Kross maakt een Krossover en verdwaalt
Het nieuwe cd-project van Tania Kross reist de komende weken langs de theaters. Begeleid door het Nederlands Symfonieorkest zingt de mezzosopraan in Krossover nieuwe aria’s van popmuzikanten. Muzikaal waren er vraagtekens en de enscenering gaf te weinig ruimte aan de echte kwaliteiten van de populairste operazangeres van ons land.
Wie zou meten welke operazangeres in Nederland het bekendste is bij een groot publiek heeft een dikke kans te eindigen bij de naam Tania Kross. Alleen al het afgelopen jaar was Kross te zien in de zalen met OperaGala van de Reisopera en met haar eigen initiatief, de eerste opera in het papiaments, Katibu di shon. Dit jaar zal die ook op de Antillen te zien zijn.
Op YouTube geeft een ruime collectie filmpjes een staalkaart van het grote talent van de zangeres, die haar sterrenstatus benut voor haar missie om mensen kennis te laten maken met klassieke muziek. Zulke mensen hebben we nodig in een operawereld waar jong publiek gewenst en welkom is.
Wat verder zoeken op YouTube brengt ook nog een klein meesterwerkje terug in de herinnering: Met mijn oor tegen de grond, een DWDD-mini-opera uit mei 2011 over de redding van de Chileense mijnwerkers. Kijk en luister hoe snel en trefzeker Kross kan werken in de hoogspanning van het produceren van zo’n 1-minuut-opera, in dit geval gecomponeerd door Michel van de Aa. Indrukwekkend.
Kross zit in de rolodexen van veel programmamakers van radio en tv. Haar nieuwste project, de cd Krossover, ontging dan ook weinigen. Er was erg veel exposure in allerlei programma’s en de AVRO bracht een tv-special rond de kerstdagen. De cd kreeg een lovende recensie op Place de l’Opera.
“De ultieme cross-over van pop naar klassiek”, roept een stem in een reclamespotje op Radio 4, letterlijk terwijl deze recensie getypt wordt. Krossover bestaat uit een aantal nieuwe aria’s, speciaal geschreven voor de mezzo. Kross vroeg een aantal popmusici, waaronder Huub van der Lubbe, Lucky Fonz III en Ruben Hein om nieuwe aria’s te schrijven, zette ze op cd en maakte een voorstelling, samen met het Nederlands Symfonieorkest.
Kross ging op reis en verdwaalde in mijn oren hopeloos. Ze stak over van opera naar andere muzikale werelden, ze scheerde op haar tocht rakelings langs Within Temptation, ontweek maar net Petra Berger en schampte tegen Les Misérables en Phantom of the Opera. In de verte stond Montserrat Caballé met Freddy Mercury op een heuvel in Barcelona te zingen.
Ik kende de nieuwe cd nog niet, maar op grond van wat ik woensdag bij de première van de tournee in Utrecht hoorde, lijkt het me niet iets voor operaliefhebbers. Live was het geluid zwaar en ze werd begeleid door een orkest dat dankzij een vette geluidsmix vooral klonk als het Metropole Orkest. Hoe goed dat ensemble ook is, voor een symfonieorkest is de vergelijking geen compliment.
Ook Kross werd versterkt en misschien is dat wel een reden dat ze de communicatie met de zaal heel weinig zocht. Ze was verder druk met de speelscènes die het verhaal van de aria’s, veelal in het Engels, kennelijk moesten illustreren.
Haar opkomst was origineel en eigenlijk geen opkomst, maar dat moeten bezoekers zelf gaan zien. De stukken van de cd werden gezongen in een enscenering die sterk deed denken aan videoclips. Kross werd bijgestaan door een danser met veel spieren en weinig kleding, die artistieke dingen deed bij de stukken. Maar veelbetekenende artistieke dingen doen en iets teweegbrengen bij een publiek is nog wat anders. Een man en een vrouw die elkaar bewegingsloos aankijken, ieder aan een kant van de tafel, op het Adagio for Strings van Samuel Barber. Het zal wel bedoeld zijn om emotie op te roepen, maar het deed het niet.
Er was een dramatische sneeuwscène, tegen het kitscherige aan, en tussen de stukken die Tania Kross zong, speelde het orkest van Jurjen Hempel de ene klassieke hit na de andere. Het begon met Beethoven 7, ging via Barber naar Air uit de derde orkestsuite van Bach, de Bumblebee kon je horen vliegen en natuurlijk explodeerde Zarathustra. Ook de cancan van Offenbach kwam voorbij, met een jurk die verrassend genoeg uit een tas van de Action tevoorschijn werd getoverd. Sommige vondsten waren aardig.
