Afgelopen week is Daniele Gatti – Ouverture voor een Dirigent in première gegaan. In de documentaire van Carmen Cobos kan het publiek kennismaken met de man die vanaf september de leiding heeft over het Koninklijk Concertgebouworkest. Gatti blijkt gedreven en emotioneel, met een lichte ambitie tot avontuur in de muziek.

Iedere dag was er thuis klassieke muziek. Beethoven bijvoorbeeld. Maar nooit een complete symfonie. De ouders van Daniele Gatti wilden hun zoon, enig kind, niet overvoeren met klassieke muziek. Maar het legde wel de basis voor zijn huidige bestaan als dirigent van de grootste orkesten in de wereld.

Aan het begin van het nieuwe seizoen wordt Gatti chef-dirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest. Op het programma van zijn inaugurele concert op 9 september staat, naast Beethoven en Respighi, ook Mahler, met bariton Christian Gerhaher.

Met veel gevoel haalt Gatti in de documentaire herinneringen op aan zijn jeugd in een eenvoudige wijk van Milaan. Hij vertelt hoe hij op weg naar muziekles de muziekboeken zo droeg dat de namen van de componisten niet zichtbaar waren. “Ik kende helemaal niemand die iets met klassieke muziek deed en ik wilde niet opvallen. Nog altijd doe ik dat”, vertelt de dirigent in zijn huis in Milaan.

Gatti heeft veel ervaring met opera, hoewel zijn werk als operadirigent niet aan bod komt in de film. Hij was als chef van het Orchestra dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia in Rome één van de voorgangers van Antonio Pappano, dirigeerde bij de Metropolitan Opera in New York, stond in Covent Garden en Salzburg en debuteerde in 2008 in Bayreuth. Op zijn Amsterdamse programma komend seizoen staat in juni 2017 de begeleiding van Salome van Richard Strauss bij De Nationale Opera.

Pratend over zijn jeugd, repeterend met het Concertgebouworkest, druk met het geregel achter de schermen, een sigaret rokend op het balkon van het Concertgebouw: de camera van documentairemaakster Carmen Cobos zit er dicht op. In het laatste kwartier volgt dan de apotheose: Gatti die zich concentreert op het concert, zijn eigen ‘white tie’ strikt en na kennismaking met de koningin aan het werk gaat. Alles wat daarvoor te zien was, komt daarmee in het perspectief te staan van het werk van Gatti en zijn stijl van dirigeren: precies, beeldend en emotioneel.

De documentaire Daniele Gatti – Ouverture voor een Dirigent draait de komende weken in verschillende filmhuizen in Nederland. Op dinsdag 5 april is de film om 19.30 uur te zien in de drie vestigingen van CineMec, in Ede, Utrecht en Nijmegen.