Met de komst van nieuwe media heeft klassieke muziek een zeldzame kans om een groot publiek te winnen. Rob Overman probeert met de nieuwe cultuurzender BravaNL die kans te benutten, ‘ernstig gepassioneerd’ als hij is. ,,Wij zijn cultuurondernemers die de wereld willen veranderen.”

Klassieke muziek en nieuwe media, het is een combinatie waar Rob Overman uren over kan praten. ,,Ik ben ernstig gepassioneerd”, zegt hij. “Maar internet is dan ook de grootste kans in misschien wel honderd jaar voor klassieke muziek om een groot publiek te bereiken.”

Overman zag die kans en richtte in 2007 samen met enkele gelijkgestemden Monteverdi Media op. Met dat bedrijf produceert en distribueert hij uitzendingen van concerten en opera’s. Via monteverdi.tv wordt veel materiaal online uitgezonden.

Uitzenden via internet is een moeizaam proces, maar Overman is hoopvol dat het steeds gangbaarder wordt. Veel kwaliteitsproblemen zijn inmiddels opgelost, de enige vraag is of mensen bereid zullen zijn ervoor te betalen – niet erg gebruikelijk bij het ‘gratis medium’ internet.

Hoopgevend is dat de digitale concerthal van de Berliner Philharmoniker goed loopt. Mensen hebben er zelfs 180 euro per jaar voor over om online concerten te zien. ,,Verheugende cijfers”, vindt Overman. Het kan dus best.

Internet biedt ook veel meer ruimte om concerten en opera’s op een creatieve manier te registreren, meent Overman. “Je kunt doen wat je wilt, er zijn geen beperkingen. Onze visie op klassieke muziek is hierdoor ook heel anders. Wij maken producties die geschikt zijn voor de Youtube-generatie. Onze cameramensen zitten in het orkest en staan dicht op de solisten, alsof je er zelf middenin zit.”

Monteverdi Media maakt drie à vier producties per maand. Daarmee is het met afstand de grootste producent van klassieke muziek in Nederland, zegt Overman. Niet gek dat de nieuwe zender BravaNL hem en zijn zakenpartners Mike Brands en Stephan van der Kamp strikte.

Vijf minuten

BravaNL is een kersverse cultuurzender, die op 13 september officieel van start ging. Het is voortgevloeid uit BravaHDTV. Dat werd twee jaar geleden opgericht door de mediaondernemers Jur Bron en Gerard Ardesch.

BravaHDTV zendt uit in heel Europa via de satelliet en in vele landen ook via digitale tv. Het is volledig gefocust op klassieke muziek en opera. ,,Vanaf het allereerste moment was er een hele grote vraag naar”, zegt Overman. ,,Het begon vooral als operazender. Dankzij een deal met Opus Arte werd er heel veel opera uitgezonden. Maar in die twee jaar ontwikkelde het zich steeds verder.”

Om de inhoud van de zender meer body te geven, zochten Bron en Ardesch iemand die veel kennis had op dat gebied. Dat werd Overman. ,,Na vijf minuten was het al beklonken. We hadden exact dezelfde ambities.”

Overman ging vanaf 1 juli aan de slag, met twee doelen voor ogen: BravaHDTV inhoudelijk laten groeien en een Nederlandse zender beginnen. In juli begon die Nederlandse zender, BravaNL dus, met proefuitzendingen in Haarlem. Omdat dat goed beviel, ging de zender in september officieel van start.

Snoepwinkel

Waar BravaHDTV het beste van het beste aan internationale klassieke muziekproducties brengt, richt BravaNL zich sterk op Nederland. ,,Vijftig procent van de programmering komt uit Nederland. En ook de andere helft krijgt een oranje kleur. Het is echt een Nederlandse zender. Want we hebben hier fantastische musici, prachtige orkesten en operahuizen. Voor wereldniveau hoef je helemaal niet naar het buitenland.”

Onderdelen van de programmering zijn bijvoorbeeld miniportretjes van Nederlandse artiesten of films van mooie stukken Nederland waar dan een compositie onder gezet is. Overman zelf is verder bezig met een interviewreeks over passie, waarvoor hij onder andere de dirigenten Otto Tausk en Jan Willem de Vriend portretteert.

Overman heeft vele plannen voor de toekomst. Zo wil hij naast de Opus Arte-verfilmingen van producties van De Nederlandse Opera meer opera’s van eigen bodem gaan programmeren. Ook begint hij vanaf 2010 met themaprogrammeringen. Zo zal volgend jaar veel aandacht worden besteed aan de jubileumcomponisten Mahler, Chopin en Schumann en staat er een week met louter Mozart-opera’s gepland.

De programmadirecteur volgt alles wat er in Europa aan producties op de markt komt, zodat hij de programmeringen van BravaHDTV en BravaNL zo afwisselend mogelijk kan maken. ,,Geen dag is hetzelfde bij ons. Sommige programma’s worden wel herhaald, maar altijd in een andere gedaante. Het is nooit ‘copy paste’.”

,,Eigenlijk heb ik de mooiste baan ter wereld”, vervolgt Overman. ,,Ik mag de hele dag in de snoepwinkel van klassieke muziek rondlopen en uit de schappen pakken wat ik wil.”

Kleine acht miljoen

BravaNL is momenteel alleen in Haarlem te zien, in 54.000 huishoudens. Maar de zender verspreidt zich ongelofelijk hard, vertelt Overman. Diverse programmaraden gaan de zender opnemen in het basispakket, zodat Brava huis aan huis verspreid wordt. Vanaf juni 2010 zijn er daardoor naar schatting een kleine acht miljoen mensen die BravaNL kunnen kijken.

Overman en zijn partners streven ernaar volledige dekking in Nederland te krijgen. Zij kunnen goede hoop hebben, gezien de enthousiaste reacties van de programmaraden waar ze tot nu toe geweest zijn.

Overman denkt dat men zo positief is omdat de zender zo bijzonder is – op één onderwerp gericht – en omdat de doelgroep zo groot is. ,,De AVRO deed pas een onderzoek waaruit bleek dat 3,5 miljoen mensen actief met klassieke muziek bezig zijn”, zegt hij. ,,De doelgroep is heel groot.”

Dat grote publiek is ook precies waar Overman naar op zoek is. Hij werkte voorheen met veel plezier bij onder meer het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Radio Filharmonisch Orkest, maar was daar altijd gebonden aan één plek, één podium. Nu kan hij echt een massa aanspreken. En dan gaat zijn hart sneller kloppen.

,,We hebben geen subsidie en hoeven ook geen subsidie: wij zijn cultuurondernemers die de wereld willen veranderen.”

Zie voor meer informatie over BravaNL de website www.bravanl.nl. Zie ook de website van Monteverdi Media.