De delen voor en na de pauze werden als doorlopend werk gepresenteerd, hier en daar onderbroken door halve applausjes. Het gedoe met het applaus lijkt me een indicatie van het feit dat de beeldtaal uit de wereld van de videoclip niet voldoende werkte om het verhaal van het podium ook echt de zaal in te krijgen. Wie regisseerde en wie de techniek deed, ik heb geen idee, want een programma was niet beschikbaar.
Toch ben ik het op één punt met de eerder op deze site geplaatste cd-recensie eens. In het slotnummer ‘Voor geen goud’ kon Tania Kross niet alleen haar stem, maar ook haar podiumkwaliteit echt gaat benutten. Toen gebeurde er iets wat de zaal inkwam. Ze stapte uit het onhandige keurslijf van de enscenering en was ineens de diva met het grote hart en dito stem, die het lied van Huub van der Lubbe op fantastische wijze vertolkte. In het slotapplaus kwam de schrijver zelf op het podium en als toegift werd het nog eens gezongen, geholpen door de frontman van De Dijk.
Het applaus was enthousiast en daarmee beloofde iedereen in de zaal het verzoek van Tania Kross in te willigen om vrienden en bekenden op te roepen naar één van de volgende voorstellingen te komen kijken. Wie ben ik om een verzoek van zo’n grote zangeres naast me neer te leggen…
De tournee van Krossover loopt nog tot en met 25 januari. De speellijst vindt u op de website van Tania Kross.
De auteur
10Reacties
He, he…..eindelijk een journalist die hardop durft te suggereren, dat Tania Kross eigenlijk niet meer dan een ballon is… En dan ook nog een ballon die aan het leeglopen is….
Populair zijn betekent lang niet altijd dat je dan ook kwalitatief goed bent als artiest in je vakgebied. Ook al ben je populair bij de talkshows en daarmee ook bij het grote publiek. Want zien de redacties van die programma’s ooit een Eva Maria Westbroek of een Karin Strobos ? Nee. Tania Kross lijkt de meest populaire operazangeres, maar kan dat op het podium echt niet meer waarmaken. Ze is per saldo alleen nog maar de meest populaire tv-muppet die de rol van operazangeres speelt. Niet meer dan dat.
.
Kross pretendeert nogal niet wat….: ‘ een brug bouwen tussen de klassieke wereld en de popcultuur. Maar ja, bruggen bouwen lukt je alleen als de oever waar je begint te bouwen een beetje solide is. En is die oever van Kross wel zo stevig…??? Dat blijkt wel mee te vallen. In het buitenland wordt ze straf afgerekend op haar artistieke kwaliteiten, want daar heeft ze voor het desbetreffende podium dat haar engageerde echt niet die publicitaire meerwaarde die ze in Nederland klaarblijkelijk nog altijd wel heeft. En wat zien we : In het buitenland hoeft ze nergens meer terug te komen. Haar Carmen in Glyndebourne : leverde flink wat slechte recensies op !! Bij de Munt in Brussel, meer dan twee jaar geleden, was haar Prins Orlowsky maar zozo. En dat was haar laatste contract in het buitenland. In Bergen (Noorwegen) stond ze op de rol, maar verscheen ze niet….En de reacties op de Antilliaanse Opera Katibu waren eigenlijk niet meer dan meewarig.
Dus : is deze ‘Kross Over’ ontstaan uit passie, of uit leegte, dwz een noodsprong om een nieuwe draai te geven aan een doodgebloede hardcore-operacarriere….?
Met andere woorden : kun je ‘Krossing Over’ eigenlijk niet veel beter vertalen door ‘over het paard getild worden’…… En ja, de oproep om daar als betalend publiek getuige van te willen zijn …. Misschien is ook dat een wanhoopskreet.
De operawereld maakt nu niet bepaald een bloeiperiode door. Zullen het met zijn allen dan niet nog erger maken door steeds maar toe te staan dat La Kross naar voren geschoven wordt ? Kunnen we dan de nieuwe generatie niet beter heel snel een kans en een plaats gunnen ?
