BuitenlandFeaturedOperarecensie

Joosten regisseert prima Borgia bij Munt

De Munt in Brussel heeft voor zijn nieuwste productie het Koninklijk Circus verkozen boven de Muntschouwburg zelf. Op het programma een relatief weinig gespeelde opera van Donizetti: Lucrezia Borgia. Met name dankzij Elena Moşuc, Charles Castronovo en Silvia Tro Santafé werd het een prima avond.

Scène met Elena Mosuc en Charles Castronovo (foto: Clärchen und Matthias Baus).

Componist Gaetano Donizetti en librettist Felice Romani creëerden Lucrezia Borgia in 1833, tussen de populaire L’elisir d’amore en Lucia di Lammermoor in. De opera handelt over rivaliserende groepen tussen Venetië en Ferrara ten tijde van het Carnaval.

Een waarzegger heeft ooit voorspeld dat Gennaro tegelijkertijd met zijn vrienden, aangevoerd door Orsini, vermoord zal worden door Lucrezia Borgia. Gennaro is echter, zonder dat hij dat weet, de zoon van Lucrezia. In de opera ontmoet Gennaro zijn moeder voor het eerst en bemerkt een liefdesspanning die hij niet kan plaatsen.

Nadat hij op brute wijze de ‘B’ verwijdert op het paleis van Borgia, wordt Gennaro opgepakt en door de vierde echtgenoot van Borgia ter dood veroordeeld. Lucrezia geeft hem echter een antigif, waardoor hij aan de dood ontsnapt.

In het slot neemt Lucrezia wraak op de groep vrienden van Gennaro door hen eveneens met gif te doden. Wat ze niet weet, is dat haar zoon ook onder de gasten is. Wederom biedt Lucrezia – die eindelijk onthult dat ze zijn moeder is – een tegengif aan, maar omdat zij hier niet voldoende van heeft om al zijn vrienden te redden, weigert Gennaro de drank en sterft in zijn moeders armen.

De Munt nodigde Guy Joosten uit om deze opera te regisseren. Joosten regisseerde eerder Lucia di Lammermoor in het Koninklijk Circus. Destijds gebruikte hij het circus meer als een uitgebouwd podium, nu maakte hij meer van de cirkelvorm. Het publiek zat bijna helemaal rondom de glimmende zwarte speelvloer. Het orkest was weggestopt in een hoek van de arena, deels tegen de wand aan. Dit leverde af en toe akoestische problemen op, wat leidde tot onregelmatigheden tussen orkest en solisten.

Ondanks de feestelijkheden van carnaval was de sfeer grauw. Onder de entree keek een doodshoofd uit over de speelvloer, terwijl links van de vloer een Jokerfiguur (uit Batman) ogenschijnlijk blij lachte. De lach des doods. Het deed allemaal wat ‘jaren tachtig’ aan.

Achter op de speelvloer was een enorme vrouwelijke paspop zonder hoofd zichtbaar, eveneens in het zwart gehuld, tot aan haar buste. Daar wensde Lucrezia in het laatste bedrijf, hoog boven iedereen uit toornend, de groep vrienden de dood in.

De regie kende twee sterke momenten. Allereerst het slot, waarin de stervende vrienden verdeeld over de circel Gennaro tot wanhoop brachten. Door de verdeling over de vloer werd er optimaal gebruikgemaakt van het circus. Gennaro rende van de ene naar de andere kant om zijn vrienden te redden of afscheid van hen te nemen, terwijl Lucrezia wanhopig achter hem aan hobbelde.

Scène uit Lucrezia Borgia (foto: Clärchen und Matthias Baus).

Het andere sterke moment was het slot van de proloog, waarin Lucrezia door de groep beschimpt werd. Als een speelbal werd ze tussen de vrienden overgegooid. Erg sterk en gedurfd spel, waarmee eindelijk de spanning in de voorstelling kwam.

Helaas zakte de spanning daarna weer als een zoutzak in, deels door toedoen van de peperloos dirigerende Julian Reynolds. De andere oorzaak was de boven zijn macht zingende Paul Gay, die gestalde gaf aan Don Alfonso, de vierde echtgenoot van Lucrezia.

Voor de rest viel er veel te genieten tijdens deze avond. Elena Moşuc (49) schitterde als Lucrezia. Hoewel zij al enige jaren meedraait op het operatoneel, is haar stralende sopraan nog steeds mooi van klank en kleur. Het is een mooi moment in haar carrière om langzaamaan moederrollen op haar repertoire te nemen. Lucrezia past daar perfect bij. Enig minpunt vond ik dat haar slotnoot nogal gedekt gezongen werd, maar voor de rest schitterde ze in de titelrol.

Charles Castronovo (afgelopen september nog bejubeld in Les Pêcheurs des Perles in Amsterdam) was een prachtig zingende Gennaro. Hij was wat bruusk in zijn spel, precies wat de rol nodig heeft, en hij zong met een prachtige lyrische tenor. Jammer vond ik wel dat hij af en toe met zijn rug naar me toe stond te zingen – onvermijdelijk bij deze enscenering.

Hoewel hij en Orsini-vertolkster Silvia Tro Santafé onderling wedijverden, vond ik de mezzosopraan uiteindelijk wel de beste. Ze heeft een perfecte stem voor Orsini en zong de rol met verve en zichtbaar plezier.

Al met al een prima avond.

Zie voor meer informatie over Lucrezia Borgia de website van De Munt.

Vorig artikel

Dirigent Sawallisch (89) overleden

Volgend artikel

Zes opera's in nieuw seizoen Matinee

De auteur

Lennaert van Anken

Lennaert van Anken