De vele Dido-uitvoeringen die Nederland de laatste tijd krijgt te verwerken, zijn een mooie afspiegeling van de populariteit van het werk. Geen barokopera werd zo vaak op plaat gezet als die van Henri Purcell. Basia Jaworski licht enkele opnamen uit in een discografie.

Mijn geliefde (zelfverzonnen) gezegde is: zo heb je niets, zo heb je een fiets. Dus eind september is de vierde Dido and Aeneas binnen een paar maanden tijd in première gegaan in Nederland. Helemaal verwonderlijk is het niet: het is een Purcell-jaar (hij werd 350 jaar geleden geboren) en de opera behoort tot de populairste in het genre.

Er is geen barokopera die vaker werd vastgelegd dan Dido and Aeneas. De catalogus vermeldt tegenwoordig maar liefst 35 verschillende opnames. Er is voor elk wat wils: met moderne instrumenten of met authentieke instrumenten, met meisjesachtige of met grote dramatische sopranen/mezzosopranen als Dido, met tenoren of baritons (en zelfs een enkele keer een countertenor) als Aeneas. Hoe moet je kiezen?

Zelf heb ik een enorme zwak voor de opname uit 1951 met Kirsten Flagstadt (verkrijgbaar bij EMI, Naxos of Nimbus), maar dat was de eerste opname van het werk die ik hoorde. Zeer dierbaar is me ook de uitvoering met Jessye Norman en Thomas Allen (Philips 4162992) uit 1985.

Een paar maanden geleden is er nog een opname van de opera op de markt verschenen en de eerste vraag die rees was: voegt deze nieuwe iets toe aan al die bestaande? Het antwoord is een volmondig ja.

Ik ga het hier niet over de verschillende versies van de opera zelf hebben, dat staat uitgebreid in het tekstboekje. De definitieve bestaat waarschijnlijk niet, daarvoor is er in de loop der jaren te veel verloren gegaan en te veel aan toegevoegd. Zelfs de juiste premièredatum staat niet echt vast.

De nieuwe opname is op speciaal verzoek van Sarah Connolly gemaakt, een begenadigde Engelse mezzo die zo met het karakter (zij zong ook de rol van Dido in Les Troyens van Berlioz) is vergroeid, dat ze zowat haar personificatie is geworden. Haar stem is groot, dramatisch, maar ook puur – een beetje in de lijn van Tatjana Troyanos. Zij zet een zeer getormenteerde Dido neer met wie men medelijden moet hebben.

Gerald Finley zingt Aeneas in de traditie van Thomas Allen: een in de war geraakte, vriendelijke, maar ook zeer verleidelijke macho. Ook de overige rollen (Connolly zelf heeft de cast samengesteld) zijn voortreffelijk. Maar het allermooiste is het orkest (Orchestra of the Age of Enlightenment): licht en transparant, daar kan je niet anders dan verliefd op worden (Chaconne CHAN 0757).

Wilt u de opera op dvd hebben, dan heeft u eigenlijk helemaal geen keuze. Op Kultur Video is vorig jaar een dertien jaar oude tv-productie uitgekomen, met Maria Ewing en Karl Daymond, maar dit label wordt in Nederland niet gedistribueerd.

Wat overblijft, is een gedanste voorstelling in de choreografie van Sasha Waltz, geproduceerd door de tv-stations ZDF en Arte (Arthaus Musik 101 311). Het begint met een onderwaterballet in, naar wat later blijkt, een soort aquarium. Zeker mooi om te zien, maar op den duur vervelend. Het aquarium loopt op een bepaald moment leeg (is Aeneas op het droge beland?), er worden lapjes tekst uit de oorspronkelijke proloog gedeclameerd en er wordt heel erg veel gedanst.

Of moet ik zeggen: bewogen? Je moet toch echt veel van modern ballet (of specifieker: Sasha Waltz) houden om de film tot het einde uit te zitten. Aan mij is het niet besteed en aangezien er niet bijster goed in wordt gezongen en het orkest (Akademie für Alte Musik Berlin) voornamelijk saai klinkt, haak ik af.