Het vraagt heel wat moed en zelfkennis om Richard Strauss’ monumentale opera Die Frau ohne Schatten op je programma te zetten. Het operahuis van Graz deed het en doorstond de proef in alle opzichten glansrijk, met een bewonderenswaardige regie van Marelli en een aantal topvrouwen in de cast.

Die Frau ohne Schatten is een werk dat het uiterste vraagt. Muzikaal, scenisch en ook inhoudelijk, want alleen al het geloofwaardig en begrijpelijk vertellen van dit sprookje, dat schippert tussen de geesteswereld en de echte wereld, is een hele opgave.

De Oper Graz is hier zeer goed in geslaagd. Marco Arturo Marelli heeft het werk tot in de kleinste details ingestudeerd. Zijn enscenering volgt de tekst nauwkeurig en geeft de muziek ook knap gestalte. Het gaat Marelli niet om zijn eigen persoonlijkheid, maar om het stuk zelf, dat hij met respect en ontzag behandelt. Wat een verademing in een tijd waar dat soort respect vaak ontbreekt.

Tekst en muziek zijn bij hem volledig gelijkwaardig. Een eerbetoon aan Hugo von Hofmannsthal, die er altijd onder leed dat hij als librettist niet opgemerkt werd – een lot dat veel vakgenoten ten deel valt. Het maakt het feit dat Marelli de prachtige tekst serieus in zijn regie verwerkt des te bewonderenswaardiger.

Door het gebruik van een draaiend toneel met tal van elementen die zelf ook weer draaien, wisselen de scènes zich snel af, krijg je doorkijkjes en komen de geestes- en mensenwereld snel samen, om zich ook weer snel van elkaar te scheiden.

Het grootste aandeel in het succes van de voorstelling heeft echter de geweldige cast, die hun rollen precies vertolken en zich duidelijk intensief op hun karakters hebben gestort.

Marion Ammann is met haar meisjesachtige uitstraling een wonderschone, naïeve en jonge Kaiserin, die door alle gebeurtenissen opgroeit en vocaal de emotionele uitbarsting van haar personage prachtig meester is.

Aan haar zijde staat Michaela Martens als uitmuntende, luide Amme, die de touwtjes in handen heeft, tot ze aan het einde ten onder gaat.

Buitengewoon is de Färberin van Stephanie Friede, die tot aan het einde toe met aanhoudende, ongelofelijke kracht zingt. Het publiek bejubelt met recht het temperament waarmee ze de vrouw vertolkt die een uitzichtloos leven leidt, haar man daarvoor verantwoordelijk houdt en toch in haar hart liefdevol blijft.

De Kaiser van Corey Bix blijft wat bleek naast al deze sterke vrouwen. Ook vocaal kan hij niet hetzelfde volume produceren.

James Rutherford is een goedmoedige Barak, die naar kinderen verlangt en daarom telkens weer vol weemoed een koffer met speelgoed en babyschoentjes opent. Ontroerend en vocaal dominant.

Noemenswaardig zijn verder nog de krachtige Feisterbote van Aik Akdukayumov en de Falke van Lucia Kim, die als een rode draad telkens door de scènes wandelt. Ze levert een grootse prestatie.

Het publiek beloonde de voorstelling met een groots gejuich.

Marie-Theres Arnbom is correspondent van Place de l’Opera in Wenen. Ze is historicus, auteur, curator en cultuurmanager en heeft diverse boeken op cultuur- en muziekgebied geschreven. Zie www.arnbom.com.