De vakantie is voorbij en het seizoen 2014/2015 is begonnen. Deze weken duiken we geregeld in de agenda van bekende namen, om u een blik te gunnen op hun plannen en projecten. Deze keer: sopraan Judith van Wanroij.

Er wordt verbouwd en er komt een verhuizing aan, maar dat staat niet in de lijstjes die Judith van Wanroij bij de hand heeft. Zulke dingen zijn niet goed te plannen. Wat wel zorgvuldig genoteerd staat in haar schema’s zijn haar optredens en repetities voor het komende seizoen.

Het nieuwe seizoen is begonnen voor de sopraan, al is het gezien de drukke zomer de vraag wanneer het oude dan geëindigd is. Optredens in juli op het Peter de Grote Festival in Groningen, een korte tour met ‘Opera meets the blues’ naar Zuid-Korea, het Grachtenfestival Amsterdam en recent twee bezoeken aan Frankrijk: van iets dat op vakantie lijkt kwam het deze zomer niet.

Oratoria

In de tweede helft van het seizoen, in 2015, staan er drie operarollen in de agenda van de sopraan, waarvan één in Nederland, bij De Nationale Opera. Tot die tijd bepalen oratoria en missen de agenda van Judith van Wanroij. In het najaar zingt ze Mozarts requiem en Mis in C-Groot en in december het Weihnachtsoratorium van Bach. De zangeres kijkt ernaar uit. “Ik vind het heerlijk om te doen. Muzikaal, maar ook omdat het nooit lange series zijn.”

Oratorium betekent zingen in een zaal of een kerk, zonder regie en zonder kostuums of pruiken. Maar wel met een jurk natuurlijk, die de zangeres zelf kiest. “Er zijn algemene gedragsregels voor de kleding. Ik kreeg nu voor één van de producties per e-mail het verzoek om veelkleurige kleding te kiezen. Bij een requiem draag ik doorgaans zwart. In Frankrijk is strapless meestal geen probleem, maar bij de Matthäus-Passion sta je in de paastijd vaak in een kerk. Dat vraagt om maatregelen. En bij een operaconcert mag er natuurlijk een grote weelderige jurk aan.”

Max

Sinds anderhalf jaar is Judith moeder van zoon Max. Het antwoord op de vraag of de komst van haar zoon iets veranderd heeft in haar werk: “Enorm! Na de bevalling was ik enige tijd fysiek volstrekt niet in staat om te zingen en het koude zweet brak me uit: stel je voor dat dit blijft. Toen realiseerde ik me echt hoe graag ik wil zingen. Voor die tijd brak de spanning van een optreden me weleens op, dat gaf soms twijfel. Maar in de periode na de bevalling ontdekte ik: ik móet echt zingen.”

“Het zou leuk zijn als ik kon zeggen dat de spanning rond een optreden minder is geworden nu Max er is”, vertelt de zangeres. “Maar dat is gewoon niet zo. Op het moment dat ik in een productie sta, ben ik er sterk op gefocust om het goed te doen en dat geeft veel spanning.”

Mozart in Essen en Amsterdam

Al in de komende maanden reist Judith van Wanroij een paar keer naar Essen voor de repetities van Mozarts opera Idomeneo, waarin ze in januari 2015 de rol van Ilia zal zingen. Vorig seizoen zong ze bij het Aalto-Musiktheater al de rol van Donna Elvira in Mozarts Don Giovanni.

“Essen is wat je noemt een goed huis”, zegt ze. “Aardige mensen. En met de Nederlandse collega’s daar, Martijn Cornet en Karin Strobos, kon ik het uitstekend vinden. De intendant van het Aalto, Hein Mulders, kende me uit Nederland en hij vroeg me voor Don Giovanni en nu dus voor Ilia.”

“Ik heb die eerste keer wel respect gekregen voor de vaste leden in het ensemble van zo’n operahuis. Ze zingen veel rollen, moeten snel schakelen van repeteren voor een opera overdag naar een heel ander werk waarmee ze ’s avonds optreden.”

Net na de serie in Essen beginnen eind januari in Amsterdam de repetities voor de herneming van Die Zauberflöte van Mozart, in een regie van Simon McBurney. Van Wanroij zingt de rol van Erste Dame. “Meestal hangt er een wat betoverde sfeer rond de Koningin van de nacht en haar drie hofdames. Maar ik heb van deze productie een opname uit Aix-en-Provence gezien en daar was het iets anders.”

