De Staatsopera van Tatarstan toert door het land met één van zijn beste producties: Carmen. Op woensdag gaf het gezelschap een knappe uitvoering van Bizets klassieker in het Theater aan de Parade in Den Bosch, met Nadezhda Babintseva als ster in de cast.

Mijn liefde voor opera begon via filmregistraties. Deze productie van Carmen was de eerste opera die ik in het theater zag. Magisch! Maar weet de voorstelling na zoveel jaren nog net zo te betoveren?

Het antwoord: de productie komt minder direct binnen dan toen. Dat is enigszins deprimerend: na heel veel gezien te hebben, stomp je toch af, denk ik. De productie zelf is ondertussen nauwelijks veranderd. Het zou interessant zijn om de regie eens onder de loep te nemen en er een wat frissere enscenering van te maken.

De regie van George Kovtun kent enkele knulligheden. Micaëla en Escamillo lopen bijna tegen elkaar aan bij hun af- en opkomst, er wordt met een pop gesmeten die niets meer weg heeft van een mens en het vele geslenter en geschuif van voeten veroorzaakt, zeker in de massascènes, een onnodig onrustig beeld en ruis in de muziek. Dat moet toch anders kunnen. Het perspectief van het achterdoek van de eerste akte gaat op een gegeven moment storend werken en zou wat mij betreft vervangen mogen worden.

Maar hoor mij nou klagen. De voorstelling heeft heel veel te bieden. Allereerst is er de geweldige muzikale leiding van Renat Salavatov. Strijkers, houtblazers, koper en percussie klinken voortdurend als een klok. Iedere passage heeft men volledig onder de knie.

Ook de solisten klinken heel behoorlijk. Muzikaal is dit één van de betere, zo niet de beste, productie waar de Staatsopera van Tatarstan mee gekomen is.

Op woensdag was er een heel goede Carmen, Nadezhda Babintseva. Zij overtuigde me in zowel haar zang als haar spel. Ze was voldoende brutaal – een echte dwarsligger – maar soms scheen een dieper gevoelsleven door haar vertolking heen. Ze beschikt daarbij over een fantastische mezzo met een goede borststem. Soms zong ze meer parlando, bijvoorbeeld uit woede. Een geweldige interpretatie van de muzikale lijnen. De beroemde habanera maakte ze ontzettend spannend door te spelen met dynamiek en legato. Ook de dansscène in de tweede akte was mooi sensueel, uitlopend op een goed gechoreografeerde chaos.

Ahmed Agadi liet als Don José een luide tenorstem met mooie lyriek horen. Mooi om te zien hoe hij gedurende het grootste deel van de eerste akte stug probeerde te vermijden dat hij verliefd zou worden op Carmen. Deze Don José zet alles op alles om gewoon soldaat te blijven, maar helaas…

Escamillo liet zich met Yuri Ivshin niet het hoofd op hol brengen. Iets ouder, stoer en populair. Het zwoegen in de arena liet hij doorklinken in zijn bariton tijdens de coupletten van het meest beroemde stuk uit de opera, het toreadorlied ‘Votre toast’.

Micaëla werd mooi lyrisch vertolkt door Gulnora Gatina. Ook zij overtuigde in haar rol. ‘Je dis que rien ne m’épouvante’ zong ze prachtig.

Het lichtplan was ook sterk. Subtiel, maar functioneel. Bij Tatarstan ondersteunt het licht vaak structureel het verhaal. Heel prettig om te constateren, of gewoon onbewust te ondergaan. Al zaten er op deze avond wel wat slordigheidjes in de uitvoering.

Met de goede muzikale uitvoering en vertolking van de rollen was het een heel behoorlijke Carmen. Er wordt overigens een versie uitgevoerd met recitatieven in plaats van gesproken dialogen. Dat geeft Carmen iets zwierigs, je zit immers continu in een mallemolen van muziek. Het gaat ergens ten koste van het rauwe randje van deze opera. Gelukkig is daar Nadezhda Babintseva en haar brutale parlando.

Carmen is nog tot en met 9 november in het land te zien. De vier hoofdrollen zijn dubbel bezet. Zie voor meer informatie de website van DG Theater.