C Major heeft Szymanowski’s opera Król Roger voor het eerst op Blu-Ray uitgebracht. Een nieuwe stap in de herwaardering van het werk, dat een betere plaats verdient dan de schaduw waar het jarenlang in verkeerde. Of de productie van David Pountney de beste manier is om de opera te introduceren, vraag ik me echter af. Het is mij te afstandelijk.

Door kenners wordt Król Roger van Karol Szymanowski al sinds jaar en dag geprezen en gezien als één van de juweeltjes uit de twintigste-eeuwse operageschiedenis. Sinds de première van het werk in 1926 is het echter niet vaak op het toneel te zien geweest, waardoor het grote publiek er veelal onbekend mee zal zijn.

Helemaal verwonderlijk is dat niet. Król Roger is eerder een mystiek schouwspel dan een opera met een duidelijk verhaal en daarmee lastig op een boeiende manier in een scenisch jasje te hijsen. Het stuk gaat over Roger II, een twaalfde-eeuwse koning van Sicilië, die geleidelijk aan steeds meer in verwarring wordt gebracht door een herder met heidense idealen. Eerst verliest hij zijn vrouw Roxana aan hem, daarna zichzelf.

De afgelopen jaren is de aandacht voor Król Roger gegroeid. Zo namen bekende artiesten als Simon Rattle en Thomas Hampson de opera op en voegden grote operahuizen het toe aan hun repertoire. Zo ook de Bregenzer Festspiele, die de opera in 2009 opvoerde. Deze productie is door C Major op dvd en (voor het eerst) Blu-Ray uitgebracht.

De opera speelt zich oorspronkelijk in drie werelden af: een byzantijnse kerk, een oriëntaals paleis en de ruïnes van een Grieks theater. Regisseur David Pountney (hoofd van de Bregenzer Festspiele) gebruikt echter maar één decor: een stel grote, geblokte trappen. Door middel van de kostuums en een kunstige lichtregie (Fabrice Kebour) geeft hij ieder bedrijf een eigen gezicht.

Ik vind het niet helemaal een gelukkige keuze. Zeker, er ontstaat een mystieke, intrigerende atmosfeer, maar het toch al abstracte stuk verliest door het surreële decor, de puur symbolisch bedoelde kostuums en de merkwaardige handelingen van de personages alle band met de realiteit. Misschien is dat de bedoeling van Pountney, maar ik vind het hierdoor moeilijk de opera op me in te laten werken. Het is interessant, maar staat op grote afstand. Hoe intens de emoties ook zijn die uitgebeeld worden, ze doen me niets.

Ook de muziek verliest hierdoor iets van haar zeggingskracht, maar blijft niettemin overweldigend. Het grootse openingskoor zet je direct op het puntje van je stoel en er volgen daarna nog vele andere fraaie passages, zoals het lied van Roxana. Zeker de moeite waard om eens te beluisteren.

De uitvoering onder leiding van Sir Mark Elder is van prima kwaliteit. Scott Hendricks zingt intens en met een koningwaardig formaat stem de titelrol, Olga Pasichnyk is als Roxana een stralende ster te midden van de grotendeels mannelijke zang en Will Hartmann (de herder) is een tenor met grote kracht, die met zijn lange, vloeiende frases geloofwaardig de magnetische uitstraling van zijn personage verbeeldt.

De productie krijgt een stormachtig applaus van het Bregenzer publiek. Dat zet mijn eigen twijfels weer in perspectief.

Zie voor meer informatie over de uitgave de website van C&S Entertaiment.