In de productie treft Judith van Wanroij Nederlandse collega’s als Maarten Koningsberger en Thomas Oliemans. Niet alleen de omstandigheden (“heerlijk om met veel mensen achter de schermen gewoon Nederlands te kunnen spreken”) en de afstand Haarlem-Amsterdam zijn aspecten die de zangeres aanspreken, de opera zelf heeft een speciale betekenis voor haar.

“Mijn vader is overleden toen ik heel jong was. Hij was leraar, maar had graag een loopbaan als musicus gehad. Hij was dol op Die Zauberflöte en dat maakt die opera beladen voor me, in een positieve zin overigens. Ik heb de eerste zes jaar van mijn leven veel klassieke muziek gehoord en dat is gestopt toen hij overleed. In die jaren werd Die Zauberflöte veel gedraaid en als ik hem nu hoor, geeft dat een gevoel van thuiskomen.”

Lully in Nancy

Vanaf 21 juni staat in Nancy, voor de Opéra national de Lorraine, een productie van Armide op het programma. Niet die van Gluck, maar die van Jean-Baptiste Lully, die hem tien jaar na Atys componeerde. David Hermann regisseert de opera uit 1686, Christophe Rousset heeft de muzikale leiding. “Ik werk al sinds 2006 samen met Christophe Rousset”, vertelt Van Wanroij. “Het begon met de Brockes-Passion van Keiser en later Il tutore borlato van Martin y Soler.”

Op de man af vragen wat maakt dat hij weer graag met Judith van Wanroij werkt, dat doe je niet, vertelt de sopraan. “Ik weet dat hij mijn stem waardeert. En hij heeft ervaren dat er met mij goed te werken is; ik stel me coöperatief op.”

De opera Armide is nieuw voor de sopraan. Ze zingt de rollen van La Sagesse, Sidonie en Mélisse. Voor ze ja zei, gebruikte ze YouTube als bron om te onderzoeken of de rol voor haar stem geschikt was. “Je krijgt bij oude muziek vaak ook oude partituren toegestuurd, maar die zijn heel lastig te lezen. Je moet dan maten en sleutels aanpassen en zo via het notenbeeld achterhalen of je het aankunt qua tessituur.”

Oude muziek

Oude muziek neemt een groot deel van het werk van Judith van Wanroij in. “Ik ben begonnen met het romantische repertoire – ik kwam meteen na mijn opleiding in een La bohème terecht – maar na een auditie bij William Christie ben ik in de oude muziek gerold. Ik ben echt gegrepen door dat virus, zeker waar het gaat om Franse oude muziek.”

Ze wordt veel gevraagd en alleen al dit voorjaar werkte ze mee aan niet minder dan zeven cd- en dvd-opnamen. De cd met een reconstructie van de uitvaartmis voor Rameau, door koor en orkest onder leiding van Skip Sempé, is net verschenen.

Vocaal zit ze niet vast aan het oudemuziekrepertoire, waarin je soms ook elementen hoort die naar volgende ontwikkelingen in de opera wijzen. Binnenkort komt er een cd uit met Les Danaïdes van Antonio Salieri, waarin ze Hypermnestre zingt. “Dat is klassiek repertoire, maar je merkt dat het dramatisch wordt.” Op een recente cd zingt ze in La Toison d’or van Vogel, met Hervé Niquet en Le Concert Spirituel. “Daar merk je al dat het neigt naar een soort Donizetti-achtige klank” .

Heel uitgebreid nadenken over toekomstige rollen of ‘droomrollen’ doet Judith van Wanroij niet. Boven het Nespresso-apparaat hangt op het prikbord een Franse tekst van de Griekse filosoof Epictetus, die ze als reactie op een vraag naar haar toekomst voorleest. De kern: “Verwacht niet dat de dingen zullen gebeuren zoals je verwacht, maar neem je voor te willen wat er komt, en dan word je gelukkig” (“N’attends pas que les évènements arrivent comme tu le souhaites. Décide de vouloir ce qui arrive… et tu seras heureux” – Epictetus 50-130.)

“Natuurlijk plan ik”, vult ze aan, “maar ik heb geen brandende ambities. Ik heb – al zeg ik het zelf – een prachtige carrière. Ik heb al zo veel fantastische muziek mogen zingen.” En dat gaat het komende seizoen – naast die verbouwing en verhuizing – in volle hevigheid door.

Zie voor meer informatie de persoonlijke website van Judith van Wanroij.