Bij toeval stuitte ik op deze recensie van Francois van den Anker. Wellicht is deze uitsluitend geschreven voor de liefhebber van klassieke opera en wordt de luisteraar van Operamagazine hierbij bediend naar de maatstaf Montserrat Caballé. Ik ben als kind opgevoed met alle denkbare klassieke muziek. Sinds de uitvinding van alle muziek die nadien geconcipieerd is zoals jazz en pop ben ik daarna ook meer gecharmeerd geraakt van andere muzieksoorten dan alleen klassiek. Ik was ook bezoeker van de première in de Vredeburgh een zaal die sowieso irritatie opwekt en misschien had uw recensent hier ook behoorlijk last van. Versterking was alleen al vanwege de zaal natuurlijk geboden en hiermee is natuurlijk ook helemaal niks mis. Wat Tania Kross heel goed doet is een uniek project aanmaken waarbij haar klassiek geschoolde zangstem geleend wordt aan hedendaagse componisten/ liedjesmakers die eventueel uitgaande van voorbeelden uit bekende opera’s (bijv Madame Butterfly) aria’s schreven die zij zingt. De combinatie met danser was heel goed en het spel was gepassioneerd e soms verstild. Het orkest speelde heel beheerst en soeverein. Als verbinding van de nieuwe werken werd soms een bekend klassiek werk gebracht waarmee helemaal niks mis mee is. Het publiek was gelukkig goed in staat de waarde van het projekt in te zien. De CD die Tania Kross is prachtig, uniek en exemplarisch hoe nieuwe muziek gemaakt kan worden die voor iedere toehoorder prettig is om naar te luisteren. Als u Montserrat Caballé had willen horen, dan had u zo’n 20 jaar geleden naar het Concertgebouw in Amsterdam moeten. Wilt u unieke muziek beleven, bezoek dan een concert van Tania Kross in januari 2014!
Ik vind het zowel slordig als een tikje respecteloos van de recensent Francois van den Anker om een recensie te schrijven waarin hij over “een danser” heeft. De danser in kwestie is niemand minder dan musicalster en choreograaf Perry Dossett (net als Kross een Curaçaoënaar) die ook een respectabele staat van dienst heeft met hoofdrollen in musicals zoals West Side Story, A Chorus Line, Bubbling Brown Sugar, Five Guys Named Moe en samenwerkingen met artiesten zoals Karin Bloemen, Purper en niemand minder dan Whitney Houston.
Het is een gemiste kans, want het gaat hier niet alleen om de muzikale Kross Over, maar ook op performancegebied een crossover tussen opera en musical (wat overigens niet meteen een vies woord is!). .
Ook al was er geen programmaboek, het lijkt mij niet zo lastig om achter zijn naam te komen, vooral als je als recensent van plan bent om een complete alinea aan de man te wijden.
Voor Joep :
Natuurlijk ! Er zijn veel meer soorten muziek dan klassiek. En vanzelfsprekend heb je in ieder genre goed, beter, best.
Maar als je jezelf, zoals in het geval van Kross, weloverwogen en uit eigen vrije wil presenteert als ‘operazangeres’ en je jezelf on top of that ook nog afficheert als ‘mezzosopraan’, schaar je jezelf toch echt in het genre ‘klassiek’ of ‘opera’. Dan moet je op z’n minst voldoen aan de normen die in die wereld gelden. Die pretentie maakt ze niet waar.
Tania Kross is niet de eerste die de populaire route bewandelt. Pavarotti en Montserrat Caballe gingen haar voor, maar zij deden dat uit kracht, omdat ze tegelijkertijd nog steeds op de grote operapodia verschenen en de meest zware rollen zongen. Dat doet Kross niet.
En dan kan je wel roepen, dat Kross het Kross Over-tje waarschijnlijk met microfoon moet doen vanwege de slechte akoestiek in de zaal, maar ik denk : die microfoon is dan echt een zwaktebod. Technisch trekt ze het gewoon niet meer.
Dan kun je alleen nog maar concluderen, dat Kross dan eigenlijk alleen op zoek is naar nieuw publiek, dat niet goed kan beoordelen of ze nu aanhaken bij ‘echt’ of bij ‘nep’.
Cheap, dus.
Dhr. Peter van der Meer houdt er wat mij betreft een wat merkwaardige opvatting op na. “Dan moet je op z’n minst voldoen aan de normen die in die wereld gelden.” Dat heet een eigen mening en heeft niets met smaak te maken. Alsof de operawereld een wereld op zich is waar enerzijds insiders zijn en anderzijds mensen die er niks over mogen zeggen. Die mening wil ik niet overnemen. Ik denk dat mezzosopraan (want dat is ze) en operazangeres (dat was en is ze volgens mij ook nog steeds) Tania Kross er goed aan doet om nog vele omzwervingen te maken met het vertolken van de liedjes die zij mooi vindt. Als die nog eens speciaal gemaakt zijn is dat een pre en mooi meegenomen maar dat is natuurlijk niet noodzakelijk. Er hoeft ook geen verhaal aan vast te zitten waarvoor mensen naar musicals of opera’s gaan. Overigens geloof ik niet dat Pavarotti en Caballé in het (tijdelijke) Vredeburgh hebben opgetreden zonder microfoon en het lijkt me ook sterk dat een andere zanger(es) dat daar gedaan heeft. Maar ik wordt hierin graag verbeterd. Op de eerste rij is het nog wel goed te verstaan zonder microfoon. En hopelijk gaat ze ook wat meer in de geest van Ella Fitzgerald zingen, die overigens toch ook versterkt zong en die misschien wel de allerbeste zangeres is die ooit geleefd heeft. Dit is natuurlijk volgens algehele maatstaven het geval en niet alleen maar mijn mening ;-). Maar in Place de l’Opera zal natuurlijk een andere mening meer gemeengoed zijn.
