Het is passietijd en dat betekent: ontelbare uitvoeringen van de Matthäus-Passion van Bach. Veel operazangers gebruiken de gelegenheid om hun Verdi’s, Puccini’s en Mozarts een moment te laten rusten en in Bachs passienoten te duiken. Place de l’Opera selecteert een aantal uitvoeringen met hen in de hoofdrol.

Geen enkel land in de wereld kent zo’n Matthäus-traditie als Nederland. Ieder jaar vinden er honderden uitvoeringen plaats in concertzalen, theaters en kerken. En ieder jaar zit het weer vol.

Muziekjournalisten Mischa Spel en Floris Don grepen de fascinatie voor de Matthäus onlangs aan in een nieuwe luistergids: De Matthaüs-Passion. Wat Bachs meesterwerk je vertelt als je weet waar je op moet letten. In het boek lopen kopstukken als Koopman, Suzuki, Herreweghe, Jacobs en Nézet-Séguin door het werk van Bach heen. Ook schrijvers als Anna Enquist en Maarten ’t Hart leveren bijdragen.

Het boek kan je verder inleiden in Bachs meesterwerk. Vervolgens sta je nog wel voor de keuze: naar welke uitvoering ga je? Place de l’Opera speurde naar bekende operanamen op de passieaffiches van de komende tijd. Hieronder een overzicht:

Nederlandse Bachvereniging
Beroemd zijn de Matthäus-tournees van de Nederlandse Bachvereniging, geleid door Jos van Veldhoven. Dit jaar zingt de jonge tenor Benjamin Hulett de rol van de evangelist. Ook te horen zijn onder anderen Maarten Engeltjes, Charles Daniels en Maria Keohane. De Bachvereniging doet verschillende zalen aan van 12 tot en met 26 maart.

Koninklijk Concertgebouworkest
Na vorig jaar de Johannes-Passion te hebben uitgevoerd, kiest het Koninklijk Concertgebouworkest dit jaar voor de Matthaüs-Passion. Ivor Bolton staat voor het orkest, het Groot Omroepkoor en het Nationaal Jongenskoor. De eersteklas cast bestaat uit Christopher Maltman, Lydia Teuscher, Thomas Oliemans, James Gilchrist, Carolyn Sampson, David Daniels, Jeremy Ovenden en Lawrence Zazzo. Countertenor Zazzo was de afgelopen seizoenen meermaals in Nederland te zien in opera’s van Händel. Het Concertgebouworkest speelt de Matthäus tweemaal: op 18 en 20 maart in het Concertgebouw.

Rotterdams Philharmonisch Orkest
Countertenor Lawrence Zazzo is niet alleen bij het Concertgebouworkest, maar ook bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest te gast voor de Matthäus. Pablo Heras-Casado leidt die uitvoering, met naast het orkest inbreng van het Laurens Collegium en het Jongenskoor van de Koorschool St. Bavo. Andere solisten zijn onder anderen Camilla Tilling, Werner Güra en Peter Rose. Het RPhO speelt de Matthäus op 23, 24 en 25 maart in De Doelen.

Residentie Orkest
Jan Willem de Vriend leidt de Matthaüs-Passion bij het Residentie Orkest, het Residentie Bachkoor en het Haags Matrozenkoor. De cast telt operazangers als Maarten Koningsberger, Ilse Eerens, Barbara Kozelj, Marcel Reijans en Geert Smits. Er zijn twee uitvoeringen in de Grote Kerk in Den Haag, op 25 en 26 maart.

Toonkunstkoor Amsterdam
Veel Nederlandse zangers zijn te horen in de Matthäus-uitvoering van het Toonkunstkoor Amsterdam, het Amsterdams Kamerorkest en het Martini Jongenskoor. De solorollen worden verdeeld tussen Lenneke Ruiten, Cora Burggraaf, Wiard Witholt, Mikael Stenbeack, Andreas Weller en Alejandro Marco-Buhrmester. De muzikale leiding is in handen van Boudewijn Jansen. Er zijn uitvoeringen op 20 maart (Haarlem), 23 maart (Amsterdam) en 25 maart (Concertgebouw).

Orkest van het Oosten
Nog meer Nederlands operatalent is te horen bij de Baroque Academy van het Orkest van het Oosten, Consensus Vocalis en het Stadsjongenskoor Oldenzaal. De solisten zijn daar Maarten Koningsberger, Barbara Kozelj, Geert Smits, Stefan Rugamer, Ilse Eerens en Marcel Reijans. Net als bij het Residentie Orkest heeft Jan Willem de Vriend de muzikale leiding. Er zijn twee uitvoeringen: op 20 maart (Oldenzaal) en 21 maart (Enschede).

Oratoriumvereniging Bolsward
Tenor Marcel Reijans heeft het druk met de Matthäus-Passion: niet alleen bij het Residentie Orkest en het Orkest van het Oosten, maar ook bij Oratoriumvereniging Bolsward staat hij op het affiche. Naast hem staan Hanneke de Wit, Heleen Koele, Marjolein Niels, Jeroen de Vaal, Pierre Mak en Robbert Muuse. Barokensemble Eik en Linde begeleidt, Martijn van Dongen dirigeert.

Voor kinderen
Aandacht voor kinderen is er ook in de passietijd. Zo brengt het Amsterdams Bach Consort samen met Collegium Delft de Zapp Mattheus: de Matthäus-Passion, maar dan in een verkorte versie van een uur, voorzien van een Nederlandse raamvertelling van twee vrienden van Jezus. Niek Idelenburg tekent voor het concept en de muzikale leiding, Martha Bosch en Anne-Marieke Evers zingen. Er zijn voorstellingen in De Doelen (26 maart) en TivoliVredenburg (27 maart).

Ook Edwin Rutten kiest voor een verkorte versie van de Matthaüs-Passion. Hij maakt naar aanleiding van zijn dubbel-cd Mattheüs Passie een tournee door het land, samen met Camerata Amsterdam en solisten als Florieke Beelen, Marion van den Akker en Jussi Lehtipuu. Jeroen Weierink dirigeert en Marc Pantus regisseert. Rutten brengt de Matthäus terug tot zeventig minuten, waarin hij de luisteraar bij de hand neemt door het hele stuk. De tournee ging op 5 maart van start in Groningen en doet tot en met 28 maart nog vele steden aan.

Overige uitvoeringen
Er staan nog veel meer uitvoeringen van de Matthaüs-Passion geprogrammeerd. Een goed overzicht biedt de website Bach Agenda Nederland.