‘Eén van de meest ambitieuze seizoenen van de laatste twintig jaar.’ Zo omschrijft De Nederlandse Opera haar seizoen 2009/2010, dat vandaag gepresenteerd werd. Het telt een recordaantal producties (15) en loopt uiteen van klassiekers als L’elisir d’amore en Turandot tot het nieuwe A Dog’s Heart en het onbekende Don Chisciotte in Sierra Morena.

„Het gaat ons goed”, stelt zakelijk directeur Truze Lodder met het oog op de slechte economische ontwikkelingen. Want ondanks dat het volgens haar ‘allemaal wat zwarter wordt’, heeft De Nederlandse Opera haar boeltje op orde en kan het daarom doen wat het wil doen: kunst leveren. Een goedgevuld seizoen 2009/2010 mag daar het bewijs van zijn.

Artistiek directeur Pierre Audi verheugt zich over de veelzijdige invulling van het nieuwe seizoen. „Het is een overvloedig jaar”, zegt hij. „Qua breedte en diversiteit één van de meest ambitieuze van de afgelopen jaren.” Volgens Audi heeft dat alles te maken met de langetermijnprogrammering van DNO, die nu zijn vruchten afwerpt.

Audi heeft er vertrouwen in dat DNO niet onder de crisis te lijden heeft. Sterker nog, hij ziet een belangrijke rol voor opera, of in het algemeen kunst, in deze tijd. „Kunst is in tijden van recessie juist noodzaak. Het doet zorgen vergeten.”

Het seizoen in vieren
Het seizoen (zie de kalender in de rechterkolom) deelt de Frans-Libanese directeur in vier groepen in, gelet op de periode waar de werken uit komen. Uit de 17e en 18e eeuw brengt DNO drie werken.

In het kader van het Purcell-jaar, dat overal gevierd wordt, is Dido and Aeneas van Henry Purcell te zien (in Stadsschouwburg Amsterdam, niet in Het Muziektheater). In die productie is onder andere Luca Pisaroni te zien, zo langzamerhand een geliefde DNO-gast. De Italiaanse bariton trad afgelopen januari op in Ercole amante en staat volgend seizoen ook nog ingepland voor zijn tweede Le nozze di Figaro.

Le nozze di Figaro is gelijk één van die andere opera’s uit de eerste groep. De productie uit 2006 van Jossi Wieler en Sergio Morabito gaat begin 2010 op herhaling. De opera is onderdeel van de eigentijdse Da Ponte-cyclus die DNO in het Mozart-jaar creëerde. Een reprise van een ander deel, Così fan tutte, staat voor maart dit jaar op de kalender.

Het derde oudere werk is het onbekende Don Chisciotte in Sierra Morena, een ‘carnavalsopera voor het keizerlijk hof in Wenen’ van Francesco Bartolomeo Conti. Daarin wordt een liefdesverhaal verwikkeld met de beroemde Cervantes-creatie Don Quichotte.

Uit het negentiende-eeuwse repertoire geeft DNO in het nieuwe seizoen de voorkeur aan Franse werken. Het seizoen opent op 4 september met La Juive van Fromental Halévy, een productie die bij de Opéra National de Paris te zien was in 2007 en in Amsterdam geregisseerd wordt door Pierre Audi zelf. Onder andere de in I puritani zeer overtuigende tenor John Osborn zal aantreden, evenals Angeles Blancas Gulin, dochter van de bekende Gulin.

Even ‘grand’ als dat grootse openingswerk is Berlioz’ Les Troyens, een reprise van 2003. Daar is de regie tevens in handen van Pierre Audi en maakt ook Eva Maria Westbroek haar opwachting als Cassandre. Eerder (in december 2009) is Westbroek al te zien als Minnie in Puccini’s La fanciulla del West.

Opvallend is de gastproductie Altre Stelle, volgens DNO ‘een fascinerende montage van sterfscènes van heldinnen uit werken van Berlioz, Cherubini, Gluck en anderen’. Driemaal is Anna Caterina Antonacci in de solorol van deze productie te zien, waarbij Les Siècles op historische instrumenten begeleidt.

Verder staan er op het negentiende-eeuwse deel van het DNO-programma een reprise van L’elisir d’amore van Donizetti en een nieuwe productie van Der fliegende Holländer van Wagner.

Naast nieuwe producties van La fanciulla del West en Salome (Strauss) wordt het deel twintigste-eeuwse opera’s gevuld met nog een werk van Puccini, Turandot (inclusief door Berio gecomponeerde finale) en een dubbelvoorstelling met Hertog Blauwbaards burcht van Béla Bartók en Il prigioniero van Luigi Dallapiccola. Adam Fischer heeft daarbij de muzikale leiding.

