Achtergrond

Opera voor iedereen

Donderdag (26/2) begint Opera per Tutti weer met een reeks wekelijkse concerten in de Vondelkerk in Amsterdam. Het motto: opera is voor iedereen. Op toegankelijke, semiscenische manier rijgen vier solisten en een pianist aria’s en ensembles uit diverse opera’s aaneen. „Geld, voorkennis of vooroordelen moeten geen drempel zijn.”

„Ik wil opera brengen voor iederéén, niet alleen voor elitairdere groepen. Geld of voorkennis of allerlei vooroordelen over opera moeten geen drempel zijn. Mensen moeten de deurtjes niet dichthouden omdat ze denken dat het ‘niet is voor mensen zoals wij’.”

Mazali (in het paars) tijdens een eerder cocnert in de Vondelkerk (foto: Marcel Prager).
Mazali (in het paars) tijdens een eerder cocnert in de Vondelkerk (foto: Marcel Prager).

Mezzosopraan Mylou Mazali heeft duidelijk voor ogen wat ze als artistiek leidster van Opera per Tutti wil. Haar wekelijkse concerten in de Vondelkerk moeten zo toegankelijk en betaalbaar zijn, dat ze kan concurreren met bioscopen, cabaratiers en andere laagdrempelige uitgaansmogelijkheden. „Het is mijn bedoeling dat dit een permanent instituut wordt”, zegt ze. „Iets als dit moet er gewoon altijd zijn.”

Opera per Tutti brengt wekelijks een operaconcert volgens vast recept. Vier solisten uit verschillende stemvakken zingen ieder twee aria’s en verder samen ensembles. Dat onder begeleiding van een pianist. Voor de pauze zijn er negen stukken, na de pauze acht.

De operascènes (afkomstig uit alle mogelijke opera-eeuwen) worden niet abrupt achter elkaar geplakt. Mazali zelf praat de stukken aan elkaar, zodat het concert volgens haar moeiteloos van het ene fragment in het andere overgaat. De soms beschouwende, soms scenische verhalen van Mazali geven het publiek inzicht in de achtergronden van bepaalde fragmenten. Zo horen ze ook eens waar overbekende aria’s eigenlijk over gaan en wat er precies gezongen wordt.

„Als ik zelf wel eens naar producties ga, zit je toch altijd ver weg. Je bent letterlijk ver verwijderd van het stuk”, zegt Mazali. „Door de juiste introductie bij de fragmenten, wil ik voorkomen dat mensen in een spagaat komen tussen de voorkennis die nodig is en het luisteren.”

De toehoorders worden daarnaast nog meer het stuk ingetrokken doordat de solisten hun rollen echt spelen en daarbij van de hele zaal gebruikmaken. „Mensen delen in de beleving van het stuk”, zegt Mazali. Dat de Vondelkerk decor is voor de concerten, helpt daar alleen maar bij. „Ik wilde graag gelijkvloers werken, zodat je op hetzelfde niveau staat als het publiek. Dan valt dat etiketje van me af dat het allemaal zo afstandelijk is. Dat geeft zo’n extra dimensie.”

Moeizaam
Mazali is al sinds 2006 bezig met haar idee, maar met name de beginfase verliep erg moeizaam. In dat jaar begon ze onder de naam ‘The Dutch Opera Singers’ met het project, maar dat liep stuk. „Ik heb me toen een jaar lang achter de oren gekrabd wat ik moest doen. Uiteindelijk besloot ik om toch weer te beginnen.”

Bij haar herstart liep Mazali precies die mensen tegen het lijf die ze nodig had: mensen met zakelijk inzicht die, enthousiast geworden door het bijwonen van een uitvoering, hun handen uit de mouwen wilden steken om Opera per Tutti aan de man te brengen. Met hulp van onder meer het Prins Bernhard Cultuurfonds – waar Mazali via Opera Pietje mee in contact kwam – lukte dat steeds beter.

„Iets als dit moet er gewoon altijd zijn”

De eerste serie concerten in 2007 verliepen nog met hangen en wurgen, maar eind vorig jaar mocht Mazali zich al verheugen over drie uitverkochte concerten op rij. In december dat jaar was het gemiddelde aantal bezoekers gestegen naar negentig.

Heerlijk
Uiteraard hoopt Mazali dat die stijgende lijn zich doorzet nu Opera per Tutti vanaf deze week tot 11 juni iedere donderdagavond in de Vondelkerk te vinden is. Niet alleen voor het luisterplezier van het publiek, maar ook voor de vele solisten (meer dan vijftig) die aan de concerten meewerken. „Het is leuk voor een groot publiek, maar het is ook leuk voor mijn collega’s”, zegt Mazali.

„In Nederland zijn maar weinig producties voor Nederlandse zangers. Opera Zuid doet wel veel met Nederlanders, maar die hebben veel minder producties. Het houdt dan al snel op. Daarom is het zo heerlijk dat je hier een rol als Carmen kwijt kunt, en dat je niet zeven jaar moet wachten tot er een keer een dirigent denkt dat jij daar geschikt voor bent. Daarom zijn er ook zoveel mensen die mee willen werken.”

In de opstartfase had Mazali nog niet zo’n groot bestand van solisten. Inmiddels zijn het er velen, die zich ook spontaan aanbieden. Van iedereen heeft Mazali de repertoirelijst, aan de hand waarvan ze het programma van de concerten samenstelt. „Doordat er iedere week andere solisten optreden, is het repertoire ook iedere keer anders en krijg ieder concert een eigen gezicht.”

(Foto: Roos Westhoff.)
(Foto: Roos Westhoff.)

In de uitbreiding van de solistengroep speelde de Dutch National Opera Academy een belangrijke rol. Mazali zocht samenwerking met de tweejarige masteropleiding. En al was artistiek leider Alexander Oliver eerst zeer sceptisch, nadat hij zelf een keer een uitvoering bezocht, was hij om.

Opera per Tutti profiteert daar nu bijna wekelijks van, zegt Mazali. „De DNOA-zangers hebben allemaal fantastische kwaliteit. Ze zijn voor mij een soort eye-opener: ze zijn zo secuur bezig en van zo’n hoog niveau. Het enige nadeel is dat hun repertoire vaak maar twee bladzijden beslaat. Dat is natuurlijk logisch, maar net te weinig om ze volledig in te zetten bij een concert. Daarom werk ik soms met een vijfde solist.”

Aftrap
Aanstaande donderdag neemt Mazali (die vrijwel altijd zelf meezingt) de aftrap voor haar rekening, samen met Evelyne Overtoom, Gevorg Hakobjan, Peter Scheele en pianist Gilbert den Broeder. Op het programma staan onder meer fragmenten uit Don Giovanni, Il Barbiere di Siviglia, La Traviata en Tosca.

Het concert begint om 20.15 uur. Zie voor meer informatie Opera per Tutti.

Vorig artikel

Nieuwe Dido and Aeneas met imponerend einde

Volgend artikel

Veel vocaal in programma Concertgebouw

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.