Zofia Hanna soleert in stream deCompagnie
Op zaterdag 1 mei kunt u over de grens kijken, naar wat de gedreven Vlamingen van deCompagnie gemaakt hebben. Drie van hun producties laten ze zien, samengevat in één stream. Extra reden om te kijken is de medewerking van mezzosopraan Zofia Hanna, een paar jaar geleden afgestudeerd van de Dutch National Opera Academy. Ze vertelt vanuit Londen wat de kijkers kunnen verwachten.
Een nieuwe generatie muzikanten richtte in 2014 deCompagnie op. Allemaal afgestudeerd van het Antwerps conservatorium en allen met een ambitie: ‘deCompagnie wil opera en muziektheater maken en hermaken dat het publiek van vandaag kan beroeren.’ De eerste zin op hun website luidt: ‘deCompagnie is hét ensemble dat op het punt staat uw hart te veroveren.’ U bent gewaarschuwd.
In twee van de drie delen van de stream komende zaterdag zingt mezzosopraan Zofia Hanna een rol. Het is alweer even geleden dat ze in Nederland te zien was, als solist en als student van de Dutch National Opera Academy (DNOA). Ze was bij de academie Donna Elvira in Mozarts Don Giovanni, ze zong de titelrol in Massenets Cendrillon en ze studeerde af met de rol van Gertrud in Humperdincks Hänsel und Gretel. Wie Manon Lescaut bij De Nationale Opera bezocht, zag Zofia als één van de madrigalisten.
Na haar afstuderen in de zomer van 2017 verhuisde Zofia naar Londen. Dat verblijf, in verband met werk van haar partner, zou een halfjaar duren, maar werd verlengd. De stad bleek een prima uitvalsbasis voor audities en werk. ‘Het is zo’n inspirerende stad dat we besloten hier te blijven’, vertelt ze via Skype.
Zofia Hanna is Nederlands-Pools, maar verhuisde als vijfjarige naar België. Haar lichte Vlaamse tongval hield ze daaraan over. Bij Opera Vlaanderen in Antwerpen en Gent zong ze verschillende rollen, waaronder bloemenmeisje in Wagners Parsifal. Nog net voor de pandemie uitbrak was ze bosnimf in de opera Rusalka, een productie waarin Pumeza Matshikiza de titelrol zong. In de zomer van 2019 maakte Zofia deel uit van het talentenprogramma van de Garsington Opera in Oxfordshire.
‘Ik voelde dat er echt schot zat in mijn carrière. Ik kreeg grotere rollen aangeboden voor dit seizoen, maar alles werd geannuleerd’, moet ze anno april 2021, na een dik jaar corona, vaststellen. Hoopvol is ze over het komende seizoen, waarin ze onder meer een rol in een productie van Opera Vlaanderen zal zingen. Welke wordt later bekendgemaakt.
Rossini
De stream van zaterdag opent met een korte versie van de kinderproductie Banket!, in 2019 geproduceerd door Opera Vlaanderen en deCompagnie. Het gezelschap nodigde Zofia op basis van een eerdere samenwerking uit voor de rol van mevrouw Macbeth. Voor ze naar Nederland kwam voor haar DNOA-opleiding studeerde Zofia met deCompagnie-oprichters Mathias Coppens en Michiel Delanghe aan het Antwerpse conservatorium.
Banket! is gebaseerd op Verdi’s Macbeth, maar vroeg vanwege de Nederlandse vertaling om een eigen aanpak, vertelt Zofia. ‘Ik begon de partituur te bekijken alsof het Lady Macbeth van Verdi was, maar daar ben ik van afgestapt. Door de taal en de manier waarop de tekst geplaatst was door schrijver/regisseur Tom Goossens voelde deze partituur vocaal bijna meer als een Rossini-partituur. Op het moment dat ik me dat realiseerde en de stap zette van Verdi naar Rossini, kwam alles samen, zowel vocaal en muzikaal als theatraal.’
