De redactie van Place de l’Opera heeft Die Walküre van de Nationale Reisopera uitgeroepen tot beste operaproductie van 2010. Binnen de redactie bestond weinig twijfel over de keuze van dit imponerende staaltje opera uit Enschede. Lees verder voor de volledige top tien.

2010 was allerminst een jaar waar het ijzeren repertoire een ijzeren stempel op drukte. Het was juist een jaar waarin opvallend veel ‘ongebruikelijke’ opera’s een ijzersterke indruk achterlieten.

De Nederlandse Opera scoorde een hit met de wereldpremière van A Dog’s Heart en zette verder onbekende werken als Die Soldaten, Il prigioniero en Don Chisciotte in Sierra Morena onvergetelijk in de spotlights. De ZaterdagMatinee bracht onder meer de zelden opgevoerde ‘horror-opera’ De vuurengel en de Nederlandse première van Faustus, The Last Night. Om slechts een paar van de verrassingen te noemen.

2010 was ook het jaar van de dirigenten. Hun aandeel in het succes van producties was dikwijls erg groot. Ed Spanjaard verblufte met Die Walküre, Jaap van Zweden sierde Parsifal, Hartmut Haenchen bezielde de lastige muziek van Die Soldaten, Yannick Nézet-Séguin leverde één van de beste prestaties van het jaar met Turandot, enzovoort, enzovoort.

Bijzondere vermelding mag ook de jarige ZaterdagMatinee krijgen, die momenteel door de plannen van de nieuwe regering onder druk staat. Met drie titels in de top tien mag je de concertserie van de NTR met recht een schatkamer in operaland noemen.

Uit het vele moois dat de revue passeerde, heeft de redactie van Place de l’Opera geprobeerd een lijst van tien producties te destilleren. Daarbij is gelet op zowel de muzikale kwaliteit als de originaliteit van de voorstellingen. Bovendien is rekening gehouden met ongelijkheid in budgetten.

1. Die Walküre (Wagner) – Nationale Reisopera
Muzikale leiding: Ed Spanjaard
Regie: Antony McDonald
Geen mythische ver-van-je-bedshow, maar een drama met hart en ziel. McDonald regisseerde uiterst muzikaal, Spanjaard dirigeerde uiterst theatraal. Het resultaat: een Gesamtkunstwerk van overrompelend goede kwaliteit. Mét topprestaties van de Nederlanders Harry Peeters en Kelly God in de cast.

2. A Dog’s Heart (Raskatov) – De Nederlandse Opera
Muzikale leiding: Martyn Brabbins
Regie: Simon McBurney
Een wereldpremière die op veel enthousiaste reacties bij een groot publiek kon rekenen. Dat zie je vandaag de dag niet vaak. De briljante regisseur Simon McBurney smeedde de grillige, zeer theatrale muziek van Raskatov en het bizarre verhaal van Boelgakov met veel vernuft en groteske humor tot een razendsnelle, enerverende voorstelling.

3. Parsifal (Wagner) – ZaterdagMatinee
Muzikale leiding: Jaap van Zweden
Regie: concertante
Jaap van Zweden betoverde vanaf het eerste moment en hield de spanning en sfeer er tijdens alle uren die volgden fantastisch in. De cast was van wereldklasse, met geweldige optredens van onder andere Klaus Florian Vogt, Robert Holl en Falk Struckmann. Het publiek reageerde door het Concertgebouw bijna af te breken.

4. Die Soldaten (Zimmermann) – De Nederlandse Opera
Muzikale leiding: Hartmut Haenchen
Regie: Willy Decker
Geen makkelijk avondje opera, maar hoe aangrijpend! Het orkestrale geweld, de indringende regie en de ongelofelijke acteer- en zangprestatie van hoofdrolspeelster Claudia Barainsky deden je aan het einde naar adem happen.

