Concertgebouw dreunt onder Cecilia Bartoli
De Italiaanse mezzosopraan Cecilia Bartoli is een fenomeen. Vrijdag 22 november bracht ze het Concertgebouw-publiek in extase met aria’s van Mozart, Haydn en tijdgenoten als Josef Myslivecek. Het Kammerorchester Basel onder leiding van Muhai Tang begeleidde haar en zorgde voor nogal brave instrumentale intermezzi.
Bartoli (1966) staat bekend om haar coloratuurstem. Barokmuziek en werken van componisten als Mozart en Rossini zijn haar op het lijf geschreven. In 1989 zette ze de operawereld op z’n kop toen ze Rosina speelde in Il Barbiere di Siviglia van Gioachino Rossini. Sinds die tijd neemt ze een bijzondere plaats in de wereld van de opera in.
Kenmerkend aan haar stem is de wijze waarop ze met grote souplesse kan fraseren en zich sterk kan inleven in haar rol. Al vroeg beroemd greep ze de mogelijkheid aan om onderzoek te doen naar onbekende componisten en zelden uitgevoerde composities. Componisten als Christoph Willibald Gluck, Antonio Salieri, Antonio Vivaldi en Agostino Steffani: ze zette ze allemaal op cd.
Met paardenstaart, witte ruches blouse en paardrijlaarzen kwam Bartoli vrijdag op in het Concertgebouw. Haar bijna travestieachtige outfit had waarschijnlijk te maken met haar muziekproject Sacrificium, met muziek die ooit geschreven is voor castraatzangers. Al meteen bij haar verschijning dreunde de Grote Zaal van het openingsapplaus.
Het was een mooie keuze om met ‘Exsultate jubilate’ van Mozart te beginnen. Al in het eerste deel liet ze zich als vanouds gelden met haar krachtige coloratuurstem en perfecte trillers. In het lange slotdeel ‘Alleluja’ overrompelde ze. Wat een schakeringen zitten er in haar grote bereik!
Na elke aria klonk er een instrumentaal werk door Kammerorchester Basel. Het Zwitserse orkest, dat speelt op authentieke instrumenten, is in 1987 voortgekomen uit een clubje net afgestudeerde conservatoriumstudenten. De barokformatie kreeg internationale erkenning met tournees onder bekende dirigenten als Christopher Hogwood en met solisten als Andreas Scholl.
Nog steeds oogt het orkest jong en het speelde met Muhai Tang op de bok als vanzelfsprekend. Bartoli werd prima begeleid, maar menig instrumentaal stuk vond ik geroutineerd en weinig energiek. Tang dirigeerde daarbij nonchalant, met een stijl waaraan wel het tempo, maar niet zozeer het karakter viel af te lezen.
Werk van de Boheemse componist Josef Myslivecek (1737- 1781) is tamelijk onbekend. De ouverture uit de opera Il Medonte klinkt Mozart-achtig; licht en sprankelend. In deze uitvoering had het orkest, en dan met name de trompetten, echter hoorbaar moeite met de zuiverheid. Een beetje slordig.
De aria ‘Al tuo seno fotunato uit Orfeo ed Euridice van Joseph Haydn werd prachtig gebracht door Bartoli. In de strofe ‘Di constanza e di valor’ (‘standvastigheid en dapperheid’) duizelde je van de staccatobewegingen van haar stem. Indrukwekkend was hier het juiste woord.
Van alle instrumentale intermezzi genoot het publiek het meest van het ‘Adagio cantabile’ uit de dertiende symfonie van Haydn. Een meeslepend werk met een belangrijke rol voor cello. De cadans was zeker mooi te noemen, maar zonder doordrenkt te zijn van weemoed.
Het sluitstuk ‘Berenice, che fai?’ van Joseph Haydn, waarin de hoofdpersoon gebukt gaat onder ernstig liefdesverdriet, was een happening. Bartoli had zich verkleed en maakte een schitterende entree in een baljurk, met het haar los en om haar hals een glinsterende diamanten ketting. Verschillende malen schreeuwde ze het uit in het stuk. En bij ‘Fermati! Vivi!’ (Stop! Leef!) gaf ze zich helemaal over aan de situatie. Wat een expressie.
Als toegift zong ze een kokette uitvoering van de aria ‘Voi che sapete’ uit de opera Le nozze di figaro van Mozart en nogmaals het laatste deel uit ‘Exsultate Jubilate’: het ‘Alleluja’, in het begin met haar rug naar de Grote Zaal. Het was een ontroerende vertoning.
Zie voor meer informatie de website van het Concertgebouw.
De auteur
18Reacties
Mooie recensie! Het was echt een geweldige avond, ik ben er nog steeds een beetje in extase van.