Tom Goossens kennen we in Nederland van zijn bewerkingen van de Mozart/Da Ponte-opera’s, die onder meer tijdens Operadagen Rotterdam te zien waren. Hij vormde bij Banket!, waarvoor hij het libretto schreef en de regie voerde, een prima duo met muzikaal leider Michiel Delanghe, meent Zofia. ‘Er werd heel goed samengewerkt, iedereen dacht mee. Michiel was ook betrokken bij de regie en Tom bij de muziek. Het was een jeugdvoorstelling, maar dat maakte bij de repetities niets uit. Want als je probeert te spelen naar de kinderen, hebben ze dat door en vinden ze het saai.’
‘We hebben veel schoolvoorstellingen gespeeld en je merkte het verschil wanneer de juffen de kinderen vooraf hadden gezegd dat ze stil moesten zijn omdat het een opera was. In andere zalen werd er meer gereageerd en hoorde je geschaterlach om de vele grappen.’
Waanzinnig
‘Banket! gaat over meneer en mevrouw Macbeth’, vertelt Zofia. ‘Na een personeelsfeest van de school, waar meneer Macbeth leraar is, rijden ze een kind aan. Ze schrikken en in paniek rijden ze door. Andere kinderen vinden het jongetje; hij heeft het ongeluk overleefd. Om het paar te straffen, gaan de kinderen van het koor bij hen thuis spoken.’
‘De Macbeths hebben besloten de kinderen uit te nodigen voor een banket, zodat ze stiekem het jongetje kunnen begraven in het bos. Dat banket is een pannenkoekenfeest. Op de muziek van de aria van Lady Macbeth, ‘Si colmi il calice’, worden er op de bühne pannenkoeken gebakken en in het rond gegooid. Dan komt het jongetje spoken en denkt mevrouw Macbeth dat ze waanzinnig wordt. Daarom verandert de taal van Nederlands naar Italiaans. Mevrouw wordt door een kind met een grote spuit gedood, maar dan komt de twist: het blijkt allemaal te gebeuren in het hoofd van het jongetje dat in het ziekenhuis ligt.’
Voor de stream is de hele eerste akte coronaproof opgenomen, zonder kinderkoor, in een concertante versie waarin toch nog heel veel gespeeld wordt, verzekert Zofia. Er is veel van het stuk overeind gebleven. ‘Wat deCompagnie heel goed doet, is vertrekken vanuit een sterk verhaal. In Banket! speelt naast de opera van Verdi ook het stuk van Shakespeare een rol. Als mevrouw Macbeth spreek ik de woorden: ‘wat gedaan is, is gedaan en daarmee gedaan’, zoals Shakespeare in zijn tekst ‘what’s done, is done’ laat zeggen.’
Carmen
Het tweede deel van de streamproductie is Tragedie!, gebaseerd op Bizets Carmen en op La tragédie de Carmen. Regisseur Stefaan Degand bewerkte de opera tot een ‘requiem voor de liefde’. Hij behield de rol van Carmen en haar aria’s en voegde een sonnet van Shakespeare toe. Zofia licht toe: ‘Wat je gaat zien, zijn fragmenten van de productie. De sequidilla en de kaartenscène gezongen door Carmen zitten erin. En dan is er een kleine plottwist, als ik verder ga als Micaëla. Haar aria ‘Je dis que rien m’epouvante’ is aangepast voor een mezzostem. Zo voel je echt de lijn in het stuk, over persoonlijke liefde en hoe destructief die kan zijn. Voor mij gaat het naar de kern van het personage van Carmen.’
Deel drie van de stream, Faust, is gebaseerd op het verhaal van Goethe. Er wordt niet in gezongen; acteur Joris van den Brande vertelt het verhaal. De aankondiging belooft dat in de muziek van componist Mathias Coppens ‘de symbiose hoorbaar wordt van klassieke muziek en elektronische invloeden’. Zofia zag de nieuwe productie bij de opname in het Antwerpse Zuiderpershuis aan de Waalse Kaai. Het was ooit de thuisbasis van de roemruchte Internationale Nieuwe Scène.
‘Het verhaal wordt samen met de muziek verteld. Het is een pocketversie van Faust. De twee boeken worden verteld in een intense vijftien minuten. Auteur Joris Van den Brande schreef zelf de tekst. Bij de opname hing ik aan zijn lippen,’ aldus Zofia Hanna.
De stream is op zaterdag 1 mei te zien via Facebook.