was van een operahuis maar zelf het genre nooit beoefende. Veel buitenlandse namen dus die de muziek van Mahler gaan zingen, zoals Thomas Hampson, Thomas Quasthoff en Frederica von Stade.
Radio 4: iedere werkdagom 19.30 u.
De auteur
7Reacties
Een kleine toevoeging: wie de Arte onvangt kan al vanavond van Lohengrin uit La Scala genieten. De opera wordt er om 20.15 live uitgezongen.
De regie is in handen van Claus Guth
Lohengrin nu met Anette Dasch, die de vervangster van Harteros vervangt. Die hebben alletwee de griep.
Bedankt. Jammer.
Annette Dasch heeft de afgelopen jaren Elsa gezongen in Bayreuth. Ze is in elk geval goed op die rol voorbereid. Niet ieders favoriet maar zeker de moeite waard.
Ik had er me veel van voorgesteld. Werd echter door die idiote regie zwaar teleurgesteld . Heb ik dat nou helemaal verkeerd gezien/ begrepen of verandert de zwaan in act 1 in Lohengrin en Lohengrin in act 3 terug in de zwaan? En waarom liep Elsa veertjes weg te blazen? Ook van het pootje baden in de slaapkamer is mij de zin totaal ontgaan! En dat schoentje vol water? waar kwam dat vandaan? Ik heb er toch zo’n hekel aan raadseltjes te moeten zitten oplossen terwijl ik naar een opera kijk. Op de Facebook van Jonas kaufmann schreef iemand ” nur dank herr kaufmann war diese dumme Enzenierung zu überstehen.” Ben ik het helemaal mee eens. En ook met de uitspraak van een andere fan ” Jonas ist zur zeit der beste Lohengrin der Welt”! Zelden een zanger gezien met zoveel innerlijk begrip van de psyche van Lohengrin, om van zijn “in fernem Land en. Mein lieber Schwan” nog te zwijgen. Die kan ik nog 100 maal horen zonder daarvan geneg te krijgen. Kortom, een productie om bij tijd en wijle de ogen bij te sluiten, maar de oren wijd open te houden.
In een recente aflevering van The New York Review of Books (April 26, 2012) stond een interview van Marie d’Origny met Jonas Kaufman. Aan dat interview zijn de volgende passages over Lohengrin ontleend.
[Het gesprek gaat over de wisselwerking tussen de zanger en zijn publiek.]
JK: ( …) Because even in opera, I don’t know how, you can actually feel whether the audience is with you or not. Whether they just lie back and say, “Oh, it’s a nice evening,” or whether they sit on the edge like, “Ah.” In a Lieder recital it’s even more obvious.
MO: I find this intensity particularly striking in your interpretation of Wagner’s Lohengrin. When you sing ‘In fernem Land’ you create an atmosphere of absolute calm and concentration in the theatre.
JK: The beginning of Lohengrin’s ‘In fernem Land’ is a key moment indeed. I’m always looking forward to it and I’m very happy when I feel the contact with the audience, when I sense people listening very carefully. I try to build up the tension of this scene as carefully as I can. This is the moment. This is the test case where a singer can show that Wagner often isn’t loud and bombastic but very sensitive, magic, subtle, even economical. And it is one of the few moments when Lohengrin shows himself as the human being he really is.
The first moment is his phrase ‘Elsa, ich liebe dich!’ in the first act. After that he is mostly in the role of the knight who’s to come to rescue the maiden in distress. When he’s alone with her for the first time, he’s overwhelmed by his emotional and sexual needs. He urges her, he corners her – and unwillingly he drives her to the point where she can’t resist anymore and asks the fatal question (‘Den Namen sag mir an!’). He is very well aware of the fact that this dramatic development is as much his fault as hers.
From then on he’s in a state of sorrow, loneliness and honesty toward himself. Therefore the beginning of ‘In fernem Land’ is the most intimate moment of the entire part, and the most demanding as well. When you come to those subtle moments, where you can build up a tension to the point that the audience is sitting on the edge of their seats – then singing Wagner is sheer pleasure and satisfaction.
Kaufmann was subliem. Hij is inderdaad de beste Lohengrin van onze tijd.we kunnen dus op Arte (internet) de hele week nog genieten van deze voorstelling.