5. Il prigioniero (Dallapiccola) / Hertog Blauwbaards burcht (Bartók) – De Nederlandse Opera
Muzikale leiding: Adam Fischer
Regie: Peter Stein
Enerverende zang versmolten met indringend theater. Deze double bill roerde tot op het bot, met geweldige vertolkingen van Paoletta Marrocu en Elena Zhidkova en een componistgetrouwe regie van Stein, die alle dramatische kracht uit de werken bovenbracht.

6. Turandot (Puccini) – De Nederlandse Opera
Muzikale leiding: Yannick Nézet-Séguin
Regie: Nikolaus Lehnhoff
Een huzarenstuk van Yannick Nézet-Séguin. Met vuur en fanatisme zweepte de Canadese maestro het orkest op tot absoluut topniveau. Tel daarbij de wonderschone orkaankracht van het DNO-koor en de verbluffend titelrolvertolking van Lise Lindstrom op en voilà: één van de beste voorstellingen van het jaar.

7. De Cornet – Operadagen Rotterdam
Muzikale leiding: Winfried Maczewski
Regie: Sjaron Minailo
Een zowat volmaakte voorstelling, die je niet onberoerd kon laten. Zo beschreef Place de l´Opera deze openingsproductie van Operadagen Rotterdam. Een productie op locatie (een schip), waarin liederen van diverse componisten tot een perfect geheel gesmeed waren, gehuld in een bloedserieuze, onbehaaglijk aangrijpende regie.

8. De vuurengel (Prokofjev) – ZaterdagMatinee
Muzikale leiding: Leif Segerstam
Regie: concertante
Segerstam liet het spoken in het Concertgebouw. Op beklemmende wijze wekte hij met het Groot Omroepkoor en het Radio Filharmonisch Orkest een bovennatuurlijke wereld tot leven. En dat zonder regie! Hulde ook voor de uitmuntende vertolkingen van Ricarda Merbeth en Vladimir Baykov.

9. Albert Herring (Britten) – Dutch National Opera Academy
Muzikale leiding: Jonathan Berman
Regie: Alexander Oliver
De opera-academie liet dit jaar weer prachtig van zich horen, met een uitstekende La clemenza di Tito en een pareltje uit het Britten-repertoire: Albert Herring. De mix van jonge, buitengewoon getalenteerde solisten en een sterke, volop levende regie levert telkens weer een niveau op waar vele professionele gezelschappen slechts van kunnen dromen.

10. La Wally (Catalani) – ZaterdagMatinee
Muzikale leiding: Giuliano Carella
Regie: concertante
Een triomf van Eva-Maria Westbroek. Ze zong de titelrol met grote schoonheid. Maar ze was ‘slechts’ het topje van een verrukkelijke ijsberg: koor, orkest en solisten als Kristof Klorek en Piero Terranova gaven eveneens geweldig acte de présence.

Bijzondere vermeldingen

The Met – Live in HD
De steeds populairder wordende bioscoopuitzendingen van de Metropolitan Opera mogen niet onvermeld blijven. Met flitsend camerawerk, solisten van het hoogste niveau en componistgetrouwe ensceneringen heeft de Met ook dit jaar voor weer heel wat onvergetelijke avonden gezorgd.

Met mijn oor op de grond
Het tv-programma De Wereld Draait Door produceerde dit jaar actuele opera’s van één minuut over zaken die in het nieuws waren. Michel van der Aa maakte Met mijn oor op de grond. Een klein werkje, dat echter wél een miljoen mensen bereikte.

Wat net buiten de boot viel

Der Rosenkavalier (Strauss) – Opera Zuid
Muzikale leiding: Ed Spanjaard
Regie: Anton Nekovar

Faustus, The Last Night (Dusapin) – ZaterdagMatinee
Muzikale leiding: Jonathan Stockhammer
Regie: concertante

Don Chisciotte in Sierra Morena (Conti) – De Nederlandse Opera
Muzikale leiding: René Jacobs
Regie: Stephen Lawless