Catáns Florencia: letterlijk geanimeerd
De Los Angeles Opera sluit het jaar af met een kleurrijke, magisch realistische opera van wijlen Daniel Catán: Florencia en el Amazonas. De herziene productie van Francesca Zambello is een feest voor het oog, terwijl cast, orkest en dirigent het oor volop aan zijn trekken laten komen.
Florencia en el Amazonas is een hedendaagse opera van Daniel Catán, die voor het eerst te zien was bij de Houston Grand Opera in 1996. Het libretto van Marcela Fuentes-Berain bevat elementen van het magisch realisme van Gabriel García Márquez, haar leraar, maar het verhaal is haar eigen creatie.
Florencia was de eerste Spaanstalige opera die bij grote Amerikaans operahuizen op het toneel werd gezet, in een coproductie van Houston, Los Angeles en Seattle. In Los Angeles was het voor het laatst te zien in 1997. Houston kwam in 2011 met een reprise en sindsdien is er elke twee jaar wel ergens in de westerse wereld een voorstelling van het werk geweest.
De Washington National Opera bracht de opera afgelopen september in een herziene enscenering van de originele regisseur, Francesca Zambello. Die geüpdatete versie bereikte op 22 november de Los Angeles Opera.
De productie maakt al direct bij binnenkomst veel indruk. Op het gordijn is een scènebeeld te zien van de Amazone en de omliggende jungle. In de projecties van S. Katy Tucker zwemmen vissen in de rivier, terwijl zwermen exotische vogels en veelkleurige vlinders nu en dan tussen de bomen door vliegen. Het gehele decor is geanimeerd!
Het verhaal van de opera gaat over een beroemde operazangeres die met de stoomboot El Dorado over de Amazone afreist naar Manaus, waar ze haar geliefde wil vinden. Het gezelschap aan boord van het schip maakt te midden van de mystieke wereld van de rivier heel wat mee, met de aankomst in Manaus als climax.
Vanaf het moment dat het door Robert Israel ontworpen functionele schip zijn reis begint, wekt de lyriek van Catáns melodische partituur de magie van het verhaal en de natuurschoonheid van de Amazone tot leven. Zijn neoromantische vocale lijnen doen denken aan Italiaanse componisten van begin twintigste eeuw, maar zijn atmosferische orkestratie is enig in zijn soort. En het beste: zijn muziek weet het 21e-eeuwse operapubliek te bekoren. Niet vanzelfsprekend bij hedendaagse composities.
Onder leiding van Grant Gershon pelde het orkest op 22 november de partituur laag voor laag af, zodat de verrukkelijke klankenwereld van Catán volop geëtaleerd werd. Gershon had de zangers met kleinere stemmen met wat meer zorg kunnen begeleiden, maar niettemin was zijn leiding één van de beste aspecten van de avond.
Aan boord van het schip probeerde een ouder koppel, Paula en Álvaro, nieuw leven in hun huwelijk te blazen. Nanncy Fabiola Herrera liet als Paula vele kleuren horen in haar dramatische stem en brak met romige klanken door het orkestgeluid heen. Gordon Hawkins zong Álvaro met luide stem, pogend om vrede te sluiten met zijn vrouw.
De jonge geliefden in het schip, Rosalba en Arcadio, ontdekten tijdens het verhaal dat hun ontluikende liefde echt zou kunnen zijn. Lisette Oropesa, in maart in Amsterdam te zien als Gilda in Rigoleto, zong de rol van Rosalba met genuanceerde, zilverkleurige klanken, die tot het vocale plafond reikten. Tenor Arturo Chacón-Cruz legde als Arcadio veel kracht en mannelijkheid in zijn hoge noten.
Verónica Villerroel vertolkte een vocaal pittige Florencia Grimaldi (de operazangeres uit het verhaal) en bas-bariton David Pittsinger was een adequate kapitein.
In een balletachtige choreografie van Eric Sean Fogel symboliseerde een aantal dansers de mystieke wezens van de rivier. En toen het schip in een grote storm belandde, pleitte de riviergeest Riolobo, gezongen door de energieke bariton José Carbó, bij de riviergoden.
Sinds ik een opname van deze opera recenseerde, heb ik het werk dolgraag willen zien. In Los Angeles werden zowel mijn ogen als mijn oren aangenaam verrast door de voorstelling. Ik zou zo weer gaan!
1 Reactie
Even een correctie:Florencia is zeker niet de eerste Spaanstalige opera die in première ging in de Verenigde Staten; bij mijn weten was dat Ginastera’s Don Rodrigo bij de voormalige New York City Opera met Plácido Domingo in de hoofdrol olv Rudel in 1966. Het was niet een wereldpriere, die vond plaats een jaar eerder in Buenos Aires.