Opera Vlaanderen brengt König Kandaules
Opera Vlaanderen speelt in maart en april het magnum opus van Alexander Zemlinsky: Der König Kandaules. Dmitri Jurowski dirigeert de opera, Andrij Zholdak regisseert.
De Joods-Oostenrijkse componist Alexander Zemlinsky begon al voor de Tweede Wereldoorlog aan Der König Kandaules te werken. Voor het libretto gebruikte hij een Duitse vertaling van het toneelstuk Le roi Candaule van André Gide. Het verhaal gaat over een koning die opschept over zijn rijkdom en de schoonheid van zijn vrouw, overtuigd als hij is van zijn eigen geluk. De zaken lopen vervolgens echter mis.
“Der König Kandaules stelt fundamentele vragen over het menselijke leven”, stelt Opera Vlaanderen. “Wanneer zijn we werkelijk gelukkig? Is het geluk zichtbaar of leeft het eerder in de verborgenheid? En tot waar wil men gaan om het geluk te verwerven?”
Zemlinsky vluchtte voor het nazisme naar New York, waar hij verder werkte aan zijn opera. Bij zijn overlijden in 1942 was echter slechts één derde van de orkestpartituur af. Pas jaren later, in 1996, voltooide de musicoloog Antony Beaumont de partituur aan de hand van het materiaal dat Zemlinsky zelf had achtergelaten. In oktober dat jaar volgde de wereldpremière in Hamburg.
Volgens Opera Vlaanderen is Der König Kandaules “een magnum opus waarin Zemlinsky zijn ganse muzikale evolutie samenvat”. Het gezelschap ziet in de partituur “een klankspectrum dat gaat van de rijke late romantiek tot aan de grenzen van de atonaliteit”.
De Oekraïense regisseur Andrij Zholdak geeft zijn kijk op Zemlinsky’s opera. Zijn werk kenmerkt zich door de creatie van eigenzinnige werelden, met de droom als terugkerende inspiratiebron. In 2004 won hij de Performing Arts Award van Unesco.
Dmitri Jurowski, chef van Opera Vlaanderen, leidt het Symfonisch Orkest Opera Vlaanderen en een cast met onder anderen Dmitry Golovnin als koning Kandaules, Elisabet Strid als zijn vrouw Nyssia en Gidon Saks als de visser Gyges.
Der König Kandaules gaat op 25 maart in première in Antwerpen en is daar tot en met 3 april te zien. Van 13 t/m 24 april zijn er vier voorstellingen in Gent. Zie voor meer informatie de website van Opera Vlaanderen.
De auteur
15Reacties
Der Kônig Kandaules heb ik al eens in de Luikse Opera gezien (met oa Werner van Mechelen). Interessant werk (al vind ik Ein florentische Tragôdie en Der Zwerg wel direct “aansprekendere” werken van Zemlinsky. Nietemin kijk ik wel naar deze nieuwe produktie uit…
Ik ga dit ‘zelden opgevoerde meesterwerk’ a.s. zondag in Antwerpen zien, en vooral horen! (Er zijn nog voldoende kaarten.) Een recensie is reeds verschenen van de hand van Jan-Jakob Delanoye (© Cutting Edge)
“Een fantastische ontdekking dus, deze ‘Der König Kandaules’. Andrij Zholdak maakt er bijna een ondoordringbare schertsvertoning van, maar von Zemlinsky’s luisterrijke stem laat zich dankzij deze uitvoerders niet smoren. Van een verborgen geluk gesproken ..” zie http://www.cuttingedge.be/podiumexpo/opera-vlaanderen-der-konig-kandaules
Ik hoop ook op een recensie van Place.
Beste Leen,
op http://www.operanederland.nl staat inmiddels een recensie van de Vlaamse productie.
Vanmiddag de laatste voorstelling in Antwerpen gehoord en gezien. De regie was soms raadselachtig in combinatie met tekst en muziek maar het was levendig, en stoorde of irriteerde niet. En ach..alles went. Fantastisch spelend orkest olv Jurowski en geweldige zangers, met als uitblinkers de zweedse sopraan Elisabet Strid, haar stem deed me soms aan Birgit Nilsson denken met het gemak waarmee haar stem moeiteloos over de volle orkestratie kwam, en de imposante bas van Gidon Saks. De muziek van Zemlinsky is misschien een ”allegaartje”’van Strauss, Wagner, Mahler etc..maar heeft ook iets eigens, zelfs soms frans getint, waardoor het zich kenmerkt door een zinderende sensualiteit. Prima akoestiek in de Antwerpse opera (zoveel beter dan in het Muziektheater!). Kortom: een bezoek aan Gent meer dan waard.
