Met de première van Das Rheingold begon de Nationale Reisopera gisteren (26/9) haar vijfjarige Ring-project. Een succesvolle start: de cast was uitstekend, de regie slim en consequent en het orkest spannend. Het gezelschap zet hiermee een veelbelovende toon voor de komende jaren.

De Nationale Reisopera wil de komende jaren alle vier delen van Richard Wagners Ring des Nibelungen uitvoeren, met een opvoering van de gehele cyclus als afsluiter in 2013. Het gezelschap beschouwt het als een meesterproef. Afgaand op de openingsavond van Das Rheingold wijst alles erop dat het die proef glansrijk gaat doorstaan.

Petje af voor regisseur Antony McDonald. Hij is erin geslaagd het mythische verhaal van het Rijngoud en de strijd tussen de dwerg Alberich en de god Wotan om dat goud in een modern jasje te steken, zonder dat de consistentie en spanning van het oorspronkelijke verhaal daaronder lijden. Zijn regie is wars van artistieke pretenties – zoals je die zo vaak ziet bij moderne ensceneringen – maar vertelt door tal van slimmigheden een boeiend verhaal.

Bij de Brit vormen de goden een aristocratische familie, waarvan Wotan aan het hoofd staat. Het is echter een familie met problemen, met twijfel en verdriet. De halfgod Loge staat op afstand van de familie. Hij wordt neergezet als een gelikt, doortrapt mannetje dat met zijn vlotte praat overal oplossingen voor weet te vinden. Een soort excentrieke huisvriend van de godenfamilie.

De dwerg Alberich is iemand uit de onderdrukte arbeidsklasse, die zich onder invloed van het Rijngoud ontpopt als een dictatoriale machthebber. Het contrast tussen hem en de rijke, onzekere familie is prachtig.

McDonald weet al de karakters tot leven te wekken en ze een geheel eigen gezicht te geven. Ook de onderlinge relaties geeft hij heel geloofwaardig gestalte.

Op een of andere manier weet hij ook de magische elementen uit Wagners verhaal goed in zijn regie te passen. Zo wordt Das Rheingold een realistisch, persoonlijk drama, waarin ook dingen als de mythische kracht van het goud en de godenkunsten overeind blijven.

Sommige ideeën van de regisseur zijn wat flauw en doen afbreuk aan het verhaal. Loge steekt bijvoorbeeld wel erg vaak een sigaret op en sommige danspasjes zijn tamelijk nietszeggend. Maar dat zijn details. Door de boeiende karakteriseringen van de personages word je voortdurend meegesleept in het verhaal.

Het Orkest van het Oosten draagt geweldig aan die spanningsboog bij. Onder leiding van Ed Spanjaard houdt het met name door prima gekozen dynamiek de partituur levendig. De muziek en de handelingen op het toneel sluiten ook naadloos op elkaar aan.

Folwell is tot in de kleinste details geloofwaardig als Alberich

De cast die de Reisopera bij elkaar heeft gebracht, is zonder meer goed. Harry Peeters geeft een prachtige vertolking van Wotan. In zijn stem is zijn autoriteit, ervaring en verantwoordelijkheid goed te horen. En op sommige momenten is hij ronduit imposant.

Hij vormt een goed duo met Erin Caves als Loge. De Amerikaanse tenor zingt tekstbewust zijn rol. Dan weer humoristisch, dan weer lyrisch, altijd met goede stem.

Verrassend goed is ook Thomas Oliemans als Donner. Met name als hij het aan het eind laat donderen en bliksemen zingt hij spectaculair, met volle, grootse stem.

Eén van de uitblinkers is Nicholas Folwell als Alberich. Hij is tot in de kleinste details geloofwaardig in zijn rol. Een smerig en boosaardig ventje dus. Zijn ruwe, opvliegende stem karakteriseert hem goed.

Er zijn ook mooie optredens van Anne-Marie Owens als een dramatische, treurende Fricka, Machteld Baumans als een meisjesachtige, ondoorgrondbare Freia en Ceri Williams als een heerlijk vol en diep gezongen Erda.

En wat te denken van Philippe Kahn en Gregory Frank als de reuzen Fasolt en Fafner. McDonald heeft een leuke manier gevonden om hen reus te laten zijn, en zij dragen met hun grote, zware stemmen prima aan die typering bij. Met name Kahn heeft een fantastische stem. Eentje waar je gemakkelijk in kunt verdrinken.

Ook op de rest van de solisten valt weinig aan te merken. Het is gewoon een hele goede cast. Voeg daar het prima orkest en de boeiende regie aan toe en Das Rheingold mag gerust een bijzonder succes heten. Een succes dat smaakt naar meer. Laat de andere delen maar komen.

Das Rheingold is tot en met 11 oktober nog vijf keer te zien in het Nationaal Muziekkwartier in Enschede. Er zijn nog kaarten verkrijgbaar. Meer informatie: www.reisopera.nl.