Joep, je slaat de spijker op zijn kop !! Ik ben het helemaal met je eens !
Ella Fitzgerald is inderdaad de of een van de beste zangeressen ooit. Dus, inderdaad : “zangeressen…”! Heb je misschien enig idee in welk stemvak zij zong ? Vast niet. Ella pretendeerde ook niet een operazangeres te zijn, dus dat is dan helemaal niet relevant. Tania Kross heeft die pretentie wel, maar maakt die belofte niet waar.
En zeker, ik raad Tania Kross absoluut aan om vooral buiten de reguliere (opera)grenzen te gaan grazen, want dat zal haar ongetwijfeld prima afgaan. En ze zal daar vast ook haar eigen publiek prima kunnen bedienen. Maar : vorig jaar werd duidelijk dat Piet de Leeuw mag niet suggereren ‘biefstuk’ te serveren als het in werkelijkheid paardenbiefstuk is. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor artiesten.
Tania Kross zou dus ook het fatsoen moeten hebben alleen het juiste label op zichzelf te plakken. Dat is de kern.
In Tilburg heeft Tania een speciale gast : Ruben Hein
Hij componeerde The Wedding Night en Undyed van het album wat op die avond trouwens gewoon te koop is.
Er is hoop dat hij ‘The Wedding Night’ met Tania wil zingen 🙂 Kaartjes: http://bit.ly/1eCXG7p
Ik kan en wil niet oordelen over een programma dat ik niet gezien en gehoord heb.
Waar ik wel mijn twijfels bij heb is het zogenaamde ‘crossoveren’ van zangeressen, maakt niet uit welke, en het verheerlijken van het zogenaamde “all-round” zijn in Nederland.
Ik ben er van overtuigd dat je je spiergeheugen (technisch gesproken) in de war brengt met crossoveren, en ben het wel met Joep eens dat je jezelf goed moet ‘labellen’….
Als operazangeres zijn je spieren en spiergeheugen op een specifieke manier getraind. Voor ander repertoire, bv. jazz, moet je je spieren net weer anders gebruiken. Je traint ze dan dus die andere kant op… Als je dan weer opera gaat zingen hebben je spieren daar nog last van…
Weet waar je mee ‘speelt’ dus…… Ik ben er van overtuigd dat als een operazanger/es te vaak van deze uitstapjes maakt zij haar opera-spierconditie kwijtraakt en dus niet meer optimaal opera zingt, met alle gevolgen van dien.
In het geval van sport begrijpt iedereen dat je niet kunt verwachten dat je de beste bent in ver-springen, hoog-springen, sprinten, horden lopen etc., dat je moet kiezen om je optimaal te bekwamen in 1 van deze takken van sport. Wil je het allemaal tegelijk zul je nooit in 1 van deze takken écht uitblinken, maar middelmatig in alles zijn.
Zo ook voor operazangers/essen. Alleen diegenen die hierin duidelijk alleen voor opera hebben gekozen, en niet rommelen met andere ’technieken’ hebben in de opera een grote carrière. (Eva Maria Westbroek, Frank van Aken om er maar eens 2 te noemen).
Daar zou m.i. Tania voor moeten waken..
‘T is maar waar je voor gaat en ieder heeft zijn/haar eigen keus natuurlijk…
Ik lees alle recensies hierboven nog even door, omdat ik toch nog een beetje twijfel of ik de cd Krossover zal downloaden of niet.
Bij de reacties van ‘Joep’ krijg ik toch wel heel erg de indruk, dat het Tania Kross zelf is, die reageert. Of iemand uit de directe nabijheid van het kamp ‘Kross’…..
En als dat inderdaad zo is, dan blijft er eigenlijk nog maar weinig positiefs over van de CD of van de voorstelling van Tania Kross.
Ik geloof niet dat ik de CD nog hoef.
Recensie van de cd van Tania Kross staat ook op de site:
http://www.operamagazine.nl/recensies/cd-recensies/25143/tania-kross-zingt-nieuwe-oude-opera-arias/