Holland Opera kwam in 2006 met de jeugdopera Tantes. Een spannend verhaal over het meisje Sam, haar knuffelvarken Rudolf en drie gemene tantes die kinderstemmen wilden stelen. Suikertantes is hierop een vervolg. Een muziektheatervoorstelling met een prominent videodecor, eentonige muziek en een ingewikkeld verhaal. Weinig geschikt voor kinderen.

De productie van een opera voor volwassenen creëert veel mogelijkheden en artistieke vrijheid. Grote mensen begrijpen sneller het verhaal en zijn aan operamuziek gewend. Bij een jeugdopera of een muziektheatervoorstelling voor kinderen van 6+ zijn er andere voorwaarden. Het verhaal moet simpel zijn, met interactie, grapjes en een educatieve boodschap, en de muziek moet toegankelijk zijn, liefst met meezingliedjes.

Zoek je in Suikertantes zo’n familievoorstelling, dan kom je bedrogen uit. Suikertantes is niet makkelijk te begrijpen zonder het verhaal van Tantes te kennen. In Tantes is het verhaal duidelijk: drie vrouwenfiguren haten kinderen en willen ze uit de weg ruimen. Daarvoor hebben ze een speciaal liedje, dat gezongen moet worden door drie stemmen. Ze ontvoeren een kinderkoor. Sam en haar varken zijn niet ontvoerd. Zij helpt het kinderkoor ontsnappen en wordt de heldin wanneer ze de tantes opsluit in glazen potten.

In Suikertantes legt Sam (sopraan Donij van Doorn) aan haar varken Rudolf uit dat ze weinig waardering heeft gekregen voor het redden van kinderkoor Kolibrie. Zonder dat het echt duidelijk wordt waarom, eist ze opnieuw een beloning.

Volgende scène. Mooi geprojecteerd op een driepuntig groot decorstuk zie je de drie tantes in glazen potten. Tante Flos (Niek Idelenburg) wil een toffe tante zijn, maar tante Ecoline (bariton Arnout Lems) en tante Heralda (bariton Forian Just) willen nog steeds kinderen uit de weg ruimen. De drie ontsnappen.

Na een kwartier duistere actie wordt in een uitzending van het Jeugdjournaal uitgelegd dat Sam een grotere beloning krijgt. De drie tantes vermommen zich als notabelen en ze geven haar als cadeau een spookhuis. Wat moet een kind met een spookhuis? Het is een truc om het verhaal op gang te houden.

In een videobeeldmontage zie je Sam lopen in het donkere spookhuis. Kinderkoor Kolibrie – gespeeld door jongens en meisjes van Scholen in de Kunst, verkleed als vogels – komen braaf op en zingen een koorwerk. Dan verdwijnen er twee kinderen en gaat het spookhuis dicht. Voor de kleintjes in de zaal een heel eng gegeven.

De drie tantes vormen een opleukcomité en willen Sam opvrolijken. In een langdradige scène, die als magische bedoeld is, zien we hoe een suikerspin wordt gemaakt. De zoetigheid is een tovertruc en zorgt ervoor dat Ecoline en Heralda Sam in hun macht te krijgen.

Opeens keert tante Flos zich tegen haar zussen, want ze blijkt over een geweten te beschikken. Maar die andere twee hebben toch ook een geweten (zij het dan een slecht)? Om het verhaal nog warriger te maken, doet Flos alsof zij haar zussen helpt, maar intussen bevrijdt ze Sam en verdwijnen de zussen voorgoed.

Moraal: als je lief doet tegen anderen, krijg je vrienden. Qua inleving ga je van Sam naar tante Flos, maar Flos is een ambigue karakter; tenslotte ruimt ze ook haar zussen op.

Muzikaal gezien is Suikertantes niet hemelbestormend. De veelal ritmische dancemuziek van Chiel Meijering, soms spannend en dynamisch bedoeld, klinkt eentonig. Zo zijn de aria’s weinig melodieus en lyrisch, laat staan dat ze blijven hangen bij het (jonge) publiek.

Opvallend is Van Doorn, die mooi helder klinkt. Maar als varken Rudolf vergeet ze soms de varkensstem. De twee boze zussen zingen dikwijls in een lage ligging. Donker en luid. Idelenburg speelt een wat meer rond karakter en zingt met fijne hoge tonen – gelukkig. Op een gek huppeltje na wordt er veel statisch gezongen door het drietal, waardoor het nergens grappig wordt.

Het schattige kinderkoortje zingt netjes, maar in het eerste koorwerk zingen de volwassenen erdoorheen ten bate van de meerstemmigheid. Jammer voor de kinderen, die muzikaal worden ondergesneeuwd.

De grote hal van de Veerensmederij in Amersfoort, het eigen theater van Holland Opera, is omgetoverd tot een soort speeltuin à la KidZCity of Ikea-opvang. Kinderen kunnen een diploma krijgen door het bezoeken van een spookhuis, ze kunnen klimmen in een touwnet en ze kunnen staafjes vangen. Als je durft, kun je een pruik opzetten en op de foto. Maakt dit alles de voorstelling interessanter voor kinderen? Waarschijnlijk niet.

Na afloop van de première van Suikertantes kreeg regisseuse Joke Hoolboom van de burgermeester van Amersfoort een jubileumboek. Holland Opera bestaat twintig jaar. Hij memoreerde het feit dat Holland Opera een moeizame weg heeft gekend van producties met vallen en opstaan. Welnu, daarvan had het premièrepubliek kunnen meegenieten. Tijdens de voorstelling was er een showstop. Brullend riep Hoolboom door de zaal wat er aan de hand was, wat een gênant moment opleverde. Holland Opera is met Suikertantes flink gevallen.

Suikertantes is tot en met 4 januari nog te zien in de Veerensmederij in Amersfoort en gaat daarna tot en met 27 maart 2015 op tournee door het land. Zie voor meer informatie de website van Holland Opera.