Alles draaide om Anna Caterina Antonacci afgelopen zaterdag in de Opéra Royal de Wallonie. Ze was de spil in de twee korte opera’s Il segreto di Susanna en La voix humaine. Met haar sterke persoonlijkheid trok ze alle aandacht naar zich toe.

Hoe vaak komt het in de Benelux voor dat je het gehele operaoeuvre van een componist in één seizoen kunt bewonderen? Toegegeven, met drie opera’s heeft Francis Poulenc het ons niet erg moeilijk gemaakt. Maar toch. Na een succesvolle reprise van Dialogues des Carmélites en in het kielzog van die productie een uiterst sprankelende Mamelles de Tirésias in Amsterdam afgelopen najaar, viel in Luik zaterdag de eenakter La voix humaine te bewonderen.

La voix humaine is een monodrama voor sopraan, geschreven voor de vorige week gestorven Denise Duval. De opera, die met Duval in de solorol in 1959 in wereldpremière ging, is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Jean Cocteau van dertig jaar daarvoor.

De sopraan (Elle) telefoneert het hele stuk lang. Ze wordt gebeld door haar ex, die haar voor een ander verlaten heeft. Ze houdt zich sterk, ondanks de liefde die ze nog voor hem voelt. De verbinding verbreekt zo nu en dan, ze praat met een operator of ze hoort een ander praten – iets wat in 1928 regelmatig voorkwam, in 1959 nog steeds wel af en toe, maar vandaag de dag niet meer in te denken is. Het stuk doet daarom enigszins aan als een kijkje in het verleden.

Doordat je alleen de hoofdrolzangeres hoort en niet de andere kant van de lijn, komt de muziek van Poulenc wat fragmentarisch over. Je hoort overigens wel duidelijk dat het in dezelfde periode is geschreven als zijn enige avondvullende opera, Dialogues des Carmélites. Maar waar die opera onvergetelijke momenten kent, beklijft de muziek van La voix humaine niet.

Voorafgaand aan de opera van Poulenc werd de bijzonder grappige opera Il segreto di Susanna van Ermanno Wolf-Ferrari ten tonele gebracht. Dit werk uit 1909 gaat over een echtpaar, waarvan de man des huizes vermoedt dat zijn vrouw hem bedriegt, omdat hij rook in huis ruikt. Aan het eind van de eenakter komt de aap uit de mouw: zijn vrouw blijkt stiekem te roken. Gelukkig besluit hij dan ook maar te gaan roken. Een grappig verhaal, maar ook een beetje uit de tijd, want welke vrouw verbergt het nog dat ze rookt. Tegelijk: welke opera is nu niet uit de tijd… De muziek van Wolf-Ferrari is in elk geval sprankelend, niet hoogdravend, maar uiterst amusant om te horen.

Het was de Italiaanse vedette Anna Caterina Antonacci (54) die de uitvoering van beide opera’s de moeite waard maakte. In Il segreto di Susanna werd ze nog bijgestaan door de jeugdig zingende Vittorio Prato en door Bruno Danjoux, die de zwijgende rol van de bediende vertolkte. In La voix humaine had ze het podium echter geheel voor zichzelf.

Met haar robuuste stemgeluid kleurde ze op prachtige wijze de muziek van Poulenc in. Die muziek lag haar mijns inziens ook beter dan die van Wolf-Ferrari. Antonacci is een zangeres die de aandacht automatisch naar zich toetrekt. Ze is een echte persoonlijkheid, iets wat je niet vaak meer ziet op het operatoneel.

Antonacci werd in de monoloog van La voix humaine geholpen door een fraai draaiend decor (van Antoine Lagarde). Al bellend (oude hoorn, zonder draad) liep ze door haar hele appartement, dat bestond uit een witte slaapkamer, een witte woonkamer en een witte badkamer met wit bad, allen overigens voorzien van een televisiescherm, waarop huilende vrouwen werden verbeeld. Het bad zat (te) vol met water, maar waarom ze niet in bad stapte, werd mij niet duidelijk.

Hetzelfde appartement deed ook dienst bij Il segreto di Susanna, maar dan alleen de kleine huiskamer. Het gaf de opera wat beklemmends. In La voix humaine kregen we het gehele appartement te zien, wat juist de eenzaamheid van de hoofdpersoon benadrukte. Ook dat had een beklemmend effect.

Het geheel stond onder de leiding van de adequaat dirigerende Patrick Davin, die de twee eenakters prima dirigeerde, geheel in dienst van de ster van de avond.

De double bill Il segreto di Susanna en La voix humaine is nog tot en met 5 februari te zien. Zie voor meer informatie de website van de Opéra Royal de Wallonie.