In de regelmatig terugkerende rubriek ‘Opera over de grens’ worden belangrijke premières die onlangs in internationale operahuizen plaatsvonden op een rijtje gezet. Deze keer Netrebko’s geliefde als Don Giovanni in Wenen en een nieuw operagenre in Santa Fe.

In Wenen trad Erwin Schrott bij het Theater an der Wien aan als Don Giovanni. Dat gebeurde in een reprise van een productie van Keith Warner, een productie die in 2006 (het Mozart-jaar) gemaakt werd. Zijn geliefde Anna Netrebko – met wie hij naar verluidt binnenkort trouwt – was op 1 augustus getuige van zijn optreden.

Schrott werd omringd door Hanno Müller-Brachmann (Leporello), Aleksandra Kurzak (Donna Anna), Bernard Richter (Don Ottavio), Attila Jun (Commendatore), Veronique Gens (Donna Elvira), Markus Butter (Masetto) en Nina Bernsteiner (Zerlina). Riccardo Frizza dirigeerde, als vervanger van de ziek geworden Rinaldo Alessandrini.

De bariton uit Uruguay won in elk geval het hart van Marion Eigl, recensente van de Wiener Zeitung. „Erwin Schrott ís Don Giovanni”, luidde haar conclusie kort en bondig, waarna ze hem overlaadde met vele lovende typeringen.

Ook de andere solisten, ‘een harmonisch stemmend ensemble’, waren volgens Eigl van prima niveau. Evenals de dirigent. „Een sterke hand, een goed overzicht en vlotte tempi zorgden voor een bevredigende muzikale uitvoering van de opera.”

De ‘ideeënrijke’ enscenering van Warner kon voor Eigl evenmin stuk. Warner plaatste het verhaal in een hotel, en deed dat volgens de recensente met een ‘doordachte personenregie’ en tegen de achtergrond van een ‘heerlijk decor’.

Peter Jarolin van de Kurier is niet minder enthousiast. Hoewel hij de dirigent niet heel sterk vindt, tekent ook hij de nodige superlatieven op om de productie te prijzen. „Zo spannend, zo opwindend, zo wreed, zo vrolijk, zo sexy en ook zo verontrustend kan opera zijn.”

Santa Fe Opera

Iets langer geleden ging in Santa Fe (Verenigde Staten) een bijzondere opera in wereldpremière: The Letter. Componist Paul Moravec en librettist Terry Teachout maakten het werk op basis van het toneelstuk van Somerset Maugham uit de jaren twintig van de vorige eeuw en de succesvolle (gelijknamige) film die daar in 1940 van werd gemaakt door William Wyler, met in de hoofdrol Bette Davis.

De productie is onderdeel van het zomerfestival van de Santa Fe Opera. Het kreeg de afgelopen tijd al behoorlijk wat aandacht in de pers en werd door sommigen als het succesnummer van het seizoen van het operahuis betiteld. Niet erg gebruikelijk voor een hedendaags werk.

De hoofdrol van Leslie Crosbie wordt gezongen door Patricia Racette, andere solisten zijn onder andere Anthony Michaels-Moore en James Maddalena.

Het is niet alleen de roemvolle voorgeschiedenis in de filmwereld die The Letter interessant maakt, maar ook het feit dat hiermee een nieuw genre gecreëerd lijkt te zijn: opera noir. „Als ze het al niet uitgevonden hebben, dan hebben ze het concept zeker een flinke boost gegeven”, schrijft Kyle MacMillan bijvoorbeeld in de Denver Post. En ook andere recensenten reppen over ‘een nieuw genre’.

Over de muziek van Moravec zijn de meningen verdeeld. Over het algemeen is de pers enthousiast over de spanning die de componist bijna het hele stuk door erin weet te houden. MacMillan vindt echter dat Moravec te weinig diepte aan de karakters geeft. Iets dat Lawrence Johnson van de Chicago Classical Review met name bij de hoofdfiguur bespeurt.

J. Van Sant van Opera Today is daarentegen helemaal overtuigd van de capaciteiten van Moravec, voor wie dit zijn eerste opera is. De muziek omschrijft de recensent als ‘high-class movie music’, die wel wat weg heeft van Korngold, Herrmann en Steiner. Volgens Van Sant ontstijgt Moravec het niveau van Kaija Saariaho en Osvaldo Golijov – andere hedendaagse componisten.

Librettist Teachout en regisseur Jonathan Kent krijgen veel lof voor de manier waarop ze de sfeer van de ‘film noir’ naar het toneel hebben weten te vertalen. „Het begint met een hele sterke start, en de intensiteit vermindert zelden in de volgende 100 minuten”, schrijft Van Sant.

Sopraan Patricia Racette, die vaker in Santa Fe zingt, maakt een hele goede beurt. „Ze geeft mevrouw Crosbie een formidabele, harde vertolking”, vindt MacMillan, die ondanks het feit dat hij dus diepte in de karakters miste, helemaal overtuigd is door de kwaliteiten van de cast.