Ook de huidige eeuw is volgens Audi ‘prominent aanwezig’. Kopstuk daarbij is de eerste opera van de Russische componist Alexander Raskatov: A Dog’s Heart. Raskatov – die uit Rusland overgekomen was om toelichting te geven – maakte het werk in opdracht van DNO; op 7 juni zal de wereldpremière plaatsvinden. A Dog’s Heart is gebaseerd op de novelle Hondenhart van Michail Boelgakov.

Een kernachtige omschrijving van het werk geeft de componist zelf: ‘opera staccato’. Hij zegt niet tot een bepaalde muzikale school te horen of een bepaalde stijl te hebben gekozen. Hij heeft zich laten leiden door de woorden. „Ik geloof in de kracht van het woord.”

Verder mag After Life, de opera die Michel van der Aas in 2006 componeerde, zich nogmaals vertonen. Wel lichtelijk gewijzigd: de opera is aangepast aan het toneel van Het Muziektheater en de componist heeft enkele nieuwe inzichten in zijn werk verwerkt.

Tot slot staat Emilie ingeroosterd, een opera van de Finse componiste Kaija Saariaho. De Opéra national de Lyon brengt deze productie naar Amsterdam.

Enkele feiten
Nieuw in het volgende seizoen is dat de programmering van DNO gekoppeld is aan die van Het Muziektheater. Daardoor zijn de gastproducties Emilie en Altre Stelle opgenomen in het DNO-programma.

De bariton Lucio Gallo mag zich net als collega Pisaroni op twee optredens verheugen. In L’elisir d’amore zingt hij Il dottor Dulcamara, in La fanciulla del West vertolkt hij Jack Rance.

Het Nederlands Philharmonisch Orkest neemt de meeste producties voor haar rekening. Ook het koor van DNO is in de meeste gevallen present.

Twee producties staan niet in Het Muziektheater maar in Stadsschouwburg Amsterdam op het toneel: Dido and Aeneas en Don Chisciotte in Sierra Morena.

DNO blijft ernaar streven om ook nieuw publiek aan te spreken. Daarvoor is het project ‘Opera Flirt’ gelanceerd. Rondom Così fan tutte zal voor het eerst een programma draaien voor de leeftijd 20-30 jaar, om geïnteresseerden in cultuur kennis te maken met opera en met leeftijdsgenoten die operaliefhebber zijn.

De dirigenten die hun opgang maken in 2009/2010: Carlo Rizzi (2x), Otto Tausk, William Christie, Riccardo Frizza, Stefan Soltesz, Constantinos Carydis, Hartmut Haenchen, Adam Fischer, Kazushi Ono, John Nelson, Yannick Nézet-Séguin, Francois-Xavier Roth, Martyn Brabbins en René Jacobs.

Audi heeft er vertrouwen in dat DNO niet onder de crisis te lijden heeft.

De kalender 2009/2010
Hieronder de volledige kalender van het nieuwe seizoen, met telkens de datum van de première van een voorstelling. Details over de voorstellingen evenals een promotiefilmpje van het seizoen vindt u op de site van De Nederlandse opera, www.dno.nl.

La Juive (Halévy)
4 september 2009
Coproductie met Opéra National de Paris (première: 2007)

After Life (Van der Aa)
28 september 2009
Reprise (première: 2006)

Dido and Aeneas (Purcell)
29 september 2009
Samenwerking met Théâtre National de l’Opéra Comique (originele productie: Wiener Festwochen 2006)
Stadsschouwburg Amsterdam

L’elisir d’amore (Donizetti)
29 oktober 2009
Reprise (première: 2001)

Salome (Strauss)
10 november 2009
Coproductie met Tokya Nikikai Opera Foundation en Gothenburg Opera

La fanciulla del West (Puccini)
2 december 2009
Nieuwe productie

Le nozze di Figaro (Mozart)
15 januari 2010
Reprise (première: 2006)

Der fliegende Holländer (Wagner)
1 februari 2010
Nieuwe productie

Il prigioniero en Hertog Blauwbaards burcht (Dallapiccola en Bartók)
5 maart 2010
Coproductie met Teatro alla Scala (première: 2008)

Emilie (Saariaho)
18 maart 2010
Coproductie met San Francisco Opera, Barbican Centre en Opéra national de Lyon

Les Troyens (Berlioz)
4 april 2010
Reprise (première: 2003)

Turandot (Puccini)
7 mei 2010
Reprise (première: 2002)

Altre Stelle (Cherubini, Gluck, Grétry, Méhul, Berlioz)
12 mei 2010
Coproductie van diverse partijen (première: 2008)

A Dog’s Heart (Raskatov)
7 juni 2010
Nieuwe productie (in het kader van het Holland Festival)

Don Chisciotte in Serra Morena (Conti)
20 juni 2010
Coproductie met het Holland Festival (originele productie: Innsbrucker Festwochen der Alten Musik 2005)
Stadsschouwburg Amsterdam

L’elisir d’amore (Donizetti)
28 juni 2010 (tweede reeds voorstellingen)
Reprise (première: 2001)