Operarecensie

Scapino Ballet danst met operaexpressie

De grote emoties uit opera’s en de expressieve kracht van het menselijk lichaam gaan goed samen. Dat bewijst Scapino Ballet Rotterdam met de voorstelling TWOOLS at the Opera: een snelle aaneenschakeling van korte dansstukken, geïnspireerd door operamuziek.

Opera en dans treden wel vaker in één voorstelling op. Vaak is ballet onderdeel van een opera. Minder vaak worden beide kunstvormen volledig geïntegreerd – al zijn er wel voorbeelden, zoals de operabewerkingen van Sasha Waltz.

Het intermezzo uit Cavalleria Rusticana (foto: Hans Gerritsen).

Scapino Ballet Rotterdam heeft de twee genres op een nieuwe manier bij elkaar proberen te brengen met TWOOLS at the Opera, een zogenoemde ‘Opéra de Danse’. De productie werd gemaakt voor de afgelopen editie van Operadagen Rotterdam, in juni, en gaat nu op tournee.

TWOOLS is een beproefd recept waar Scapino al tien jaar producties mee bereidt. TWOOLS-voorstellingen bestaan uit allemaal korte dansstukken van verschillende choreografen (in dit geval vijf), in hoog tempo gemaakt en gepresenteerd.

In TWOOLS at the Opera hebben de choreografen operamuziek gebruikt voor hun werk. Er klinken fragmenten van Mascagni, Puccini (onder meer ‘Ch’ella mi creda’), Händel, Bellini (bijvoorbeeld ‘Casta Diva’), Cilea, Verdi en Corigliano (componist van The Red Violin – geen opera, maar een film).

Gelukkig heeft Scapino kwalitatief hoogstaande uitvoeringen gekozen, waardoor je kunt genieten van de stemmen van onder andere Plácido Domingo, Maria Callas, Kiri Te Kanawa en Cecilia Bartoli en toporkesten als dat van Covent Garden. De muziek wordt weliswaar van band afgespeeld, maar door deze klasse is dat helemaal niet erg.

Theatermaker Hans Tuerlings heeft een ‘plot’ in de losse fragmenten aangebracht, onder meer door een aantal gesproken teksten. Ik kan er echter maar moeilijk een rode draad in ontwaren. Het is nogal cryptisch.

Op mij komt de voorstelling daarom vooral over als een collage van dansfragmenten – wat het overigens niet minder boeiend maakt. De operamuziek wordt daarbij ter inspiratie gebruikt, niet als letterlijke basis voor de scènes. Het is geen gedanste opera, maar een dansvoorstelling op operamuziek. Dat is een verschil. De gezongen teksten zijn niet van belang en de fragmenten worden inhoudelijk anders ingevuld.

Toch zijn er veel operaelementen in de voorstelling te ontdekken. De thema’s die de dansers uitwerken bijvoorbeeld: passie, intriges, overspel, misverstanden, moord. Die grote termen blijken prima in ballet uit te drukken te zijn. De dansers van Scapino zetten hun lichamen uiterst expressief in om de ‘grote emoties van de opera’ gestalte te geven.

Niet alle scènes vind ik overtuigend, maar in het intermezzo van Cavalleria Rusticana van Mascagni smelten muziek en dans bijvoorbeeld prachtig samen.

Zeggen dat er met deze productie een ‘nieuw genre’ neergezet is – zoals Scapino doet – vind ik te groot gedacht, maar de vorm zou wat mij betreft best vaker aangegrepen mogen worden voor producties. Het is een leuke mix!

TWOOLS at the Opera wordt tot en met 20 januari nog vijf keer opgevoerd. Zie voor meer informatie de website van Scapino Ballet Rotterdam.

Vorig artikel

Reisopera breidt MeezingMessiah uit

Volgend artikel

Finse Nationale Opera viert 100-jarig bestaan

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.