Sopraan Barbara Haveman maakt deze week haar debuut in de veeleisende rol van Hélène in Verdi’s Les vêpres siciliennes. Het kwam voor haar geheel onverwacht: pas een maand geleden werd ze voor de rol gevraagd. ,,Ik heb nog nooit zoiets waanzinnigs meegemaakt.”

Les vêpres siciliennes is de openingsproductie van De Nederlandse Opera dit seizoen. De rol van Hélène zou in eerste instantie door de Amerikaanse sopraan Emily Magee worden gezongen, maar die haakte vroeg in het repetitieproces af. Zo’n maand geleden werd Haveman daarom gepolst of ze het zag zitten in te vallen.

Ze was nog op vakantie bij familie in Italië toen ze het verzoek kreeg. Eigenlijk zou ze vijf keer Micaela in Carmen gaan zingen bij het Gran Teatre del Liceu in Barcelona. Die rol kende ze, Hélène kende ze niet. Sterker nog, toen ze de partituur opensloeg, was ze ‘gechoqueerd’ door de moeilijkheidsgraad ervan.

Waarom besloot u toch de uitdaging aan te gaan?
,,Daar heb ik niet echt een antwoord op. Ik had het gevoel dat ik dit moest doen. Daarbij moedigden mensen in mijn omgeving me aan. Mijn man, die ook dirigent is, zei bijvoorbeeld dat het binnen mijn bereik lag.

Achteraf ben ik dankbaar dat ik het gedaan heb. Het is een enorm uitdagende partij en een hele interessante rol en ik denk dat ik het niveau kan halen dat ik normaal gesproken ook haal.”

Hoe verliepen de eerste weken van de repetities?
,,Die waren heel pittig. Ik moest zes uur per dag met volle stem zingen en daarna tot ’s avonds laat doorgaan om de partij te leren. Normaal heb je één of anderhalve maand nodig om een rol op een rustige manier te leren, nog voor het repetitieproces begint, nu ging alles in een superversneld proces. De eerste week dacht ik constant: Waarom doe ik dit? Waar begin ik aan? Ik heb denk ik nog nooit zoiets waanzinnigs meegemaakt.

Ik denk dat mijn grote ervaring, en dan speciaal met het Verdi-repertoire, erg belangrijk was. Een aantal jaren geleden had ik dit niet gekund. Daarbij werd ik ontzettend ondersteund door iedereen om me heen. Het koor leefde ontzettend mee, er waren drie pianisten met geweldige kwaliteiten en ik kreeg veel hulp van de Franse taalcoach – ook al is Frans praktisch mijn tweede taal. Dat alles was een grote steun.”

Wat maakt de rol van Hélène zo moeilijk?
,,Vocaal technisch gezien vraagt de rol eigenlijk om drie stemmen: een dramatische coloratuur, een lyrische en een lirico spinto sopraan. De vereisten van die stemsoorten lopen door elkaar heen in de partij. Dat is de moeilijkheid: het is een rol van grote extremen.”

Wat vindt u van de opera?
,,Ik vind het een hele mooie opera. Het is voor mij mijn eerste Verdi-opera in het Frans. Het blijft heel Italiaans, en toch, het is ‘grand-opéra’. Verdi schreef het voor de opera in Parijs en dat heeft hem sterk beïnvloed. Het is een soort huwelijk tussen het Franse en Italiaanse.”

De regie van de productie is in handen van Christof Loy, niet de kleinste onder de regisseurs. Hoe is het om met hem samen te werken?
,,Loy is regisseur én musicus. Zijn productie is modern, maar hij is iemand die de muziek heel eerlijk benadert. Hij kijkt vanuit de partituur naar de personages. Dat is voor mij belangrijk: dat alles wat je op het toneel doet – je bewegingen, je handelingen – volledig één is met wat je vocaal doet.”

Wat was de laatste keer dat u in Amsterdam zong?
,,Dat was Die Meistersinger von Nürnberg in het Concertgebouw. En de laatste keer bij De Nederlandse Opera was Tannhäuser in 2007.”

Vindt u het jammer dat u zo weinig in eigen land zingt?
,,Ik ben er nooit zo mee bezig geweest. Ik ben een Nederlandse. Ik ben in Groningen geboren en woon nu in Maastricht. Maar ik heb ook een Europees gevoel. Ik voel me overal goed. Ik vind het ontzettend leuk om in Wenen te zingen en vind Barcelona een geweldige stad. Ik voel me overal thuis.

Toch is het wel heel leuk om weer in Amsterdam te zijn. Het is een ontzettend leuke stad en ik ben helemaal niet gewend dat ik in mijn eigen taal kan spreken met de technici en andere mensen van het theater.”

Wat staat er de rest van dit seizoen op uw programma?
,,Na Les vêpres siciliennes heb ik een paar concerten en mijn eerstvolgende productie is Simon Boccanegra in Frankfurt. Daarna zing ik in een nieuw gecomponeerde opera in Monte-Carlo en doe ik Jenufa in Rouen.”

Wat zijn uw plannen voor de verdere toekomst?
,,Ik wil me verder ontwikkelen in het repertoire dat ik de laatste jaren zing. Zo ga ik een nieuwe Verdi-rol instuderen, Aida. Ik heb het materiaal voor Verdi en zing dat graag. Maar ik zing ook veel verismo en vind bijvoorbeeld ook Janacék geweldig. Verder ga ik mijn eerste Strauss-rol zingen, Ariadne auf Naxos.”

En de rol van Hélène?
,,Die zou ik graag vaker willen zingen.”