Een Norma op snowboots
Repeteren in dikke winterkledij en op snowboots: Annemarie Kremer had zich haar eerste Norma anders voorgesteld. Maar spijt heeft ze niet van haar bizarre avontuur bij de Opera van Moldavië. ,,Ik groei ontzettend in de rol en zou graag in de voetsporen van Deutekom treden.”
Annemarie Kremer zong op 16 februari haar eerste Norma ooit, in de Hanzehof in Zutphen. Inmiddels heeft ze zes voorstellingen achter de rug, en er volgen er nog twee. De reacties zijn enthousiast. Kremer krijgt veel lof op haar eigen website en er zijn zelfs mensen die haar achterna reizen om haar te horen.
De Nederlandse sopraan koos ervoor haar roldebuut te maken bij de Opera van Moldavië, een operahuis dat door VDB Theaterproducties regelmatig naar Nederland wordt gehaald voor tournees. ,,Het was riskant, want ik had verschillende verhalen over ze gehoord ”, vertelt Kremer. ,,Maar voor mij was essentieel dat het artistieke team in orde was, en dat was het geval. Alleen de regisseur Laurence Dale stond al garant voor kwalitatief hoogwaardige producties.”
Zes weken lang verbleef Kremer in Moldavië om zich voor te bereiden op de productie. Een ervaring die alles wat ze ooit meegemaakt had te boven ging. ,,Het is het wilde westen, maar dan in het oosten. We zaten ergens buiten de stad in een armoedige wijk. Het operahuis in het centrum was op zich nog best modern, maar slecht onderhouden. Het was stoffig en koud. Ik stond veel repetities dik ingepakt te zingen, soms zelfs met mijn snowboots aan. Normaal zou je daar over klagen, maar daar niet.”
Kremer moest erg wennen aan de cultuur om haar heen. ,,De mensen zijn heel gesloten. Ze kijken je amper aan en lachen bijna nooit. Ik denk dat dat nog komt door het communistische regime. Het draait sterk om macht en overleven.”
De Moldaviërs moesten omgekeerd behoorlijk wennen aan Kremer. ,,Bij hen zijn diva’s ook echt diva’s, dus keek iedereen naar me op. Maar ik bleef gewoon vriendschappelijk richting iedereen. Daardoor konden ze me niet plaatsen.”
,,Ik stelde bijvoorbeeld een zangeres met een mooie stem voor om haar wat te helpen met het regelen van audities in Nederland”, vervolgt Kremer. ,,Daar snapte ze niets van. ‘Wat bedoel je? Ik ben je collega, ik ben je concurrent’, zei ze. Ze kon niet begrijpen dat ik iets voor haar wilde doen. Pas een tijd later geloofde ze het en toen kon ze de grond onder mijn voeten wel kussen.”
Liever drie Brünnhildes
Ondanks de zware omstandigheden zette Kremer door. Vooral ook dankzij de aanwezigheid en steun van haar man Gerard, in het dagelijks leven gedragsbioloog en life-coach. ,,Zonder hem was ik er misschien wel uitgestapt”, zegt ze. ,,Maar mijn doel was Norma zingen en dat was het ondanks alles nog steeds waard.”
Nu ze door haar vaderland reist om de Bellini-rol te zingen, heeft ze geen spijt dat ze volgehouden heeft. ,,Het is zo’n fantastische rol. Ik kan enorm genieten tijdens het zingen, al blijft het natuurlijk ook hard werken. Lilli Lehmann zei eens dat de drie Brünnhildes samen haar minder moeite kostten dan één Norma.”
,,Grote sprongen, coloraturen, intense emoties: alles zit erin. En je staat bijna van begin tot eind op het toneel. Bovendien is het belcanto. Je kunt je niet laten gaan in het acteren, het zingen staat voorop. Bellini heeft in deze opera wel al duidelijk enige aspecten van het latere ‘verismo’ ingevoerd, maar in deze rol kun je nooit de belcanto-stijl van zingen uit het oog verliezen.”
‘Er wordt een Norma opgevoerd als er een Norma is’
Kremer had bij de voorbereiding op haar debuut veel aan haar werk-ervaringen met regisseuse Christine Mielitz, de intendant van het operahuis in Dortmund. ,,Ik heb met haar Butterfly en Tosca gedaan. Ze probeert je over de limiet te pushen. Op zo’n manier dat je óf in huilen uitbarst óf tot de kern van je rol weet door te dringen. Ze maakt het je heel zwaar, met haar stem als een scheermes en ongelofelijke intellect, maar het resultaat is geweldig.”
