De Rotterdamse Doelen sluit zich aan bij de vele theaters die dit jaar aandacht besteden aan de vierhonderdste sterfdag van William Shakespeare. Op basis van zijn laatste toneelstuk, The Tempest, ontstaat dit seizoen een vierdelige serie theatrale concerten. Vrijdagavond ging het in deel één over de liefde.

De vierhonderdste sterfdag van William Shakespeare – hij overleed op 23 april 1616 – wordt dit jaar wereldwijd in veel theaters gevierd. Maar een vorm van herdenken in concertzalen en muziektheaters is helemaal niet zo gek. Toneelschrijver Shakespeare inspireerde componisten en de nodige operalibrettisten tot het creëren van nieuw werk.

De Rotterdamse Doelen startte gisteravond, op initiatief van programmeur Neil Wallace, een vierdelige reeks theatrale concerten rond The Tempest, het vermoedelijk laatste werk dat Shakespeare alleen schreef. De eerste aflevering ging over het element liefde in The Tempest en kreeg als titel Stormy Weather. Het podium van de Jurriaanse Zaal was ervoor aangekleed met extra licht, decorstukken en een videoscherm.

The Tempest begon in de regie van Jos Groenier met een storm. Het was een storm van geluid dat werd gemaakt door de musici van Capella de la Torre, een Duits ensemble dat oude muziek speelt op historische instrumenten. Bij het begin en ook verderop in het theaterconcert bewogen de musici zich door de zaal, naast en achter het publiek, waardoor je letterlijk omringd werd door de fraaie klanken.

Capella de la Torre speelde stukken uit de periode waarin Shakespeare leefde, werk van Byrd, Purcell en Gibbons. Het orkest vormde de begeleiding van sopraan Cécile Kempenaers, die op verschillende plaatsen in de voorstelling vocale accenten aanbracht. Met haar heldere stem en zorgvuldige intonatie waren haar bijdragen – het hadden er meer mogen zijn – hoogst aangenaam.

De dialogen van The Tempest stonden letterlijk centraal. Ze werden op het podium gespeeld door acteur Porgy Franssen en drie jonge collega’s. Zij verbeeldden Prospero (Franssen), de hertog van Milaan die door zijn broer verdreven werd, diens dochter Miranda (Joske Koning) en Ferdinand (Steven Joles), de zoon van zijn tegenstander, de koning van Napels. De acteurs speelden in eigentijdse kleding en de fauteuils op het podium waren meteen de decorstukken.

Je kunt na ruim vierhonderd jaar bijna alles doen met de teksten van Shakespeare zonder hun kwaliteit aan te tasten. Bijna alles. De teksten spelen terwijl je ze van papier opleest, kan niet zonder wat af te doen aan de impact van de taal van Shakespeare. Dat kan hooguit in een repetitie. Het zal wellicht te maken hebben met de eenmaligheid van deze productie, maar dat element zat mij in de weg. De acteurs leken me in staat om de woorden de glans van een Shakespeare-vertolking mee te geven, maar het papier verstoorde dat.

Aan de andere kant van de balans stonden de regie en de vondsten in de muziek, waarbij een lied met een belletje dat belletje ook kreeg, van achter uit de zaal door de slagwerker van Capella de la Torre. De ontluikende liefde tussen Miranda en Ferdinand werd aandoenlijk onhandig gespeeld, met een nog niet vertoonde buikvrijage als geinige vondst. Met de beperkte mogelijkheden van een kamermuziekzaal en met vast ook minder productietijd dan je de makers zou toewensen, was deel één van The Tempest een deels geslaagde opening.

De geest Ariel (Zineb Fallouk) was aanwezig op een videoscherm en speelde een eigen rol in de voorstelling. Aan het eind nodigde ze de bezoekers uit voor het volgende deel, op vrijdag 17 februari 2017. Aan die aflevering van het vierluik werken mezzosopraan Cora Burggraaf en het DoelenEnsemble mee.

Zie voor meer informatie over The Tempest de website van De Doelen.