Achtergrond

Een bom in het theater

In Amerika was The Beastly Bombing een grote hit. Nu komt de ‘operette’ naar Europa. Amsterdam om precies te zijn. Regisseur Inna van den Hogen duimt dat het satirische, controversiële stuk net zo’n enthousiast onthaal krijgt. „Ik hoop dat het een theaterbom wordt.”

The Beastly Bombing in repetitie (foto: Jan Oosterhuis).
The Beastly Bombing in repetitie (foto: Jan Oosterhuis).

Componist Roger Neill en tekstschrijver Julien Nitzberg moesten bij heel wat theaters in Los Angeles op de koffie voordat ze hun stuk aan de man hadden gebracht. Maar toen het in 2006 eenmaal achter het doek vandaan kwam, kon The Beastly Bombing rekenen op een jaar lang uitverkochte zalen.

Kevin Clarke van het Operetta Research Center Amsterdam probeerde de ‘cult-hit’ – zoals er in de Amerikaanse kritiek over gesproken werd – voor het Europese voetlicht te brengen. In Duitsland sloeg het echter bij geen theatermaker aan. Inna van den Hogen van Opera aan het IJ was na het beluisteren van een cd wel direct enthousiast. En dat enthousiasme is alleen maar gegroeid sinds ze in juni vorig jaar met de productie aan de slag ging.

„Het is zo goed geschreven, de tekst is heel rijk, de muziek is van hoge kwaliteit. Het is gewoon perfect”, zegt ze in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam, waar de bij elkaar gehaalde cast na vijf weken fulltime repeteren de punten op de i zet voor de eerste voorstelling volgende week woensdag, 18 februari.

Primeur
The Beastly Bombing gaat over twee neo-nazi’s en twee Al Qaida-terroristen die de Brooklyn Bridge willen opblazen. Als hun plan mislukt, vluchten ze en komen ze de drugsverslaafde tweelingdochters van de Amerikaanse president tegen. Het zestal belandt in de nodige bizarre situaties. Slot van het liedje is dat iedereen, inclusief president, elkaar vindt in een lofzang op de liefde.

Van den Hogen heeft in meerdere opzichten een primeur met de productie. Het is niet alleen de eerste voorstelling in Europa, het is ook de eerste professionele uitvoering. In Los Angeles werd het stuk namelijk om financiële redenen semi-professioneel opgevoerd.

„Het is een stuk tegen extremisme. Het veroordeelt dat.”

Met componist en schrijver was de uitvoering daarom zo geregeld. „Ze waren heel blij met de belangstelling”, zegt Van den Hogen. Neill en Nitzberg zullen ook aanwezig zijn bij de voorstellingen in het Compagnietheater in Amsterdam.

Provocerend
Of The Beastly Bombing nu operette is of musical (het kreeg een prijs voor beste musical van het jaar in Los Angeles) is moeilijk te zeggen. „Het staat op het kruispunt tussen beide”, denkt Van den Hogen. „Het is absoluut geen opera. Maar bij musical denkt iedereen aan Joop van den Ende en The Sound of Music. En bij operette aan oubollige Weense walzen. Dat is het geen van beide. Het is een nieuwe, verfrissende manier van muziektheater.”

Controversieel is het ook. „Het is heel provocerend”, zegt de regisseur. „Er zitten dingen in waarvan je echt schrikt. Zo wordt er ‘I hate the jews’ gezongen. Niet één keer, maar meerdere malen. Door een Joodse koopman nog wel.”

Maar behalve Joden worden ook moslims, christenen en andere groepen op de korrel genomen. „Het is een stuk tegen extremisme. Het veroordeelt dat.”

The Beastly Bombing wil laten zien dat mensen vaak nog op hun uiterlijk beoordeeld worden, en wat voor gevolgen dat heeft. „Met al die vooroordelen schiet je niets op: daardoor is het zo’n puinhoop in de wereld. Het stuk laat op een lichte manier zien dat het zo niet door kan gaan”, zegt Van den Hogen. „Als je je Arabische hoofddoek afdoet, ben je toch niet opeens een ander mens? Het is maar een schilletje. De boodschap is dat we normaal naar elkaar moeten kijken. En ‘we’ is daarbij de hele wereld, niet een specifieke groep.”

Van den Hogen wil in haar productie die provocerende stellingname overeind houden, maar denkt de impact nog te kunnen versterken door gebruik te maken van een groot projectiescherm, waar beelden van New York op stripachtige wijze commentaar leveren bij de scènes. Zo moet de link met de reële wereld vastgehouden worden.

Jesse Merlin (midden) tijdens een repetitie (foto: Jan Oosterhuis).
Jesse Merlin (midden) tijdens een repetitie (foto: Jan Oosterhuis).

Zestig keer
Op het toneel is de hoofdrol, die van de president van de Verenigde Staten, voor Jesse Merlin. De Amerikaanse bariton speelde de rol al een keer of zestig in de VS en wilde dolgraag ook de Europese première voor zijn rekening nemen. „Hij is gek op dit stuk en heeft sterk aangedrongen om dit te mogen doen. Hij had geen hoge eisen, hij móest het gewoon doen”, vertelt Van den Hogen.

De rest van de cast bestaat uit jonge Nederlandse zangers – voornamelijk uit de lichte muziek – van wie ook veel op dans- en acteergebied gevraagd wordt. „De personages in het stuk zijn ook jong. Ik wilde daarom niet dat er een veertiger op het toneel stond; wat je zo vaak in opera’s ziet, dat het gewoon niet klopt.”

De toegankelijke, lichte muziek van Neill zal van band worden gedraaid. Een orkest was te duur en bovendien niet praktisch gezien de ruimte in het Compagnietheater, waar alle voorstellingen zullen draaien.

De eerste voorstelling is op 18 februari. De officiële première volgt op 20 februari. In totaal zijn er veertien voorstellingen op 18 t/m 21 en 24 t/m 28 februari en 3 t/m 7 maart. Zie voor meer details de agenda.

Vorig artikel

Troep in The Beastly Bombing

Volgend artikel

Wereldtop in de Wiener Staatsoper

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.