Volgens Margo van GRANDE INQUISITORE (zie daar) moet de regie inderdaad één warhoop zijn (er wordt getoond wat niet in het verhaal voorkomt en omgekeerd). Ikzelf ga later in Gent zien en ben nog steeds benieuwd…
@Stefan. De regie was inderdaad warrig, als je dat zo zou willen typeren, maar vanuit de surrealistische opvattingen van de regisseur ook weer niet zo gek, in mijn dromen zit ook niet altijd een voor mijzelf te begrijpen logicia. Als je het onder dit licht ziet maakt het niet heel veel uit wat er gebeurt, soms leek het even een aansluiting te hebben met muziek en verhaal..en soms ook helemaal niet. Geniet vooral van de prestaties van de musici, voor alle zangers is het hun roldebuut. Elisabet Strid vond ik grandioos en zou haar graag eens in een Wagner rol willen horen.
U zegt dat goed op Uw blije Margriet-toon en om nog een padvinderscliché te hanteren: ik zal me laten verassen! 😉 Maar serieus nu:
Inderdaad kan een beetje surrealisme, als in een droom, geen kwaad – we zijn tenslotte in het land van Magritte en Delvaux – al vind ik wel dat men nog op een minimale manier het verhaal moet kunnen volgen… Maar het werk interesseert me wel enorm (na het dus al eens in Luik gezien te hebben) en als de muzikale uitvoering echt zo goed is, kijk ik er toch naar uit!
Meest vreemde operaregie die ik ooit zag. We werden overstelpt met symbolen en handelingen, die ik op geen enkele manier kon duiden. En toch raakte ik hierdoor niet geirriteerd. Muzikaal was het zo’n overweldigende ervaring van extreme klankkleuren en grote emoties, dat ik de hele voorstelling als een vreemde droom heb ondergaan. Met dank aan dirigent Dmitri Jurowksi die de complexe gelaagdheid van de muziek goed wist te doseren.
De zangers waren van hoog niveau, met een formidable prestatie van Elisabet Strid als Nyssia. Ook de andere zangers vond ik erg goed. Gidon Saks als Gyges en Dmitry Golovnin als König Kandaulus.
Bij de Staatsoper Hannover gaat op 16 april een andere droom van Zemlinsky in première: Der Traumgőrge. Deze première wordt rechtstreeks uitgezonden via NDR Kultur.
Voor Der Traumgörge lees http://m.haz.de/Nachrichten/Kultur/Spielzeit/Der-Traumgoerge-in-der-Staatsoper-Hannover
Een bezoek aan dit operahuis is zeer de moeite waard. Ik ontdekte het pas dit seizoen na een enthousiaste recensie van Tannhaüser op dit forum. Wat een verpletterende productie was dat met ook Jurowski als dirigent. Wat een koor en een prima orkest in een aangename akoestiek. Ik heb ook la bohème en Otello gezien. Die waren voor mij iets minder maar ook de moeite waard.
@Paul: La Boheme minder de moeite waard?! Bedoelt U muzikaal of scenisch?
Muzikaal. In vergelijking met Tannhauser dan hè. Ik heb uiteraard genoten, maar bij Tannhauser werd ik overrompeld. Ik had last minute besloten om te gaan,had me niet heel goed voorbereid, en ondanks dat de boventiteling niet werkte, kon ik het goed volgen en had ik een geweldige avond.
Qua enscenering blijft die Carsen-Boheme voor mij wel een iconische produktie. Wat de Tannhäuser betreft: het was een markante voorstelling, maar ik had het iets moeilijker met sommige aspekten van de enscenering (zie de recentie in deze blog en mijn (nogal lange) commentaar daarachter)
Der König Kandaulus wordt zaterdag 16 april integraal op Klara uitgezonden. Dan doet zich de bijzondere situatie voor dat tegelijkertijd twee opera’s van Zemlinksy worden uitgezonden! (Der Traumgörge live via NDR Kultur). En dat voor een ‘zelden’ uitgevoerde componist.
(ik moet die avond eigenlijk ook naar Roberto Devereux live from the Met in de cinema!)
@Leen: voor dat laatste is een oplossing. Roberto Devereux kun je ook op zondag in de bios gaan bekijken.