April, 2003. Zodra Natalie Dessay haar verbluffende vertolking van de grote aria ‘Grossmächtige Prinzessin’ heeft beëindigd, barst het publiek in de Metropolitan Opera uit in een enorm gejuich. Een triomf zonder weerga! Haar kunststukje is nu op dvd te bewonderen, in een productie met nog veel meer zang van de hoogste orde.

Het label Virgin Classics heeft in het kader van het 40-jarig jubileum van James Levine bij de Metropolitan Opera deze Ariadne auf Naxos uit 2003 uitgebracht op dvd. Ariadne is een werk waar de maestro dol op is en dat is te horen.

Levine leidt het orkest van de Met met subtiele, precieze hand. De kolderieke scènes van de theatergroep van Zerbinetta zijn bijvoorbeeld uiterst verfijnd en gebalanceerd. En in de wat lyrischer passages tovert Levine de mooiste kleuren en sferen tevoorschijn.

Kleur en sfeer tekenen ook de traditionele enscenering van Elijah Moshinksy (regie) en Michael Yeargan (decors en kostuums). De toneelbeelden zijn bont en fantasierijk en de komische nuchterheid van Zerbinetta en haar clowns wordt schitterend door de surreële, verheven atmosfeer van de mythe van Ariadne geweven. Dat maakt het een afwisselende, oogverwennende voorstelling.

De proloog vind ik het minst interessante deel van de productie. Susanne Mentzer kan mij niet echt overtuigen als componist, door haar scherpe timbre en wat eenzijdige expressie, en ook Wolfgang Brendel (muziekleraar) valt me tegen. Toch twee dominante personages in die eerste scènes, waarin men de opvoering van een feestprogramma in het huis van een Weense rijkaard voorbereidt.

Als de ‘backstage-hectiek’ echter achter de rug is en de opera Ariadne auf Naxos opgevoerd gaat worden, stijgt het niveau naar grootse hoogten. Deborah Voigt zingt met imposante, onvermoeibare stem Ariadne. En hoewel ze er nogal statisch bij staat, zit haar zang vol beweging. Ze doet veel met de tekst en weet haar stem op de juiste momenten knap lichter te maken.

In Richard Margison (Bacchus) heeft ze een waardige partner. De tenor beheerst zijn zware partij op heroïsche wijze.

Ook in de wat kleinere rollen zijn erg fraaie stemmen te horen. De ‘hunk’ Nathan Gunn bijvoorbeeld, als Harlekin, een rol die hij speels vormgeeft. Of de nimfen Najade (Joyce Guyer), Dryade (Jossie Pérez) en Echo (Alexandra Deshorties). Als je hun perfecte samenzang hoort, word je spontaan gelukkig.

Maar in deze voorstelling kan er maar één iemand de ster zijn, en dat is Natalie Dessay als Zerbinetta. Zonder een woord te zingen is ze al overtuigend, want met haar blikken en lichaamstaal geeft ze perfect uitdrukking aan haar personage. Energiek, beminnelijk, sympathiek.

Maar daarbij doet ze haar mond dus ook nog open. Evenals die van mij. Want wat zij presteert, hoor je zelden. Haar stralende, klankrijke hoogte is slechts één aspect. Iedere noot – hoog of laag, lang of kort – geeft ze betekenis. Al haar versieringen en duivels lastige loopjes hebben een doel.

Het toppunt is ‘Grossmächtige Prinzessin’, één van de moeilijkste coloratuuraria’s ooit geschreven. Dessay zwiert erdoorheen alsof het een peuleschil is en geeft Strauss’ acrobatische toeren zo’n theatrale, logische interpretatie, dat ze volledig onderdeel worden van de scène. Fabuleus.

Hoewel velen in de cast en uiteraard maestro Levine eer verdienen voor hun aandeel in deze topproductie, gaat Dessay er met het meest stormachtige applaus vandoor. Zo’n perfecte vertolking hoor je zelden.