Op 9 april presenteerden sopraan Sabine Devieilhe en pianist Mathieu Pordoy een opmerkelijk recital in de vocale serie in de Kleine Zaal van het Concertgebouw, met een briljant gepland, emotioneel aangrijpend en artistiek verbluffend programma met liederen van Berg, Mozart, Wolf en Richard Strauss.

Volle présence

In de openingsgroep, met 6 liederen van Berg, waren we meteen verbaasd over de gefocuste, volle présence van Devieilhe’s stem over haar hele stembereik.  Zelfs met de klep van de piano opgevoerd tot de ‘big stick’ (die gewoonlijk niet wordt gebruikt voor het begeleiden van zangers), klonk haar stem zuiver, zonder balansproblemen, ook toen de begeleidende pianopartijen dik, druk en notoir moeilijk te controleren waren. Een pluim voor Pordoy, en een compliment voor het feit dat ze dit programma al zo vaak samen hebben gepresenteerd!  Door Devieihe’s meesterlijke stemplaatsing was Pordoy in staat om alle bijpassende- en tegenmelodieën met een rijk, melodieus geluid te spelen, zonder de zangeres ooit te overstemmen. Devieihe toonde een enorme variëteit aan kleuren, en volledige controle in moeilijke octaafsprongen en perfecte lange diminuendi. Haar Duitse dictie was ook zo duidelijk en begrijpelijk dat de gedrukte vertalingen nauwelijks nodig waren, hoewel ik blij was ze te hebben om voor en na het concert te bestuderen.

Pianosolo’s

De pianosolostukken waren niet (alleen) geprogrammeerd om de sopraan wat rust te gunnen, maar pasten perfect tussen de vocale selecties als overbruggende intermezzo’s van het ene stuk naar het andere, vaak direct aansluitend op de liederen, zonder enige pauze. (En Devieilhe bleef altijd op het podium, liefdevol luisterend naar elk stuk.) Hoewel Pordoy de solo’s stuk voor stuk prachtig speelde, hielden ze altijd de stemming en het verloop van het programma in stand, in plaats van dat ze als paradepaardjes opdoken

Voor de tweede groep liederen, van Mozart en Wolf, charmeerde Devieilhe het publiek nog meer door hen eerst in het Nederlands toe te spreken en vervolgens in het Engels uit te leggen hoe Mozart de perfecte brug was tussen deze latere, Romantische componisten, met zijn zettingen van liefdes-, humor- en natuurgedichten.

In “Komm, liebe Zither” toonde ze een verbazingwekkend ontroerende filo di voce en diepte van emotie.  Het bekende ‘Das Veilchen’ werd gepresenteerd als een diep emotioneel drama, met slechts een knipoog aan het einde om ons eraan te herinneren dat het een verhaal was over een eenvoudige, zoete bloem.

Scala aan kleuren

De daaropvolgende liederen van Wolf gaven een breed scala aan kleuren en interpretaties, eindigend met een stijgende, dramatische finale in ‘Wenn du, mein Liebster’, die ons verraste met de diepte en het volume van haar stem.

Het publiek luisterde ademloos naar elk stuk en barstte uit in extatische commentaren tussen de groepen, en opnieuw tijdens de pauze.

In de tweede helft begonnen we weer met Mozart: een prachtige ‘Abendempfindung’ leidde direct naar het solo piano het tweede ‘Menuet in F’nadat van Berg in het eerste deel en weer direct door naar de verbluffend Solfeggios, die Mozart had geschreven als een oefenstuk voor zijn vrouw Constanza.  Zij was duidelijk een zeer begaafde sopraan, voor wie Mozarts oefeningen haar bereik, legato en lyrische expressie oprekten.

Zwevende hoge noten

Het laatste deel van het programma omvatte 5 liederen van Richard Strauss en een pianosolo, ‘Träumerei’ (weer naadloos geïntegreerd tussen de liederen).  Hier hoorden we verbazingwekkend lange frasen gepresenteerd met ultieme adembeheersing, prachtige zwevende hoge noten en een perfecte legato lijn.  Het laatste lied, ‘Amor’, gaf ons een coloratuur showstuk dat het programma passend afsloot.

Het publiek vroeg om toegiften, waarvan het eerste het enige lied in het Frans was, Mozarts variaties op ‘Ah,vous dirais -je, maman’ (Altijd is Kortjakje ziek), dat van eenvoudig naar virtuoos naar dramatisch groeide.   En dan, als laatste goedenavond wens, ‘Die Nacht’ van Strauss: een elegant, ontroerend, expressief afscheid van de avond.

De volle zaal van de Kleine Zaal uitte zijn adoratie, en had graag nog een uur langer geluisterd.

Dit fantasierijke en opwindende recital is te beluisteren op een Erato CD.

Verder luisteren, kijken en lezen

Video van ‘Ah vous dirais-je mamam’ van Mozart

Jordi Kooiman in 2015 over Sabine Devieihle en de Weber zusjes.

Sabine Devieihle schitterde in Rameau’s Les Boréades in 2023 in de NTR Zaterdag Matinee