Othello past prima in soapwereld
The Black & the Beautiful van Xynix Opera is een mengelmoes van theater, musical, opera en film. Of je dat jeugdopera kunt noemen, weet ik niet, maar voor de voorstelling maakt dat weinig uit. Het zit knap in elkaar en is zeker onderhoudend.
De productie van jeugdoperahuis Xynix Opera is een bewerking van Shakespeare’s Othello. Othello heeft de soapzender van zijn overleden schoonvader Koos Holland geërfd, tot frustratie van de zoon van Koos, Jago. Die neemt wraak door bepaalde videobeelden te manipuleren en zo Othello in conflict te brengen met zijn kersverse vrouw Desdemona Holland.
De moderne setting is goed gevonden. Het maakt het stuk actueel zonder dat er geforceerde veranderingen aan het oorspronkelijke verhaal zijn aangebracht.
De voorstelling zit bovendien knap in elkaar. Het verhaal speelt zich af in een televisiestudio, wat regisseur Joke Hoolboom de mogelijkheid geeft het spel op het toneel af te wisselen met videobeelden. Dat doet ze handig, bij vlagen zelfs heel kunstig.
De cast is leuk. Allemaal prima acteurs, met meer dan voldoende zangkwaliteiten. Leonie van Veen (Desdemona) zingt heel gemakkelijk en vrij. Ze vergeet alleen soms dat ze versterkt wordt en kan dan wat ‘over the top’ klinken. Sinan Vural onderscheidt zich met zijn rustgevende, donkere klank heel duidelijk van de anderen. Zijn Turkse melodieën zijn ook zeer boeiend.
Maaike Widdershoven (Emilia) is soms wat scherp in haar zang, maar aan de manier waarop ze haar rol vormgeeft, mankeert niets. Niek Idelenburg zingt bekwaam de rol van Jago, al had hij wat mij betreft zijn frustratie wel wat agressiever mogen laten zien. Mark Omvlee laat met zijn vertolking van de jonge Cassio zien dat hij veel in huis heeft: een ongedwongen, heel zelfverzekerde uitstraling op het toneel en een prima tenor in zijn strot.
De muziek van de componisten Selim Azíz en Fons Merkies – op het slagwerk na niet live gespeeld – vind ik soms wat minder, met name in relatie tot de tekst. De melodieën voelen niet altijd logisch aan bij wat er gezongen wordt; de zang wil dan poëtischer zijn dan de woorden.
Een andere vraag die bij mij opkomt, is in hoeverre dit een opera te noemen valt. Het heeft vaak meer weg van theater en musical dan van opera. Tenminste, van opera zoals het meestal opgevoerd wordt.
Het risico van dat mengen van diverse kunstdisciplines is mijns inziens dat er een grote afstand ontstaat met de ‘reguliere’ operaproducties in het land – die dat veel minder doen – en dat jeugdopera dan niet echt als opstapje kan dienen.
Maar goed, het is de vraag of dat per se moet. Jeugdopera kan ook een genre op zichzelf zijn, dat zich minder makkelijk een etiket laat opplakken. En dan is Xynix zeker een gezelschap waar velen een voorbeeld aan kunnen nemen.
The Black & the Beautiful wordt tot en met 29 november nog elf keer uitgevoerd in diverse theaters en schouwburgen. Zie voor meer informatie de website van Xynix Opera.