Het Internationaal Vocalisten Concours in Den Bosch laat zich niet kisten door corona. Onder merkwaardige omstandigheden presenteerden acht talenten donderdagavond de resultaten van een week intensief schaven aan Mozart. De digitale snelweg bood eenieder toegang, maar werkelijk roerende vibraties bereiken alleen rechtstreeks het oor.

Het is altijd een festijn om jonge operazangers aan het werk te mogen horen. Frisse onbevangenheid compenseert doorgaans royaal een gemis aan gepolijste routine. Maar hoe feestelijk zou 3 december het presentatieconcert van IVC’s Mozart Masterclass & More zijn? Welke toekomstmuziek rest de zangers in hun altijd al hachelijke beroepskeuze, als de coronadampen eindelijk zijn opgetrokken? Tussen een handvol bezoekers in de Bossche Verkadefabriek aanwezig zijn voelde daarbij als dubieus privilege.

Geen betere componist om muizenissen te verjagen dan Mozart, die nooit zwelgt in weemoed. De Amerikaanse Anna Trombetta bewandelde in de donkere zaal een lichtbaan terwijl ze de concertaria Vado, ma dove? zong. ‘Ik ga, maar waarheen?’ Deze gemengde signalen van moed en twijfel vonden treffend klank in haar elegante, lichte mezzo. Mogelijk nerveus het bal te openen wankelde haar stem iets, maar aan het eind van het pad en van de aria triomfeerde ze in grootse stijl. De toon was gezet!

De Duitse Melina Meschkat zong met fraai slungelige lichaamstaal twee Hosenrollen, dikwijls het Mozart-lot van donkerder mezzo’s zoals zij. Eigenlijk was de eerste Ramiro een sopraancastraat en ook bij Cherubino prefereer ik persoonlijk een sopraan. Er viel veel te genieten, maar in mijn beleving tonen YouTube-video’s met prachtig uitgesponnen Bach-aria’s beter Meschkats grote potentieel.

Stefan Kennedy koos dapper voor de lange, ouderwetse scène van Arbace, een secundair karakter uit Idomeneo. Met een stoel als rekwisiet openbaarde zich een waar verteller, die felle expressie in de onheilspellende tekst vaardig paarde aan soepel legato. Een echte karaktertenor, in de beste zin van het woord, zeker ook geknipt voor de intense tenorrollen van zijn landgenoot Benjamin Britten.

Arbace’s aria, slechts voor strijkers geschreven, kwam nauwelijks tekort in de vertolking door pianist Ernst Munneke en een strijkkwartet van de philharmonie zuidnederland. Via stijlvolle arrangementen bood het orkestje de hele avond een warme steun in de rug, waarbij Hans Eijsackers halverwege Munneke verving. Maar de cruciale hoorns in Fiordiligi’s ‘Per pietà’ werden uiteraard node gemist.

In chique robe poserend in de spotlights oogde sopraan Elenora Hu als een filmster. Dat sluit aan bij de divastatus van de allereerste Fiordiligi én de moeilijkheidsgraad van deze aria, die een enorm bereik vraagt. De Nederlandse Hu imponeerde met gepast milde topnoten op het woord ‘ascoso’ (verborgen) en kleurde haar laagte met de strengheid van zelfverwijt. Net als haar collega’s zag ze grotendeels af van toegevoegde versieringen. Mozarts genoteerde ornamenten zijn al uitdagend genoeg.

Hu kroop in dezelfde rol voor een zusterlijk duet met Trombetta als dartele Dorabella. Diverse duetjes charmeerden en schetsten de collegialiteit op een avond die geen ‘winnaar’ vereiste. Wagner Moreira’s Don Ottavio week voor Stephanie Desjardins vurige Donna Anna, maar had het rijk alleen in ‘Un’aura amorosa’. Hij was een Mozarttenor door Puccini-bril, vol passie, maar mij iets te vibratorijk. Echter knap gezongen als uit één stuk in muziek die registerovergangen snel blootlegt.

Kijkers van de livestream waren hier in het voordeel, aangezien Moreira plaatsnam op de eerste rij, zijn rug naar het schaarse publiek. Met geraffineerd belichte opkomsten uit steeds andere hoek bereikte het regieteam een filmische kwaliteit, die in de huiskamer vast sterk overkwam. Maar er is geen substituut voor de directe beleving en korte onderbrekingen van de stream onthulden normaal verborgen aspecten, zoals Stephanie Desjardins die pal voor de vleugel haar stem nog even oefende.

Deze Canadese sopraan, net als Kennedy en Trombetta in Nederland werkzaam, bereikte het hoogste treetje feitelijk al met haar rol van God voor Holland Opera. Konstanzes coloraturen in Die Entführung aus dem Serail zijn even bovennatuurlijk en dan is ‘Ach ich liebte’ nog maar het begin. Desjardins gooide technisch hoge ogen met een helder en volumineus geluid. Qua expressie kan ze nog winnen, maar alleen de besten lukt het de droefenis van de liedachtige opening door te trekken naar het vuurwerk.

De Nederlander Vincent Kusters heeft een ideaal aristocratisch voorkomen voor de graaf in Le nozze di Figaro en hanteerde zijn lyrische bariton met evenveel klasse. Almaviva’s misplaatste arrogantie en wraakzucht kwamen zonder nodeloze stemverheffing voor het voetlicht en de niet 100 procent geslaagde topnoot was een schoonheidsfoutje in een voorbeeldig coloratuurparcours. Zijn duetje met Kennedy uit Die Zauberflöte leek even een curieus slot, maar de drie masters daalden slechts af naar de eerste rij.

Aan de IJslandse bariton Einar Þór Guðmundsson de taak om voor de neuzen van Vesselina Kasarova, Roberta Alexander, Thomas Oliemans en zijn bijgeschoven collega’s de avond te bekronen, gesteund door Oliemans’ opgestoken duimen. Figaro’s dubbelzinnige jovialiteit in ‘Non più andrai’ kwam niet geheel uit de verf en Guðmundssons weldadig ruige bariton lijkt me niet per se ideaal voor Mozart. Maar in zijn uitstraling proefde ik het elan van een man die zijn vocale gave met de wereld wil delen.

Juist dat naturelle aspect, soms vervlogen bij doorgewinterde vedetten, maakt jonge talenten zo aantrekkelijk en deze ietwat rommelige avond toch tot een feest. Het applaus, voornamelijk van de mentors en uitvoerenden voor elkaar, was noodgedwongen mager, maar langdurig. Enthousiaste volle zalen en, vooruit, ook die vermaledijde staande ovaties zij hen spoedig van harte vergund.