Ik heb het een en ander opgenomen:
Berenice, che fai?
http://www.youtube.com/watch?v=rD4TIUiHDdA
Ch’io mi scordi di te
http://www.youtube.com/watch?v=A5rFSUESa-g
Exultate Jubilate
http://www.youtube.com/watch?v=h-OyeHqO-B8
Al tuo seno fortunato
http://www.youtube.com/watch?v=F21did7LWK0
Alleluja (toegift)
http://www.youtube.com/watch?v=pN9BPWRZ5LI
Spen, bedankt voor deze geweldige opnames. Je had wel lef!!!
Wat een geweldige avond was het. Dat wordt lang nagenieten.
Alleen al ‘Berenice, che fai?’ was voor mij de reis naar het Concertgebouw waard. Wat een expressie en drama! Bartoli op haar allerbest. Ze had echt tijd nodig om weer tot zichzelf te komen. En ik ook.
Inderdaad was Berenice, che fai? voor mij het absolute hoogtepunt van de avond. Dit was Cecilia ten voeten uit!
Ik heb gisterenavond precies hetzelfde programma (bisnummers incluis) gehoord in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten… en inderdaad, fantastisch! Nog steeds ongelooflijk virtuoos in de vocalisen en de woede sprong eraf in het Berenice-stuk. Er zijn er die beweren dat haar stem te klein is om een grote zaal te vullen maar ik zat achteraan en kon haar nog heel goed horen!
Achteraf zijn we haar met enkele mensen gaan opzoeken en ze is ook nog steeds even sympatiek!
Goede recensie, hele mooie avond en nu ook prachtige (illegale, maar vooruit, het moet kunnen) opnamen. Dank Spen. Was Tang af en toe uit op wat eigen aandacht/succes. Je zou het bijna denken …
Inderdaad prachtige opname! Moest het niet illegaal zijn, zou het commercieel mogen uitgebracht worden! En wat een ongelooflijke expressie in het Berenice-stuk! Op de rand van de karikatuur, maar zij alleen mag dat en dat heet dan dramatiek!
Complimenten, Spen, ik vind jouw registratie bigger than live!
Fijn om te lezen dat mijn opnames worden gewaardeerd 🙂
THANKS. Spencer, for these videos.
For me it is a GREAT relief to have it as I did not have a good seat myself this time (not having been able to secure a good seat when the ticket sale started and having forgotten to ask others to do it for me).
This review here is good, but the newspapers (Parool and Standaard) wrote bad things, and just 3 stars.
See http://www.ceciliabartoliforum.com for that soon.
Ton
Dutchbartolifan@gmail.com
Aan de heer ‘Spen’:
waarom de trots dat u ongegeneerd opnamen hebt gemaakt tijdens het concert van Cecilia Bartoli? Wilde u geen gehoor geven aan het verzoek/verbod van de directie van het Koninklijk Concertgebouw om geluids- en fotomateriaal te verzamelen? Het getuigt van grove onbeleefdheid, zeker ook ten opzichte van de gevierde mezzosopraan Cecilia Bartoli. Had zij u toestemming gegeven, of de platenmaatschappij, of de redacteur van deze website? Waarschijnlijk geen van bovengenoemde vieren, want klassieke muziek is geen commodity.
De kwaliteit van deze over de toppe opname in aanmerking genomen
is er m.i. eerder sprake van een kwajongensstreek van een superfan
dan van een ‘officiële’ piratenopname. Ongeautoriseerd en een inbreuk op de privacy blijft e.e.a. natuurlijk wel.
Wat ik belangrijk vind is dat het publiek en de artiesten er geen last hebben als ik opneem. Dit doe ik dan ook op zo een manier dat het (bijna) niet te zien is. Ik leg mijn camera op schoot en druk op het record knopje, that’s it. Geen schermpjes, geen geluiden en ik zit zo stil als een standbeeld. 😉
Dat het niet is toegestaan weet ik, maar omdat ik er veel mensen een plezier mee doe vind ik het de overtreding waard.
Zo is het! Vloeken mag ook niet, en men moet niet katholieker willen zijn dan de paus!
Wij zaten op dezelfde rij als “Spen” en we hebben inderdaad geen last gehad van het opnemen. Dan die mevrouw op de eerste rij, die constant haar smartphone in de lucht hield. Dát is pas irritant! Voor de artiesten op het podium en de mensen achter haar!
Spen: geen opnames van “Voi che sapete”? Die aria zouden nog graag een keer horen én zien!! Ondanks dat het verboden is, Bedankt!
Sorry Urma, Voi che sapete heb ik niet opgenomen. Iemand anders in Salle Pleyel wel:
http://www.youtube.com/watch?v=AnPXbnjgMdM
Hartelijk dank voor de tip! Mooi! Dat “stiekem” opnemen gebeurt dus kennelijk overal!