Van Mielitz leerde ze bijvoorbeeld dat je een opera en eigenlijk iedere scène in een opera weer moet beginnen met een leeg gevoel, een leeg gezicht, dat je tijdens het spelen laat vullen. ,,Vaak heb je bij bepaalde aria’s ongewild al een bepaalde gezichtsuitdrukking. Eigenlijk moet je je uitdrukking telkens opnieuw laten ontstaan tijdens het spelen.”
Salome
Kremer vindt het wonderbaarlijk om te merken dat ze in de paar Norma-voorstellingen die ze gedaan heeft al zo enorm gegroeid is. ,,De rol zakt als het ware in je lijf, ook heel fysiek. Ik denk dan ook dat ik in een volgende Norma-productie weer gegroeid zal zijn in de rol en ik zou graag in de voetsporen van Cristina Deutekom treden, de laatste Nederlandse sopraan die de rol gezongen heeft, wel 150 keer. Gelukkig ben ik nog jong voor mijn debuut in deze rol en heb ik nog heel wat jaartjes te gaan…”
Inmiddels heeft zich een Italiaanse agent gemeld om te kijken naar mogelijkheden om Norma in Italië op te voeren. En Kremer hoopt dat ze nog vaker de kans zal krijgen de rol te doen, al wordt de opera niet vaak uitgevoerd. ,,Maar het is net als met Salome: er wordt een Norma opgevoerd als er een Norma is.”
Wellicht dat ze de rol nog eens in Nederland zou kunnen zingen. Want in eigen land is de zangeres maar spaarzaam te zien. ,,Terwijl ik het heerlijk vind”, zegt ze. ,,Het was één van de redenen om deze Norma te gaan doen.”
In Nederland denkt men echter al snel dat zangers van eigen bodem vooral in de oude muziek zitten of dat alles van buiten beter is, merkt Kremer op. ,,Hoewel, ik zie daar wel een kentering in. Opera Zuid is bijvoorbeeld heel goed bezig op dit gebied. En ik heb inmiddels gesprekken met De Nederlandse Opera over een optreden in 2012 of 2013.”
Genie
Voorlopig moet Kremer het echter vooral van het buitenland hebben. Ze treedt veelvuldig op in Duitsland, al woont ze in Frankrijk, op een idyllische plek nabij Toulouse. ,,Het is niet zo praktisch, maar ik heb het echt nodig na bijvoorbeeld zo’n hectische productie als dit. Bovendien is het klimaat prettig en heb ik geen buren die last van me zouden kunnen hebben als ik een nieuwe rol instudeer.”
In Duitsland begon Kremer ooit op 21-jarige leeftijd in het ensemble van het Theater Aachen haar carrière. Inmiddels zingt ze regelmatig bij de operahuizen van onder meer Dortmund en Stuttgart.
Aan het Duitse regietheater is Kremer onderhand wel gewend. ,,Ik sta er heel open voor, als het maar logisch blijft en trouw blijft aan de bedoeling van het genie achter het stuk”, zegt ze. ,,Tegenwoordig kijk ik wel altijd wie de regisseur is en het liefst wat zijn concept is voordat ik ergens ja tegen zeg. Als je eenmaal bezig bent, heb je toch weinig meer in te brengen als zanger. Dat machtsspel ga ik niet meer aan, ik wil het van tevoren voorkomen.”
Niet altijd weet Kremer zich echter tegen rare regieopvattingen te beschermen. ,,Pas zong ik een Butterfly die zich in Wit-Rusland afspeelde. Ik was een Wit-Russische. Dat gaat toch te ver. Zeker omdat de muziek doordrenkt is van Japanse invloeden.”
Dat soort producties zijn voor Kremer echter geen reden uit Duitsland weg te blijven. Later dit jaar gaat ze bijvoorbeeld in Stuttgart haar roldebuut maken in Luisa Miller van Verdi.
In de toekomst zou ze graag nog eens Salome zingen, en ook andere rollen van Richard Strauss. ,,En rollen in het verlengde van Tosca en Butterfly, evenals de vroege Verdi’s. Dat is toch wel mijn ding.”
Kremers Norma is nog te zien op 9 maart in Waalwijk en op 11 maart in Utrecht. Zie ook haar persoonlijke website.