Het was een opera-avond die ongetwijfeld een bijzondere plek in de annalen van de Scala zal innemen. Het Milanese operahuis hernam Liliana Cavani’s productie van La traviata en had voor drie van de zes voorstellingen stersopraan Anna Netrebko geëngageerd. Na vele jaren zong ze weer de rol van Violetta. En hoe!

Anna Netrebko brak in 2005 internationaal door toen ze bij de Salzburger Festspiele de hoofdrol in La traviata zong, in de inmiddels beroemde productie van Willy Decker. Bijna twaalf jaar later zingt ze de partij weer, maar in de klassieke productie van de Scala is haar interpretatie volledig anders.

Netrebko leek zich afgelopen donderdag theatraal geheel op haar gemak te voelen in de historische ambiance van de Scala-productie en gaf een interpretatie van de ongelukkige courtisane Violetta die je zelden zo ziet. Direct vanaf het eerste moment ving ze met haar immense présence de aandacht, terwijl haar donkere sopraan met een schijnbaar oneindige rijkdom aan expressiemiddelen schitterde.

Ondanks de grote omvang en dramatiek van haar stem ging Netrebko licht en bekwaam door de virtuoze coloraturen van ‘Sempre libera’. In ‘Addio del passato’ liet ze haar instrument vrijelijk stromen, vol warmte maar ook pijn, waardoor de doodsstrijd van Violetta op fascinerende wijze realiteit werd. Als briljante finale speelde en zong ze een sterfscène waarin de zieke Violetta in een ongekende extase raakte (“Ritorno a viver! Oh Gioia”), om vervolgens ineen te zakken.

Ook de andere zangers wisten volop te overtuigen. Francesco Meli maakte als Alfredo Germont een wezenlijk betere indruk dan als Don Carlo een paar weken geleden. Zijn soepele, trefzekere tenor was perfect geschikt om Alfredo geloofwaardige trekken te geven. Prachtig ook hoe hij de dramatische escalatie in de tweede akte (‘Ogni suo aver tal femmina’) vormgaf.

Als Alfredo’s vader Giorgio gaf Leo Nucci zijn bekende, ontroerende vertolking. Zijn technisch perfect gevoerde stem kent geen gelijke. Nucci heeft de rol van de vader in zijn lange carrière talloze keren gezongen, maar altijd zonder in routine te vervallen. Zijn grote duet met Violetta alsmede zijn beroemde aria ‘Di Provenza il mar, il suol’ getuigden van grootse zangkunst.

De Scala had de kleinere rollen fantastisch bezet met overwegend jonge zangers. Chiara Isotton (Flora), Chiara Tirotta (Annina), Constantino Finucci (Barone Duphol) en Alessandro Spina (Dottor Grenvil) hielden zich naast de sterzangers goed staande en deden veel beloven voor de toekomst.

Het succes van de voorstelling was zeker ook te danken aan de enscenering. Na een weinig succesvolle nieuwe productie in december 2013 had de Scala op wens van Anna Netrebko de voorbeeldige productie van de Italiaanse filmregisseur Liliana Cavani uit 1990 teruggehaald.

De vier grote, weelderige decors van Dante Feretti en de geweldige kostuums van Gabriella Pescucci met hun kunstige crinolines namen je helemaal mee naar de Parijse demi-monde van rond 1850. Niet alleen een feest voor de ogen, maar ook een weldaad voor Verdi’s partituur. De zangers en het door Bruno Casoni knap ingestudeerde koor voelden zich in deze setting zichtbaar geïnspireerd.

Het hart van deze onvergetelijke uitvoering was zonder twijfel maestro Nello Santi op de bok voor het fantastische Scala-orkest. Het was ontroerend om te zien hoe de 85-jarige dirigent – die zich Verdi’s werk gedurende zijn meer dan zestig jaar lange carrière geheel eigen heeft gemaakt – iedere noot met volle overgave behandelde en tot zijn recht liet komen. Een unieke ervaring.